Schrijfster Loes den Hollander is goed bestand tegen ellende. ,,Ik heb een sterk karakter. Daardoor kan ik het hebben.'' Foto: Jean-Pierre Jans
Van Loes den Hollander (76) is de 30ste thriller verschenen, ondanks de harde klappen die het leven de laatste jaren uitdeelde. „Ik ben goed bestand tegen ellende.”
’Schrijvers zijn héél bijzondere mensen, niet als wij’, beweerde haar moeder ooit. Misschien dat Loes den Hollander daarom, ondanks haar liefde voor taal, pas na haar 50ste haar eerste boek schreef. Daarna ging het hard. Wurgcontract is haar 30ste boek.
Haar bureau staat pontificaal in de huiskamer van haar nieuwe woning, in een dorpje bij Schagen. Hier wordt al aan thriller nummer 31 gewerkt. Na een lange loopbaan in de zorg gaf het winnen van een Libelle-verhalenwedstrijd het laatste zetje: Loes den Hollander stortte zich op het schrijven. In 2006 verscheen Vrijdag. „Mijn man Harry zei: ’Doe zoiets als Saskia Noort. Misdaad met een beetje seks’.” Sindsdien heeft ze ruim een miljoen boeken verkocht.
„We wonen hier net een week”, vertelt Den Hollander. ’We’ zijn de schrijfster en de gemoedelijke Thora, een Duitse herder die haar baasje geen minuut uit het oog verliest. Echtgenoot Harry overleed in 2021 aan de gevolgen van een hersenbloeding die hij in 2017 kreeg.
Toen hij na 11 maanden revalideren net weer thuis was, werd Den Hollander in 2018 eveneens door een hersenbloeding getroffen. Natuurlijk vond ze dat héél oneerlijk. „We bleken beiden een aangeboren afwijking te hebben, net als veel mensen. Sommigen lopen er een heel leven mee rond zonder dat er wat gebeurt, het was domme pech dat wij allebei een hersenbloeding kregen door een aneurysma dat ging bloeden.”
Terwijl uw man invalide raakte en totaal afhankelijk van zorg werd, heeft u er niets aan overgehouden.
„Het enige is dat ik nooit meer honger heb, een heel zeldzaam effect. Ik krijg geen signaal binnen dat ik wat moet eten. In de drukke verhuisperiode is het een paar keer flink misgegaan.”
En u bent een maand van uw leven kwijt.
„Dat kan ik nog steeds niet uitstaan! Na mijn operatie kwam ik meteen bij, ogenschijnlijk functioneerde ik gewoon. Met bezoek heb ik gezellig meegepraat, achteraf gezien deed ik dat allemaal op de automatische piloot. Ik herinner me er niks van.
Na vier weken herkende ik opeens het revalidatiecentrum waar ik Harry zo vaak had bezocht. Ik vroeg waarom ík daar nu opeens in een bed lag. De verpleegster vertelde me wat er is was gebeurd. Ze zei: ’Ik denk dat u nu pas wakker bent geworden’. Kennelijk heeft mijn brein al die tijd geslapen en had het nu pas voldoende gerust om weer aan te gaan. Niemand had in de gaten dat ik daarvoor niets opsloeg.”
Wat bizar.
„Nu vind ik het vooral zonde van de tijd. Eerder maakte ik me zorgen of ik rare dingen zou hebben gezegd. Maar mijn vrienden hebben me verzekerd dat ik heel normaal deed. Aan mijn beste vriend heb ik al mijn pin- en inlogcodes gegeven zodat hij mijn financiën kon regelen, ook daarvan kan ik me niets herinneren. Toen ik hem er later voor bedankte, vroeg ik: ’Heb ik jou eigenlijk gevraagd dat te doen?’’ Lachend: ,,Hij zei: ’Gevraagd... Je hebt het meer bevólen.”
Vreesde u voor het einde van uw schrijverscarrière?
„In het begin had ik geen enkele inspiratie. Ik dacht: het is weg. Daarna pepte ik mezelf op met de gedachte dat talent toch niks met je hersenen te maken kan hebben. Na een week of zes was het er ineens weer. Ik was zielsgelukkig.”
Drie jaar na uw hersenbloeding overleed uw man.
„Harry wilde al een tijdje niet meer. Toen hij daarna een hartinfarct kreeg, weigerde hij een stent. De arts waarschuwde dat hij anders dood zou gaan. Harry zei: ’Dat is mooi, dat is precies wat ik wil’. Ja, ik steunde hem daar absoluut in. Hij was helemaal van mij afhankelijk. Andersom had ik dezelfde keuze gemaakt.”
Veel eerder verloor u uw broer op jonge leeftijd.
„Ik was zijn lievelingszusje en de enige van de familie die wist dat hij heroïne gebruikte. Hij zag een psycholoog en had zich juist een tijd van de drugs afgekeerd tot hij op een dag de verleiding niet kon weerstaan. Hij nam een shot dat fataal uitpakte. Meerdere jonge mannen zijn dat weekend dood aan de naald blijven hangen: verknipte heroïne ging rond. Hij was 27, de leeftijd van veel heroïnedoden. Inmiddels ben ik de enige uit ons gezin die nog leeft.”
