Ruslanddeskundige Hans van Koningsbrugge. Foto: Peter Wassing
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 123.
,,Het eiertekort is in Rusland nog steeds niet opgelost. Er zijn weliswaar eieren geïmporteerd uit onder andere Turkije en Belarus, maar veel eieren uit Turkije waren besmet met vogelgriep, dus raakte Rusland van de regen in de drup.
Achterliggend probleem is dat er te weinig kippenvlees is. Vervolgens zijn eierleggende kippen geslacht. Zo is het tekort aan eieren ontstaan. Waarom eten de Russen veel kip? Omdat kip goedkoop is en ze rundvlees niet meer kunnen betalen.
‘Het ei is het symbool van vruchtbaarheid’
Voor de Russische keuken zijn eieren net zo belangrijk als in ieder andere keuken. Ze worden gebruikt in een keur aan etenswaren, van deeggerechten als blini’s tot de net zo bekende Russische salade.
Het ei staat in de Russische traditie bekend als het symbool voor vruchtbaarheid en wedergeboorte. Het belang ervan komt tot uitdrukking in de wereldberoemde Fabargé-eieren. Dat zijn juwelen in de vorm van paaseieren, gemaakt door juwelier Peter Carl Fabergé en zijn medewerkers in Sint-Petersburg tussen 1885 en 1917. Van de 69 die hij zou hebben vervaardigd, bestaan er nog 57. De meeste Fabergé-eieren zijn gemaakt in opdracht van Russische tsaren die ze tijdens Pasen cadeau gaven aan hun echtgenoten.
Van binnen bevatten de eieren een bijzondere verrassing in miniatuurvorm, zoals een paleis, een tsaristische koets en zelfs de Siberische spoorlijn. Voor de Russische aristocratie voor de revolutie waren deze eieren het summum van luxe. Een schitterende selectie ervan konden we 12 jaar geleden bewonderen in het Groninger Museum.
‘De rijen voor winkels doen Russen denken aan de Sovjettijd’
Momenteel staat het ei voor heel iets anders. De lange rijen voor zaken die eieren verkopen doen de Russen denken aan de Sovjettijd, toen er voor alle winkels rijen stonden. Het kostte de Russen toen gemiddeld drie uur per dag om boodschappen te doen. Dat zie je nu een beetje terug. Voor Poetin is dat geen goeie reclame natuurlijk.
Het ei is een basaal product, dat ergens voor staat. Poetin weet dat. Tijdens zijn jaarlijkse persconferentie eind vorig jaar heeft hij zijn excuses gemaakt over het tekort aan eieren. Zoiets doet hij anders nooit. Maar de oorzaak liet hij achterwege: het is het indirecte gevolg van Ruslands overschakeling op een oorlogseconomie. Dat gaat altijd ten koste van de civiele productie.’’
