Extra F-35's voor Defensie: meer straaljagers naar Vliegbasis Leeuwarden, geen tweede squadron

Dat staat in de nieuwe Defensienota die donderdagmiddag wordt gepresenteerd door minister Ruben Brekelmans van Defensie en staatssecretaris Gijs Tuinman. De presentatie is op een kazerne in Amersfoort.

Het kabinet wil de komende jaren een flink aantal extra F-35’s aanschaffen. Die worden verdeeld over de vliegbases Leeuwarden en Volkel. Leeuwarden krijgt geen tweede straaljagersquadron, maar een groter eerste squadron. Een squadron is een groep jachtvliegtuigen van (in NAVO-landen) 10 tot 24 toestellen. In Nederland telt een squadron momenteel zo’n 15 vliegtuigen.

Dit worden er dus meer per squadron. ‘Hierdoor kunnen meer toestellen klaarstaan voor inzet, kan inzet langer worden volgehouden en hebben de eenheden meer slagkracht’, valt te lezen in de nota.

Defensie koerste tot vandaag op in totaal 52 F-35’s. Hiervan zijn er nu 40 binnen. Van deze 40 toestellen staan er 8 in de VS om te trainen. Van de voorganger, de F-16, wordt eind deze maand officieel (operationeel) afscheid genomen.

Nederland telt drie squadrons, een op Vliegbasis Leeuwarden en twee op Vliegbasis Volkel, en dit aantal blijft gelijk. Wel telt het Leeuwarder squadron straks dus meer toestellen.

Terwijl in de stad en in de dorpen rond de vliegbasis op dit moment al veel te doen is over de geluidsoverlast van de huidige F-35’s. Die vliegen op verzoek, waar dat kan, weliswaar andere routes, maar het lawaai van de F-35 is vele malen heftiger dan dat van de F-16. En dan zijn er ook nog plannen om de tweede baan te verlengen en eventueel meer buitenlandse toestellen te herbergen.

De NAVO vraagt al een tijdje om extra Nederlandse F-35’s. De eerdergenoemde 52 toestellen zijn volgens de militaire organisatie onvoldoende om aan de NAVO-eisen te voldoen.

In een recent rapport wordt Nederland aangemoedigd om ‘door te gaan met het moderniseren van zijn luchtmacht en in het bijzonder nadruk te leggen op het verwerven van extra F-35’s om volledig te voldoen aan de vereisten’. Vooral de landmacht kreeg overigens stevige kritiek in het NAVO-rapport.

Minister Brekelmans en staatssecretaris Tuinman melden in Amersfoort dat het leger, na de 5 miljard euro die het vorige kabinet jaarlijks al extra beschikbaar stelde, er nu per jaar nog eens 2,4 miljard euro bij krijgt. Op deze manier haalt Nederland de NAVO-norm van minimaal 2 procent van het bruto binnenlands product.

Eerder deze week werd bekend dat Defensie ook vijftig nieuwe Leopardtanks gaat aankopen. Naar verwachting zal het nieuwe tankbataljon vallen onder de 43 Gemechaniseerde Brigade in Havelte. De 18 tanks die Nederland nu least van Duitsland vallen daar ook onder. Ze worden waarschijnlijk gestationeerd in Duitsland, net als de huidige leasetanks.

Voor dat geld wordt ook de ‘cyberslagkracht’ uitgebreid en de Koninklijke Marechaussee versterkt. De marechaussee is verantwoordelijk voor de grensbewaking.