De extatische dancemuziek van wereldster Avicii is niet te rijmen met het intens tragische verhaal van de jongeman achter de artiest: Tim Bergling, die op 28-jarige leeftijd uit het leven stapte.
In de nieuwe Netflix-documentaireAvicii – I’m Tim wordt op huiveringwekkende wijze zichtbaar hoe de Zweedse dj Tim Bergling gebukt ging onder onherleidbare angst, een idioot ongezond tourschema en vooral zijn eigen gave om achter de knoppen monsterhits te maken als Avicii.
Ruim 1 uur en 36 minuten lang is het een kwestie van tranen bedwingen tijdens Avicii – I’m Tim, dat met nooit eerder vertoond archiefbeeld en interviews met de Zweedse artiest verdergaat waar de docu Avicii: true storiesuit 2017 eindigde.
Avicii vertelt met eigen stem over de gapende kloof tussen Bergling als mens en wie hij als artiest moest zijn. In het kielzog van angsten, alcohol en pijnstillers werd hij op z’n elfendertigst slachtoffer van de ontploffende dance-industrie, en zichzelf.
Avicii strooide met broodkruimels in muziek om te schreeuwen op hulp. Neem bijvoorbeeld de melancholieker Aint a thing.Volgens Berglings vriend in de film omschreven als een gemiste noodkreet, aangezien hij letterlijk opschreef dat hij ’geduld verliest’ en de meelopers ’op zoek moeten naar iemand anders’.
Ook SOS (met dé ijselijke zin: ’Help me put my mind to rest’) bleek achteraf een grote lijdenskreet over zijn drugsgebruik en zoektocht naar liefde.
Gepaard met het gegeven dat de artiestennaam Avicii is afgeleid van Avīci, wat het laagste niveau in de boeddhistische hel betekent, maakt de documentaire tot een dieptrieste kippenvelfilm die je eigenlijk continu wilt uitzetten.
Waar kwamen Berglings angsten en noodkreten in vredesnaam vandaan? Die vraag is de hete hangijzer in de gehele docu.
We zien hem voorbijkomen als een lachebekje van pakweg 6 jaar, die toen ook al heel onzeker en verlegen was. In z’n pubertijd sloot hij zichzelf het liefst nachtenlang op om muziek te maken, continu glunderend.
Een van de weinige hilarische momenten is wanneer zijn ouders – beiden nu zichtbaar verteerd door verdriet – vertellen dat ze hun 18-jarige knaap „een jaar de tijd gaven om op muziek te focussen”. Met als consequentie dat hij leefde op goedkope ramennoedels.
Niemand binnen de familiekring had het buitensporige succes ooit zien aankomen. Maar de muziekwereld wél. Arash Pournouri, Avicii’s manager en co-writer vanaf 2008, zag „de grootste dj ooit” voor zijn neus staan en ook Chris Martin van Coldplay en David Guetta zwijmelen erop los voor de cameralens.
Met de lancering van Levels zou Avicii een heuse revolutie in de EDM-wereld zijn gestart, menen zij. Nile Rodgers van Chic oreert daarop weer over Bergling als muzikaal genie.
Het is duidelijk dat regisseur Henrik Burman dj Avicii wil neerzetten als een soort ‘Mozart van zijn tijd’. Ongeacht of dat het geval was of niet, willen we vooral weten wat er in dat koppie ronding.
De heldenverering had een tandje minder gekund. De getuigenissen van de vrienden en familie zijn waardevoller. In plaats van dollartekens, statistieken en nalatenschap, focussen zij zich louter op de persoon Tim.
Wereldster tegen wil en dank
Het grootste probleem: het immense verschil tussen Tim en Avicii. Vanachter de draaitafel dirigeerde Avicii in extase, maar ondertussen regeerde in zijn hoofd angst.
In 2016 stopte Avicii definitief met optreden, nadat platen alsWake me up en Hey brother de wereld hadden veroverd. Tim leek de oude te worden, eindelijk lekker in zijn vel. Maar niks was minder waar.
Het schuldgevoel van zijn dierbaren is voelbaar door de buis heen en de beelden van de speech van zijn vader tijdens het herdenkingsconcert gaan door merg en been.
„Ik jaag een idee van geluk na, dat helemaal niet het mijne is”, hoor je Tim ergens bekennen rondom de beelden van gillende vrouwen en een stampende festivalmenigte. Laat dat een les zijn, voor iedereen.
De documentaire Avicii – I’m Tim is te zien via Netflix.
