Actrice Monique van de Ven vertelt haar levensverhaal aan jonge collega Joes Brauers. ‘Eer om naast zo’n icoon te staan’

Wat het winnen van De slimste mens al niet voor een impact kan hebben. Toen regisseuse Claire Pijman zocht naar een jonge acteur aan wie Monique van de Ven in Een vrouw als Monique haar verhaal vertelt, werd ze door een vriendin geattendeerd op Brauers. „Die vriendin had mij gezien in De slimste mens en dacht dat ik mogelijk geschikt zou zijn”, vertelt de acteur. „Vervolgens heeft Claire Pijman wat afleveringen en ook mijn filmwerk bekeken. Daarna kreeg ik een ontzettend lieve en mooie mail van haar of ik in deze film met Monique wilde spelen. Uiteraard wilde ik dat! Acteren met een icoon als Monique van de Ven is een geweldige eer.”

Het bijzondere aan Een vrouw als Monique is dat het geen traditionele documentaire is over het leven van een filmster. Pijman bedacht een andere vorm. Van de Ven speelt zichzelf, een actrice die zich voorbereidt op een nieuwe rol in haar vakantiehuisje aan de kust van Bretagne. Brauers: „Bij dat huisje klop ik aan nadat ik met mijn fiets ben gestrand. Ik vraag haar of ik in haar tuin mijn tentje op mag zetten. Monique nodigt mij vervolgens uit in haar huis en vertelt aan de hand van plakboeken, filmposters en memorabilia over haar leven. Niet alleen haar filmcarrière, ook haar persoonlijk leven met hoogte- en dieptepunten komt voorbij. Ik vraag haar het hemd van het lijf en Monique stelt zich heel open en kwetsbaar op, zodat je echt ontdekt hoe zij is als persoon. Dat heeft grote indruk op mij gemaakt.”  

De eerste film met Monique die Brauers zelf zag was Lang leve de koningin. „Die jeugdfilm over een schaakspel met Monique als de witte koningin zag ik als kind in de bioscoop. Later heb ik uiteraard ook Turks Fruit gezien, toch de film waar de Nederlandse filmgeschiedenis mee van start is gegaan. Die film is door 3,5 miljoen mensen bezocht. Dat soort aantallen kun je je nu niet meer voorstellen, maar ik snap precies waarom. Rutger Hauer en Monique waren fantastisch, de rollen die zij spelen beklijven voor altijd.”

Toen Brauers (Bocholtz, 1999) voor de rol gevraagd werd, is hij dieper in het oeuvre van Van de Ven (Zeeland, 1952) gedoken. „Sommige films met haar kende ik niet, zoals Iris en Een vrouw als Eva. In allebei de films speelt zij een veerkrachtige vrouw. Nu is een lesbische relatie als thema niet baanbrekend meer, maar in 1979, toen Monique samen met Maria Schneider in Een vrouw als Eva een lesbisch koppel speelde, was het nog een taboe. Ik denk dat Monique voor veel vrouwen een rolmodel is geweest.”

Iedereen kent Monique van de Ven, stelt hij. „Of dat nu is van de films Turks Fruit, Keetje Tippel of Amsterdamned of van de tv-serie Dokter Deen. Mijn ouders herinneren zich nog dat ze in de jaren 70 in alle bladen stond. Het was natuurlijk ook een bijzonder verhaal: een jonge vrouw uit Zeeland, een klein plaatsje in Brabant, die al na één jaar van de Toneelschool in Maastricht wordt geplukt om in Turks Fruit, haar eerste rol, meteen heel het land aan haar voeten te krijgen.”

Tijdens de opnamen van Een vrouw als Monique heeft Brauers veel van haar geleerd. „Zo heeft ze mij van alles verteld over method acting, maar de belangrijkste les die ik van haar leerde, is dat je als acteur zo dicht mogelijk bij je eigen persoonlijkheid moet blijven. Dat moet het vertrekpunt zijn bij iedere rol die je speelt.”

Brauers en Van de Ven hadden vanaf het eerste moment een klik. „Het is zo’n bijzondere vrouw, zo warm en vriendelijk ook. We komen allebei uit een andere generatie, maar dat was juist zo rijk, leuk en leerzaam. De liefde voor het filmvak is echter universeel en intergenerationeel.  Om met haar die liefde te kunnen delen, was echt heel fijn. En ik hing echt aan haar lippen als ze anekdotes vertelde over haar jaren dat ze in Amerika in LA woonde. Wie ze toen wel niet allemaal ontmoet heeft!”

Niet alleen met Van de Ven, met de hele tienkoppige crew was de draaiweek in Bretagne een feest voor Brauers. „Heel familiair ook, soms heb je dat met een crew. Dat het voelt alsof je een paar dagen met familie op pad bent. We zaten daar in november vorig jaar en hebben naast hevige regen ook veel zon gehad, het was echt een magische week.”

Brauers hoopt dat met Een vrouw als Monique de belangstelling voor de actrice zo opleeft dat filmklassiekers als Turks Fruit en Een vrouw als Eva opnieuw in de bioscopen te zien zullen zijn. „Die films verdienen dat en het zou ook mooi zijn als Monique door een nieuwe generatie ontdekt wordt.”