De wolf heeft een slecht imago. Kinderen leren helaas in sprookjes al dat de wolf een zeer gevaarlijke menseneter is. Overal waar de wolf verschijnt reageren mensen emotioneel. Vooral als het de eigen achtertuin betreft. Sommige moeders durven hun kinderen niet meer buiten te laten spelen, boeren zijn bang dat hun vee iets overkomt en jagers vrezen voor hun schietwild.
Angststroom
Verslaggever Jon van Schilt gaat in zijn artikel in DvhN van 20 september 2022 mee in deze angststroom, evenals kindcentrum-eigenaar Lijanne Mestemaker, schapenhouder Stefan Worst en coach Hartger Meihuizen.
Hun angst is mogelijk ingegeven door gewond en gedood vee in Vledder en Wapserveen, waarbij voor mij onduidelijk is of DNA-onderzoek heeft uitgewezen of inderdaad de wolf de boosdoener is. In het artikel wordt melding gemaakt van het spotten van een wolf. Wat is dit wel een wolf? Of toch een grote hond, wolfshond of kruising?
Ik ben als natuurfotograaf regelmatig in het bos, vooral op het Dwingelderveld. Ook ik voel dan enige spanning. Vooral als het donker is. Kom ik een wolf tegen dan zal ik wel enige angst ervaren. Ik zal dan proberen mijn emoties de baas te zijn. Desalniettemin zal ik blij zijn met een eigen mooie foto van een wolf.
Veldervaringen
Na jarenlange ervaring is mijn mening dat honden een veel groter gevaar vormen. Dat is niet op grond van stemmingmakerij, maar op grond van eigen veldervaringen. Veel mensen kunnen hun hond niet de baas. Zo ben ik ook wel eens midden in een weiland verrast door een ‘stille’ Rottweiler die achter me stond, maar net op tijd door de baas is teruggefloten. Ook zie ik wel eens honden die achter het vee aan rennen. In het nachtelijke duister zijn er bovendien stropers actief, waarbij ook honden worden gebruikt.
Zelden wordt een mens door een wolf gedood. Tijdens de laatste 50 jaar van de vorige eeuw zijn er in Amerika, Europa en Rusland samen slechts 17 slachtoffers gevallen, waarvan de helft dan nog betrekking had op gevallen van hondsdolheid. Er worden enkele duizenden schapen per jaar in Nederland gedood door honden en vossen. En te noemen is de intensieve veehouderij die een immense hoeveelheid schapen, runderen en lammeren doden, die in keurige verpakking in de supermarkt belanden.
De wolf doodt om te eten, de mens vooral omdat het een lucratieve business is. De schapenhouder reageert geschokt op dood vee, maar uiteindelijk wacht zijn dieren ook dat lot. Maar we gaan toch ook niet veehouders, honden en mensen die vlees eten elimineren?
Toch weer ongegronde angst voor de wolf. Tegelijk gaan veel criticasters op vakantie in het buitenland waar nog meer wolven leven dan in Nederland. Denk maar aan Duitsland. Daar gaat men dan uitgebreid wandelen en kamperen met de (klein)kinderen. Hier zijn ook tal van dorpjes en stadjes waar de mens al zeer lang goed samenleeft met de wolf.
Dat de wolf nu minder schuw is dan vroeger, zoals mevrouw Mestemaker beweert, betwijfel ik. Mensen hebben nu geen pijl en boog, maar zware geweren. Eeuwen van vervolging hebben er voor gezorgd dat de wolf mensenschuwer werd en dat het in zijn genen werd ingebakken. De wolf past zich wel makkelijk aan, net als de hond, maar is ook nu nog steeds bang voor de mens.
Dat neemt niet weg dat in zeldzame gevallen een wolf een mens kan aanvallen, bijvoorbeeld bij hondsdolheid, als er geen prooidieren, opgejaagd worden en als hun pups bedreigd worden. En net als bij zwijnen verliezen wolven hun angst voor mensen als ze gevoerd worden.
Kortzichtig
De suggestie van mevrouw Mestemaker om de locatie van wolven en hun nesten openbaar te maken, is kortzichtig. Dat lokt allerlei jagers. Bovendien kan een wolf een mens aanvallen als die zijn jongen bedreigt. En gelijk heeft ie.
Dat er geen beleid is, klopt niet. De Zoogdierenvereniging, provincie, LTO Nederland, Natuurmonumenten en tal van andere organisaties zijn bezig met een wolvenplan. Gewerkt wordt aan afrastering, compensatie en monitoren.
Wolven hebben een belangrijke functie in de natuur. Ze zorgen ervoor dat prooidierpopulaties gezond blijven, door alleen de zwakke en oude dieren te pakken. De komst van de wolf verandert het gedrag van hun prooidieren: ze mijden wolven en gaan in grotere groepen leven. Ook zorgt de wolf voor meer ruimte voor bepaalde plantensoorten om zich te ontwikkelen. Nu plant de wolf zich voort. Dat duidt op permanente vestiging.
Versnipperde wereld
De wolf is na 150 jaar terug in Nederland na hier te zijn uitgemoord. Nederland is onderwijl veel meer bevolkt en geïndustrialiseerd. Ook is de veehouderij verworden tot een massa-industrie. Sedert corona zijn meer honden aangeschaft die wild opjagen en doden. In deze drukke en versnipperde wereld is het dus afwachten hoe een en ander zich ontwikkelt qua wolvengedrag, roedelvorming en jachtinstincten en hoeveel territorium wolven nodig hebben. Maar geef de wolf een eerlijke kans.
Enige scepsis past bij de introductie van de wolf in Nederland, maar het artikel van Jon van Schilt is de wolf onwaardig.