In navolging van demissionair minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) hebben alle NSC-bewindspersonen besloten uit het kabinet te stappen. Veldkamp gaf er de brui aan omdat hij ’onvoldoende steun’ voelde om meer maatregelen tegen Israël.
NSC bevestigt dat naast Veldkamp ook alle NSC-bewindspersonen, vijf ministers en vier staatssecretarissen, uit het kabinet-Schoof stappen. Daarin blijven na het eerdere vertrek van de PVV alleen nog VVD en BBB over.
Veldkamp kwam donderdag in de schijnwerpers te staan door een voorschot te nemen op nieuwe maatregelen tegen Israël door te stellen dat die ’noodzakelijk’ zouden zijn. Maar hij bleek die boodschap niet te hebben afgestemd met zijn collega-ministers van VVD en BBB.
Het is Veldkamp vrijdag niet gelukt om die steun alsnog te krijgen in het demissionaire kabinet. En dus stapt hij op: „Ik ga nu naar huis en ik ga mijn ontslagbrief schrijven.” Na het vertrek van Veldkamp besloten de overige NSC’ers ook uit het kabinet te stappen.
Veldkamp zegt wel respect te voelen van zijn collega-bewindslieden: „Ik zie dat er serieus wordt gesproken en men z’n best doet mij tegemoet te komen. Maar ik zie tegelijkertijd dat de tegemoetkoming niet voldoende gelukt is en dat ik in onvoldoende mate betekenisvolle aanvullende maatregelen kan treffen.”
Veldkamp heeft er daarom ’onvoldoende vertrouwen’ in dat hij de rest van de demissionaire periode van het kabinet-Schoof kan functioneren als minister van Buitenlandse Zaken, ’als ik zo in mijn ruimte word beperkt.’
Kabinet hele dag in conclaaf
Het kabinet is vrijdag de hele dag in conclaaf geweest over een manier om de crisis in de kiem te smoren. In de ministerraad werd nagedacht over een pakket dat voor Veldkamp, die strenger ingrijpen richting Israël wil, te dragen was.
Maar ook coalitiepartijen VVD en BBB, die een minder strenge lijn richting het bevriende land voorstaan, moesten achter dat pakket kunnen staan. Veldkamp kreeg daarbij volgens bronnen wel steun van zijn regeringspartners, die tegelijkertijd balen van de chaos die de minister met zijn solistische optreden heeft veroorzaakt. „NSC zou op een lege parkeerplaats nog een eenzijdig ongeluk kunnen veroorzaken”, schertst een coalitiebron.
Veldkamp hing daarnaast ook nog een motie van wantrouwen in de Tweede Kamer boven het hoofd. Al lijkt die alleen een meerderheid te kunnen krijgen als ook de PVV zich daarachter zou scharen. Bijvoorbeeld als Veldkamp wel sancties instelt die voor de linkse oppositie te karig zijn en voor de PVV juist weer te gortig. Nu Veldkamp er zelf de brui aan heeft gegeven, is de stemming over de motie van wantrouwen overbodig.
De vraag is hoe het nu verder moet met het kabinet-Schoof, waar alleen de VVD en BBB nog in zitten. Het vertrek van de NSC’ers slaat een flinke krater in de bemensing van het kabinet. Premier Dick Schoof geeft later op de avond een verklaring in de Tweede Kamer.