Sil Anker uit Groningen werd 25 jaar. Hij overleed op 11 november, twee dagen nadat hij een feest gaf om te vieren dat hij jarig was geweest, zijn bul had behaald en de langeafstandstriatlon Ironman had volbracht. ,,Sil was ongekend gul.’’
Ze past ervoor om op de gevaren van vuurwerk te wijzen, uit te weiden over voors en tegens van een vuurwerkverbod. Dit is geen waarschuwend verhaal.
Dit is het verhaal van Sil, door de ogen van zijn zus Nora Anker (29) uit Groningen. ,,Ik wil niet dat mijn broertje herinnerd wordt als die jongen die is overleden toen hij vuurwerk afstak. Sil was zo veel meer’’, zegt ze.
Sil, zegt ze, was groots. Misschien vertaalt zich dat alleen al in de aantekeningen die hij afgelopen oktober maakte nadat hij had meegedaan aan de Ironman in Barcelona. In een tijd van 11 uur en 55 minuten volbracht hij de extreme triatlon die bestaat uit 3,8 kilometer zwemmen, 180 kilometer fietsen en 42,2 kilometer hardlopen.
Daarna vierde hij met zijn broer Dries vakantie in de bergen en in de rust die hij daar vond, maakte hij notities over de tijd die voor hem lag. De doelen die hij zichzelf stelde, de dromen die hij had.
Natuurlijk zou hij blijven werken als dakraaminstallateur, maar dat vond hij te weinig voldoening geven. Hij noteerde dat hij zich wilde verdiepen in de huidige crises die de wereld teisteren. Hij wilde samen met Nora meedoen aan een internationale fitness-race.
Hij was op zoek naar rust, reinheid en regelmaat, schreef hij. Hij wilde af van het voortdurende gevoel dat wat hij deed niet goed genoeg was. Dat temperde zijn geluk. En: ,,Ik hoop een vrouw te ontmoeten in wie ik wil opgaan.’’
‘Sil heeft voor 100 jaar geleefd’
Dat vele was Sil ten voeten uit; hij wilde geen kant van zichzelf verloochenen, zegt Nora. ,,Ga maar na: hij werkte fulltime in die dakramen, schreef z’n scriptie en trainde bijna dagelijks voor de Ironman. Toch vond hij tijd om op de kinderen van de benedenburen te passen of een vriend te verhuizen. Sil heeft voor 100 jaar geleefd.’’
Ze staart naar de vellen papier die haar broertje amper twee maanden geleden vol pende, toen de wereld aan zijn voeten lag. Een maand later stierf hij.
Met vlag en wimpel
Nora groeide op in Thesinge, als middelste in een gezin van drie kinderen. Sil was de Benjamin, de dromer die zich uren kon vermaken met een stok als zwaard, met het gras als vijand. Die zich kon verliezen in zijn bouwwerken van Lego.
Op de Havo in Groningen was hij niet minder boeverig dan menig puber. Hij begon aan de studie civiele techniek, maar op zoek naar verdieping koos hij voor de lerarenopleiding geschiedenis. In Groningen wonen en aan de RUG studeren leek hem, in zijn woorden, ‘machtig mooi’. Met het eerste jaar van het hbo op zak, stapte hij over naar de studie geschiedenis aan de universiteit.
Daar wilde hij afstuderen op een onderwerp dat zijn hoogleraar hem ontraadde. Veel te ingewikkeld. Sil ging er toch mee verder en rondde zijn scriptie afgelopen zomer af. Discours over vrede en soevereiniteit: China en de Darfoer-Crisis in de VN-Veiligheidsraad, luidde de titel. Sil slaagde met vlag en wimpel.
Een magisch feestje
Dat hij zich het lot van de wereld aantrok, had hij van huis uit meegekregen. Hij voedde zichzelf onophoudelijk met informatie, las alles wat los en vast zat, online en in boeken. Zware kost was het, evengoed verslond hij Harry Potter.
