Acteur Henry Winkler werd wereldberoemd als 'The Fonz' in de jaren 70 en speelt nu in het HBO-drama 'Barry'. Foto: History
Op hoge leeftijd is Henry Winkler (80) nog altijd actief als acteur, zoals in het HBO-drama ‘Barry’. Daarnaast is hij presentator van de serie ‘Hazardous history’ over levensgevaarlijk kinderspeelgoed en schreef hij veertig kinderboeken: „Je verpietert als je met pensioen gaat.”
Met strakke kuif, een leren jasje en de karakteristieke uitspraak ayyyyyye werd hij een van de stijliconen uit de jaren 70. Het was een hobbelige weg daarnaartoe. „Ik was een angstig kind, zonder gevoel van eigenwaarde. Mijn ouders waren strenge Duitse immigranten. Ze schaamden zich voor me, omdat ik bij de onderste 3 procent van de klas hoorde.”
De grootste revanche? In zijn studeerkamer wijst Winkler trots op een dikke stapel boeken. „Ik heb net mijn 40ste kinderboek geschreven, samen met mijn schrijfpartner Lin. Ik kon als kind nauwelijks lezen of schrijven. Als je me toen had verteld dat ik later boeken zou schrijven, dan had ik je niet geloofd.”
Zijn boodschap aan kinderen: „Hoe je leert, heeft niets te maken met hoe briljant je bent. Slechte cijfers zeggen niets over je verbeeldingskracht.”
Acteren was reddingsboei
Hij hield zichzelf altijd voor dat hij het anders zou doen dan zijn ouders. „Ik heb geduld met mijn kinderen en kleinkinderen. Ze mogen alles zeggen, zolang ze maar niet onbeleefd zijn.”
Het acteren werd in zijn jeugd zijn reddingsboei. „Toen ik 8 was, wist ik al: dát wil ik. En nu zit ik hier met jou te praten over Hazardous history en ben ik dolgelukkig.”
Zo ontstond het personage The Fonz
Winkler glundert bij de herinnering hoe zijn beroemdste personage The Fonz ontstond. „Tijdens de auditie zat er een man naast me, Pasquale heette hij. Ik draaide me naar hem toe en zei met dat accentje (zet stemmetje op): ’Hé, kijk me niet zo aan!’ en daar was hij ineens: The Fonz. Ze wilden een lange Italiaan, maar ze kregen een korte Amerikaanse Duitser.”
'The Fonz' of 'Fonzie' uit de comedyreeks 'Happy Days' was een van de iconen uit de jaren 70. Foto: Getty Images
Fonzie, zegt hij, was meer dan een stoere jongen in een leren jack. „Hij gebruikte nooit geweld, hij dreigde er alleen mee. Hij hield van familie, omdat hij het zelf niet had. En hij was trouw aan zijn vrienden.”
Het was een tijd waarin normen en waarden nog in acht genomen werden, vindt hij. „De maatschappij was vriendelijker. Mensen luisterden nog naar elkaar. Nu wordt er amper echt geluisterd. Je hoeft het niet eens te zijn, maar hoor elkaars standpunten tenminste aan.”
’Kinderen mogen niks meer zelf ontdekken’
Er is hoop, vindt hij. „In Amerika zie je iets moois: mensen installeren weer vaste telefoons. Zodat kinderen hun vrienden moeten bellen via de huislijn. Alleen praten, luisteren, geen berichten, geen afleiding. Dat vind ik prachtig.”
De cast van ’Happy Days’, met de familie Cunningham en The Fonz (rechts). Foto: Getty Images
Tegenwoordig worden kinderen nog net niet in bubbelplastic verpakt voor ze gaan spelen. Daarnaast worden ze bij elke stap gemonitord door hun ouders. „Ik ben vader van drie en opa van zeven. Natuurlijk geloof ik in regels, maar kinderen mogen tegenwoordig te weinig zelfstandig ontdekken.”
In de nieuwe serie laat hij zien dat het vroeger misschien juist té avontuurlijk was. „Er waren speelgoedpistolen die vlammen en pingpongballen afschoten met zulke kracht dat je iemand ermee kon doden. En dan had je nog de klikklak: je raakte er doof van, of buiten westen als je er een tegen je hoofd kreeg. We hadden van die enorme tuin-darts, die je in de lucht gooide. Vaak landden ze niet in het gras, maar in de voet van je beste vriend. Ongelooflijk dat we daarmee speelden, het waren bijna moordwapens.”
Levensgevaarlijke chemiesets: ’Atoomwolk in huis’
Ook de chemiesets van toen waren levensgevaarlijk. „Ik had er zelf eentje. Je kon water koken in een reageerbuis. Maar ik was zó bang voor die open vlam dat ik hem nooit heb aangeraakt. Ik wist: als ik dit verkeerd doe, staat het huis in de fik. Sommige sets bevatten zelfs uranium. Je kunt het je nu niet meer voorstellen, maar kinderen konden letterlijk een echte atoomwolk in huis maken.”
Zelfs dagelijkse gebruiksvoorwerpen konden dodelijk zijn. „We hebben een aflevering over kammen. Vroeger werden die gemaakt van celluloid, hetzelfde als film. In de zomer konden ze spontaan vlam vatten in je haar!”
Henry Winkler is ook op hoge leeftijd nog altijd erg productief. Foto: History
Of hij ooit met pensioen gaat? „Je verpietert erdoor. Ik heb nog steeds dezelfde drive als toen ik 27 was, toen ik Happy Days kreeg. En op mijn 72ste kreeg ik Barry, een serie over een huurmoordenaar die acteur wil worden. Ik ben een vroeg- én een laatbloeier. De beste combinatie.”
De serie Hazardous history is vrijdags te zien op History Channel om 21.25 uur.
