Herman Brood Museum naar Groningen? Piet van Dijken en Thim Muskee trekken de kar: ‘Hij woonde hier, hij werkte hier, hij speelde hier’

„Voor 50 gulden en twee gehaktballen kwam hij spelen.” Piet van Dijken (76) ziet het nog zo voor zich. „Die gehaktballen kwamen uit blik. Met heel veel ketchup en mosterd erop waren ze best eetbaar.”

Van Dijken draaide in de jaren 70 als dj in alle gerenommeerde danstenten in Groningen, waaronder De Koffer in de Oosterstraat. Ook beheerde hij de bar. „En Herman Brood speelde er de hele nacht piano.”

Naast hem knikt Thim Muskee, galeriehouder in de Groningse binnenstad. De zestiger – specifieker wenst hij niet te worden – is een neef van blueszanger Harry Muskee. Samen met Van Dijken is hij bovendien de motor achter een ambitieus plan: het Herman Brood Museum naar Groningen halen. „Hij heeft hier gewoond, gewerkt en gespeeld”, zegt Muskee. „Dan is er geen betere plek voor zijn erfgoed.”

De timing lijkt gunstig. Het Herman Brood Museum in Zwolle sloot begin 2025 voorgoed de deuren. Schilderijen, brieven, kledingstukken, zelfs een botsauto en gebruikte spuiten: de complete collectie verhuisde naar Museum RockArt in Hoek van Holland. Daar liggen de stukken voorlopig opgeslagen.

Voor Muskee voelt dat verkeerd. Brood hoort niet in een depot te verdwijnen, vindt hij. „Zijn werk moet te zien zijn. Mensen moeten voelen wat hij kon, die energie, dat spel met kleur. En Groningen is de plek waar dat het beste tot zijn recht komt.”

Van Dijken knikt instemmend: „In Zwolle zeggen ze: hij is daar geboren. Dat klopt. Maar zijn doorbraak was hier. Zijn muziek, zijn optredens, zijn vriendschappen: dat gebeurde in Groningen. Daarom hoort het museum hier.”

Zelfs Muskees eigen galerie op de hoek van het Gedempte Zuiderdiep en de Driemolendrift blijkt een schakel naar Brood. „Herman heeft hierboven gewoond in de jaren 70. Beneden zat toen café Southern Comfort, in de buurt beter bekend als het Witte Café, omdat binnen en buiten alles spierwit was: muren, deuren, kozijnen. Brood stond er achter de bar, dronk met vrienden. Ik werk nu in een pand dat zo nauw verbonden is met hem. Dat geeft me een magisch gevoel.”

Die jaren waren ook Broods bloeiperiode: in de tweede helft van de jaren 70 maakte hij de albums Street en Shpritsz, met daarop de hit Saturday Night. In Groningen brak hij definitief door met zijn Wild Romance.

Muskee spreekt als kunstkenner. De zestiger volgt al sinds de jaren 80 Broods beeldende werk. „Hij was een pionier, werkte met spuitbus en roller, durfde kleuren naast elkaar te zetten waar anderen voor terugdeinsden. Citroengeel tegen felblauw, dat knettert van het doek af. Voor mij hoort dat in de categorie topkunst.”

Van Dijken benadert het vanuit de muziek. „Brood was overal in de stad. ’s Nachts in de clubs, overdag in de bioscoop. We gingen samen naar Tiroler Mädchen. Drie, vier keer, omdat hij er niet genoeg van kreeg. Daarna koffie en dan ’s nachts weer de Oosterstraat in. Dat was Herman: hij leefde zijn eigen ritme.”

Van Dijken herinnert hem zich als gevoelig en verlegen. „Hij was flamboyant, maar tegelijk een lieve jongen.” Muskee: „Ook jongeren die je spreekt, zelfs twintigers, kennen zijn naam nog. Brood overstijgt generaties. Hij staat voor vrijheid, voor blijheid, voor plezier.”

Terug naar het museumplan. Muskee ziet de mogelijkheden zo voor zich. „Het Forum is een goede optie: 100 vierkante meter is genoeg. Maar het kan ook hier, aan het Zuiderdiep. Dan toon je vijftien tot twintig schilderijen, aangevuld met andere spullen en foto’s. Als je dat goed selecteert, zie je hoe veelzijdig hij was.”

Voor het duo is het beoogde museum veel meer dan een expositieplek. „Iedereen in Groningen heeft wel herinneringen aan Herman, of kent iemand die ze heeft. Daarom beginnen we ook met een podcast waarin we die verhalen willen laten horen. Telkens met de boodschap: het Brood Museum Groningen moet er komen.”

Het duo staat niet alleen in die mening. Stadjer Ben Nijhoff (54) startte een petitie die op 3 september wordt besproken in de Groningse gemeenteraad. Nijhoff pleit voor een bredere aanpak: niet alleen een museum, maar ook een Brood-wandelroute, een standbeeld, een broedplaats voor jonge makers.

Muskee en Van Dijken staan er positief tegenover, al leggen ze verschillende accenten. Muskee: „Een route of standbeeld kan het verhaal versterken. Maar de kern moet een museum zijn dat de kracht van Broods kunst toont. De topstukken waarmee je laat zien wat hij kon.”

Intussen ligt de collectie dus in Hoek van Holland. RockArt-directeur Jaap Schut liet weten dat er ruimte is voor overleg, maar dat Groningen met een goed onderbouwd plan moet komen – inclusief financiering.

Muskee laat zich daar niet door afschrikken. „Als de gemeente en de stad dit willen, dan komt het er. Ik weet zeker dat we het museum naar Groningen kunnen halen. Het gaat om de wil om het te doen.”

Van Dijken besluit: „Hij woonde hier, hij werkte hier, hij speelde hier. Daarom hoort het Broodmuseum in Groningen. Punt.”