Charlice Johannes, Jeroen Russchen, Iwan Esajas en Naomi Miojo (v.l.n.r.) treden op tijdens het Regio Songfestival, begin november. Foto: Ivo Hutten
Na drie edities stopt het Regio Songfestival. Waar het in Groningen leefde, sloeg het in andere provincies minder aan. De winnaar van 2025 vindt het besluit voorbarig. „Waarom werd het niet uitgezonden op de NPO?”
Voor Jeroen Russchen uit Stadskanaal kwam het besluit hard aan. De zanger, die afgelopen najaar samen met Iwan Esajas het Regio Songfestival won met Alles Goud, hoorde een paar dagen geleden dat er geen nieuwe editie komt. „Volgend jaar zou het festival naar Groningen komen door onze winst”, zegt hij. „Dat voelde bijzonder, en dat wordt ons nu ontnomen.”
In de provincie Groningen leefde het Regio Songfestival sterk, vertelt Russchen. „Ik krijg nog dagelijks felicitaties. Mensen spreken me aan op straat, bij optredens, maar ook gewoon in de supermarkt. Je voelde hier echt een trots gevoel: het is gelukt.”
Dat gevoel van regionale trots was ook precies waar het festival, dat in 2023 van start ging, voor bedoeld was: provincies stuurden artiesten die hun regio, vaak in streektaal, vertegenwoordigden.
Afgesproken was dat het evenement na drie jaar zou worden geëvalueerd door de hoofdredacteuren van de dertien regionale omroepen. Die evaluatie leidde tot het besluit te stoppen: de kijk- en stemcijfers bleven landelijk achter. Vooral provincies met een sterke streektaaltraditie omarmden het festival; in de Randstad leefde het beduidend minder.
Begrip bij omroepen
„Het is jammer, maar begrijpelijk”, zegt Marc Visch, directeur en hoofdredacteur van RTV Drenthe. „Je gaat zo’n project aan als experiment. Dat is altijd een risico, omdat regionale omroepen draaien om de eigenheid van de regio. Met het Regio Songfestival zoek je iets landelijks op, terwijl daar eigenlijk de landelijke omroep voor is.”
Volgens Visch speelt het kijkgedrag een grote rol. „Avondvullende programma’s passen minder bij regionale omroepen. Mensen komen vooral om even bijgepraat te worden.” De timing hielp ook niet: de laatste editie werd uitgezonden tegenover populaire programma’s zoals Even tot Hier. „Qua kijkcijfers was dat kansloos.”
‘Een eenzijdig feest wordt ook gênant’
Naast de kijkcijfers werd ook gekeken naar interactie, zoals stemgedrag. Daarbij viel op dat sommige provincies veel actiever waren dan andere. „Het is natuurlijk jammer dat je met zo’n prachtig initiatief moet stoppen”, zegt Nina Nomden, directeur van RTV Noord. „Maar we zagen dat bepaalde regio’s, zoals Groningen, massaal stemden, terwijl andere provincies achterbleven.”
Een eenduidige verklaring voor dat verschil is er volgens Nomden niet. „Wat wel telkens opvalt, is hoe trouw en betrokken het Groningse publiek is. De sterke verbondenheid met de provincie speelt daarbij duidelijk een rol.” Groningen won ieder jaar de publieksprijs. „Dan dreigt het een eenzijdig feest te worden”, zegt Nomden. „Op den duur wordt dat ook een beetje gênant.”
Ook de kosten speelden mee, vertelt zij. „Omroepen krijgen geld op basis van inwonersaantallen. Voor kleinere provincies zoals Groningen zijn zulke grote evenementen nauwelijks te betalen.”
Jeroen Russchen denkt dat het Regio Songfestival nog verder had kunnen groeien. Foto: Corné Sparidaens
‘Te vroeg afgeschreven’
Russchen begrijpt de argumenten wel, maar vindt dat het Regio Songfestival te snel is afgeschreven. „Drie jaar is niks”, zegt hij. ,,Zo’n evenement heeft tijd nodig om te kunnen groeien. Je kunt niet verwachten dat het meteen overal even groot is.”
Hij vraagt zich af of er wel genoeg is gedaan om het festival een kans te geven. „Als je wilt dat zoiets gaat leven, moet je het ook landelijk neerzetten. Waarom niet op NPO 1, 2 of 3? Met aandacht in talkshows en promotie vooraf.”
Door het stoppen verdwijnt volgens hem ook een belangrijk podium voor regionaal talent. „Wij hebben landelijke aandacht gekregen: het Jeugdjournaal, NOS Stories, veel boekingen”, vertelt de zanger. „Dat gun je andere artiesten ook. Die kans neem je nu weg.”
Op zoek naar alternatieven
Volgens RTV Noord stopt de samenwerking tussen regionale omroepen niet met het Regio Songfestival. „We vinden het belangrijk om iets gezamenlijks te blijven doen”, zegt Nomden. „Maar dit evenement was groot en kostbaar; we zoeken nu naar een vorm die beter past bij alle omroepen.”
Tegelijkertijd kijken omroepen ook naar regionale initiatieven. In Groningen wordt nagedacht over een kleinschaliger podium voor talent. „We hebben hier veel creativiteit en dat willen we blijven faciliteren”, aldus Nomden.
RTV Drenthe ziet kansen in samenwerking binnen deelregio’s, zoals het Nedersaksisch gebied. Volgens Visch is er duidelijk behoefte aan een podium voor streektaalmuziek. Hij wijst op het Drents Songfestival, dat een ‘enorme respons’ opriep. „Een deel van de prijs was de afvaardiging naar het Regio Songfestival, die is nu helaas weggevallen.”
„Nieuwe ideeën juich ik altijd toe”, zegt de zanger uit Stadskanaal over het zoeken naar alternatieven. „Daar word ik blij van. Tegelijk blijft het jammer hoe dit is gelopen.” Eén troost: de titel ‘winnaar van het Regio Songfestival’ raakt hij niet meer kwijt. „Dat is dan het voordeel”, zegt Russchen lachend. „Al is het wel een schrale troost.”
