Ruslanddeskundige Hans van Koningsbrugge. Foto: Peter Wassing
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 121.
,,Vlak voor de jaarwisseling viel er bij raketaanvallen in zowel Oekraïne als Rusland het grootste aantal burgerslachtoffers in de oorlog tot nu toe. Bij de Russische luchtaanval op 28 december op meerdere Oekraïense steden sneuvelden zeker 55 mensen. Bij de wraakaanval van Oekraïne op de Zuid-Russische stad Belgorod, twee dagen later, verloren minstens 32 inwoners het leven.
Zo kreeg het oorlogsjaar 2023 een uiterst gewelddadig slotakkoord. Opvallend is dat Zelensky niet langer schroomt Rusland op eigen grondgebied keihard te raken. Tot dan toe beloofde hij alleen militaire doelen aan te vallen. Die belofte kan hij na Belgorod niet meer waarmaken. Poetin op zijn beurt heeft aangekondigd dat hij de aanvallen wil intensiveren.
‘Oekraïne heeft langeafstandswapens nodig’
Tegen deze achtergrond sluit Mart de Kruif, oud-commandant van de Nederlandse landmacht, niet uit dat de strijd weleens kan uitmonden in een ‘totale oorlog’.
Als we vinden dat Oekraïne die moet winnen, dan moet het de beschikking krijgen over veel meer langeafstandswapens. Dat is cruciaal. Je kunt wel zeggen dat Oekraïne Rusland niet op eigen grondgebied mag treffen, maar dat begint zo langzamerhand een beetje absurd standpunt te worden. Rusland valt Oekraïne immers wel voortdurend in het binnenland aan. Niet alleen Charkiv en Kyiv, ook verderop gelegen steden als Lviv en Odessa zijn het doelwit.
‘Nederland is een van de militaire hofleveranciers’
Maar goed, op dit moment hangt veel af van wat er in Amerika gaat gebeuren. Of de beloofde wapensteun van president Biden in het Amerikaanse Congres de zegen krijgt van de Republikeinen. Dat is heel belangrijk, zeker nu Groot-Brittannië en Frankrijk melden dat ze door de munitievoorraden heen zijn. Ze willen wel steun verlenen, maar dan voor het optuigen van een wapenindustrie in Oekraïne.
Dankzij de overdracht van F-16’s behoort Nederland momenteel tot een van de militaire hofleveranciers van Oekraïne. De vraag is natuurlijk waar en hoe Oekraïne die F-16’s gaat inzetten. Wellicht zijn daar afspraken over gemaakt. Dat ze worden gebruikt voor doelen op de Krim spreekt voor zich; dat schiereiland heeft Rusland bezet. Als ze ook worden ingezet om militaire objecten in de Russische Federatie te bombarderen, dan is er echt sprake van een escalatie.’’