Neem een doorsnee avondwandeling. Is dat voor mannen net zo’n ontspannen moment als voor vrouwen?
Zijn mannen ooit bezig met ’s avonds parken vermijden? Met welke straten goed verlicht zijn, welke buurten levendig genoeg? Wat de vluchtroutes zijn als een louche kerel net te dicht achter je blijft lopen? Ik betwijfel het.
De gemeenteraad van Amsterdam besloot vorige week dat de openbare ruimte van de stad anders benaderd moet worden, namelijk door de ogen van de jonge vrouw. Volgens D66 is de stadsontwikkeling de afgelopen 750 jaar vooral uitgegaan van de gezonde, witte man van een bepaalde leeftijd die zonder omkijken door steegjes fietst.
Het is niet gek om je opgroeiende, vrouwelijke tiener te verbieden ’s avonds alleen naar huis te fietsen. Zo kreeg ook ik dat te horen. Hoewel daarin juist weer een ander gevaar schuilt; als je van kinds af aan hoort dat mannen op seks beluste roofdieren zijn, en je altijd op je hoede moet zijn, kan dat ook leiden tot een onterechte angst en vrijheidsinperking.
De bibbers
In mijn tienerjaren verzette ik me tegen de angst van mijn ouders, en tegelijkertijd kreeg ik de bibbers toen we in de krant lazen dat er een paar meisjes in de wijk van hun fiets waren getrokken. Op het enige fietspad wat mijn wijk Beijum met de binnenstad verbond.
Niet veel later zat ik dan toch niet lekker op mijn fiets op precies dat ene fietspad. Achter mij een fietser, zijn schaduw flitste steeds aan me voorbij. Ik durfde niet om te kijken.
Dan maar sneller trappen, maar daarmee versnelde ook mijn achtervolger zijn trap. Dat was het bewijs dat het allemaal niet in mijn hoofd zat. Hartkloppingen en doodsangsten. Waarom moest ik zo nodig stiekem op stap, tegen het advies van mijn ouders?
Dan maar met een ruk omkijken en de confrontatie aangaan. Toen ik omkeek, was er niets, niemand. Het was mijn eigen schaduw geweest die me bij elke straatlantaarn inhaalde.
Van ons allemaal
Tijdens mijn reizen in bepaalde landen werd me duidelijk dat ik na zonsondergang als vrouw niet zomaar alleen moest ronddwalen. Dan maar avondenlang in mijn uppie op de kamer een solofeestje houden met pizza en Netflix terwijl ik dacht: wat leven we thuis toch in een ontzettend veilig land.
Dus zijn de Amsterdamse plannen nu allemaal maar gezeik? Nee. Het gaat hier om iets anders. Een vrouw die zich in de schemer comfortabel voelt om alleen een rondje te lopen is een graadmeter voor een goed ingerichte stad.
Misschien zijn de schaduwen die ons achtervolgen niet die van gevaarlijke mannen, maar die van het ontbreken van een bepaald perspectief bij het uitdenken van de inrichting van de stad, in dit geval dat van de vrouw. De stad is van ons allemaal, ook die van haar.