Was u zo veerkrachtig de afgelopen jaren omdat u eerder zulke klappen had gekregen?
„Nou, nee. Ik denk dat ik goed bestand ben tegen ellende omdat ik een sterk karakter heb. Daardoor kan ik het hebben.”
Is het gelukt weer gelukkig te worden?
„Ik kan heel goed alleen zijn. Dat was ik ook de 10 jaar tussen mijn eerste huwelijk en mijn tijd met Harry. Ik ben veel te jong getrouwd omdat ik graag uit huis wilde. Op mijn 18de was ik al heel ondernemend, maar mijn moeder verbood me op kamers te gaan. We trouwden om de verkeerde reden, maar hebben nog steeds contact.”
Wijzend naar de bovenverdieping: „Met zijn nieuwe vrouw heeft hij hier zelfs Ikea-kasten in elkaar gezet. Maar dat ik goed voor mezelf kan zorgen, betekent niet dat ik het niet mis een partner te hebben. Ik ben nu een beetje aan het daten. Verkering? Nog niet. Ha, misschien is dat het wel als dit interview verschijnt.”
,,Het boek 'Driftleven' heeft een speciale plek in mijn hart. Daarin beschreef ik voor het eerst vrij expliciet seksscènes. Veel mannen hadden het er maar moeilijk mee.'' Foto: Jean-Pierre Jans
Welk boek beschouwt u als uw beste werk?
„Dat wisselt enorm. Al heeft mijn vijfde boek Driftleven wel een speciale plek in mijn hart. Daarin beschreef ik voor het eerst vrij expliciet seksscènes. Veel mannen hadden het er maar moeilijk mee. ’Dat had ik van jou niet verwacht’, zeiden ze. ’Ik hoef je nooit meer te lezen.’ Blijkbaar waren ze verrast door mijn ondeugende kant. Ik was al 50-plus en kennelijk zagen ze mij als een soort heilige maagd. Grappig, ik heb er geen enkele vrouw over horen klagen.”
In uw nieuwste boek ‘Wurgcontract’ stelt de hoofdpersoon: ’In ieder mens huist een schurk. Iedereen kan ervoor kiezen die in hem of haar naar buiten te laten komen.’ Eens?
„Daarvan ben ik overtuigd. Iedereen kan onder bepaalde omstandigheden moorden. Als research vroeg ik ooit vrouwen wat ze met een man zouden willen doen die hen heeft verkracht. ’Zijn ballen eraf’, zeiden ze stuk voor stuk. Vraag een vader of moeder wat er moet gebeuren met de moordenaar van hun kind? Iedereen zal zeggen: ’Ik maak hem af.’” Knikt richting Thora: „Iemand die mijn hond wat aandoet, is niet veilig. Moord weet ik niet, maar ik zou ver gaan. Tegelijkertijd denk ik dat ieder mens goed wordt geboren.”
Hoe mensen elkaar kunnen teleurstellen, lijkt een thema in uw werk. Heeft u daar veel ervaring mee?
„Ja, ik ga altijd uit van goede bedoelingen en dan krijg je vaak het deksel op je neus. In mijn leven ben ik veel belazerd. Door mannen met dubbele agenda’s, bijvoorbeeld. Daar ben ik regelmatig ingestonken. Ook in vriendschappen is het weleens fout gegaan. Ach, het is mens eigen om elkaar niet de juiste informatie te geven. Gelukkig heb ik mijn aard en kracht mee om over zulke teleurstellingen heen te komen.”
Uw uitgeverij omschrijft u in een persbericht als ’de thrillerkoningin van Nederland’, maar...
Vult direct lachend aan: „Dat zeggen ze ook van Simone, van Saskia, van Esther. Ik weet het. Ach, ik ben een van de thrillerkoninginnen, denk ik. Jaloezie in het wereldje? Dat is er wel, maar veel minder dan onder grote literaire auteurs.
Esther Verhoef vind ik bijvoorbeeld heel goed, ik lees alles wat van haar wordt uitgegeven. En ik gun Anya Niewierra het succes van harte. Ik heb begrepen dat ze stopt met haar werk als VVV-directeur. Super, ik dacht al heel lang: kind, ga lekker van je geld leven. Zelf ben ik heel tevreden met hoe mijn boeken worden ontvangen, verkoopcijfers vergelijk ik niet. Ik kan altijd de zon in het water zien schijnen.”
.
In het kort
Loes den Hollander (1948) groeide op in Nijmegen en werkte jarenlang in de gezondheidszorg. In 2006 verruilde zij haar werk als directeur van een zorginstelling voor een schrijverscarrière en schreef haar eerste thriller. In 2021 ontving ze de MAX Gouden Vleermuis, een oeuvreprijs voor een schrijver die minimaal vijf spannende boeken heeft geschreven.
Op 2 januari is haar 30ste misdaadroman Wurgcontract verschenen, waarin de hoofdpersoon door een priester is misbruikt. ,,Daar wilde ik al heel lang iets over schrijven en ook een andere kant van laten zien.”