'Water Drentsche Aa' door Marieke Geerlings, epoxy met water van de Drentsche Aa. Foto: Eric Bos
Het riviertje Drentsche Aa inspireert kunstenaars iedere keer tot beelden, gedichten en verdichtsels, zo ontdekken we op een leuke tentoonstelling op Landgoed Nienoord bij Leek.
Morgens aan de rivier, morgens waarin
hij nog lijkt te overwegen
waarheen hij die dag
weer zal gaan.
Zo begint een gedicht van de dichter Rutger Kopland (1934-2012) over de Drentsche Aa, een riviertje dat bij Westerbork ontspringt en in Groningen eindigt.
Op een bordje aan de rivier staat te lezen dat dit het best bewaarde beek- en esdorpenlandschap van West-Europa is. Wie niet weet wat je je daarbij moet voorstellen, kan deze maanden naar Landgoed Nienoord in Leek. Daar is de tentoonstelling Beek in Beeld te zien met werk van negentien kunstenaars van de Beeldende Kunstenaarsvereniging Drenthe over de Drentsche Aa.
Een grote tentoonstelling met tekeningen, houtdrukken, aquarellen, olieverfschilderijen, objecten, beelden en foto’s van de Drentsche Aa. Figuratief, abstract, zeer divers, van sterk wisselende kwaliteit, maar allemaal gaan ze over de Drentsche Aa en wat daaromheen speelt. En kijk: daar zien we, bijna verscholen, het portretje van Rutger Kopland achter een plattegrond op plexiglas van de rivierloop, vervaardigd door Albert Rademaker.
Dichter Kopland is verweven geraakt met de Drentsche Aa, welks oever hij, vlakbij zijn huis, lange tijd in dampende ochtenduren bewandelde om er vele mooie gedachten en gedichten aan te wijden. Dat stille, dromerig meanderende water in een beschermd beekdallandschap inspireert nog steeds nieuwe generaties kunstenaars tot beelden, gedichten en verdichtsels.
Tientallen namen
Voor wie het beekdallandschap van de Drentsche Aa niet kent, is het misschien wat verwarrend om bij sommige kunstwerken de namen aan te treffen van andere waterlopen, zoals het Taarlosche Diep, het Oudemolensche Diep, het Schipborger Diep met zijstroompjes als het Deurzer diep, het Looner diep, het Rolder Diep, het Gasterensche Diep, ’t Zeegserloopje, ’t Anloërdiepje, het Westerdiep, het Grolloër diep en het Hoornse Diep. Allemaal zijn het stukjes Drentsche Aa, genoemd naar de dorpen waar deze langs stromen.
Ooit had de Aa een beschermvrouwe, de Heilige Moeder zelf, de O.L.V. der Aa, waaraan de Der Aa-kerk in de stad Groningen nog herinnert. Daarna namen stervelingen het over, die de rivier beschermden tegen ruilverkaveling en ambitieuze overheden. Een zijtak van de Aa komt uit bij landgoed Nienoord. De expositie is dus op precies de juiste locatie gehuisvest, zou je kunnen zeggen. Op de vloer van deze mooi ingerichte presentatie is zelfs de loop van de Aa uitgetekend, zodat we de rivier letterlijk kunnen volgen.
Onvermengd
Tussen alle kunstwerken op Beek in Beeld bevindt zich een bijzonder object op een sokkel van Marieke Geerlings. Geen landschapje, geen riviergezicht noch een pittoresk detail.
Wat we zien, is een doorzichtige bol van epoxy op een grasgroen kussentje. In die bol blijkt zich water van de Drentse Aa te bevinden. Niet via de ogen en handen van kunstenaars, maar onvermengd en persoonlijk aanwezig. Niet eerder waren we zo dicht bij de Drentsche Aa.
Beek in Beeld, Landgoed Nienoord in Leek. Open: alle dagen 11-17 uur. T/m 31 augustus.