,,Dan had hij weer iets gelezen, ging bij zichzelf te rade en dacht: dat kan ik anders doen’’, zegt Nora. Zo was hij wars van vliegen, at hij biologisch, kocht hij kwalitatief goeie spullen en deelde hij wat hij had met anderen.
Nora was op het feestje dat Sil zaterdag 8 november bij hem thuis gaf, ter ere van zijn universitaire bul en zijn 25ste verjaardag en ook om te vieren dat hij de Ironman had voltooid. ,,Het was een magisch feestje, blij en vrij. We hebben gekletst en gedanst. Champagne gedronken.’’
Toen Nora rond een uur ‘s nachts vertrok en niet veel later thuis was, kreeg ze telefoon van een gezamenlijke vriendin van Sil en haar. Dat het mis was met Sil, iets met vuurwerk. ,,Fucking vuurwerk’’, zegt Nora.
Offpiste snowboarden
Ze racete naar het Stadspark, had nog even hoop dat het meeviel, ging mee naar het ziekenhuis, maar Sil lag in coma. Twee dagen later stierf hij.
,,Sil was een jongen van uitersten. In alles. Zijn Spotify-lijst gaat van Nederlandstalig naar Arabisch naar opera. Hij was extreem’’, zegt Nora.
Hoe serieus hij ook was, hij hield ervan het randje op te zoeken, leefde energiek en roekeloos. Wandelde hij met zijn vrienden in de bergen op een steil ijzig paadje, dan zag hij geen gevaar. Offpiste snowboarden was voor hem even gewoon als zonder toegangskaartje een festivalterrein op komen. Bestelde hij eten, dan zag hij er lol in om de voordeur naakt te openen. ,,Hij was zelfverzekerd en vol bravoure.’’
Hij was als jongetje al gek op vuurwerk en die liefde werd met de jaren groter. Siervuurwerk vond hij mooi en grote knallers helemaal.
,,Sil, kijk je wel uit, zei ik vaak’’, zegt Nora. ,,Dat zei iedereen tegen hem. Hij wuifde het vrolijk weg. Komt goed, zei hij altijd, ik weet wat ik doe.’’
Nora herinnert zich hoe hij z’n vuurwerk jaar in jaar uit trots als een pauw liet zien. ,,Vuurwerk afsteken was voor hem leven, het maakte hem extreem gelukkig.’’
‘Sil was een licht’
Wat er precies gebeurde die nacht in het Stadspark - Nora weet het niet exact. Wel weet ze dat Sils feestje voor hem pas volmaakt was met één grote knaller als afsluiter. Met de laatste feestgangers ging hij naar het park, voor een moment bekommerde hij zich niet om omwonenden en de natuur.
Hij stak de illegale bom af die binnen een seconde ontvlamde. Sil werd er uit alle macht door geraakt.
,,Legaal vuurwerk is al gevaarlijk, maar dat is getest. Illegaal vuurwerk is nog veel gevaarlijker’’, zegt Nora. Ze vreest dat het vuurwerkverbod leidt tot meer illegaal vuurwerk, tot meer ongelukken. Haar broertje kennende had hij er nog meer lol uit gehaald als het niet meer mocht.
Waarschuwen en verbieden vergroten volgens haar de kloof tussen liefhebbers zoals Sil en tegenstanders. Ze pleit er daarom voor dat iedereen het gesprek over vuurwerk aan gaat, zodat er over en weer begrip ontstaat. ,,Heb het er onbevooroordeeld over’’, zegt ze.
Daarmee is ze terug bij Sil die onbevooroordeeld in het leven stond. ,,Met hem even snel naar de supermarkt gaan was onmogelijk. Hij was ongekend gul in z’n aandacht voor iedereen. Hij knoopte een gesprek aan met de caissière, aaide uitgebreid een kat op straat, zag iedereen als z’n gelijke. Sil was een licht. Is een licht.’’
