Het asielzoekerscentrum in Ter Apel is overvol. In de nacht van maandag op dinsdag verbleven er meer dan 2000 asielzoekers. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet de gemeente Westerwolde daarom een dwangsom betalen.
Er verbleven 2034 mensen in het asielzoekerscentrum, 34 meer dan is toegestaan. Het COA zit met de handen in het haar, want ook de komende tijd is de opvangcapaciteit krap. Voor dinsdag ‘dreigt dit aantal verder op te lopen’, waarschuwt het COA. Hoeveel mensen er zullen overnachten is nog onduidelijk. „Dat hangt ook af van de instroom per dag en in hoeverre gemeenten meebewegen om opvangplekken te realiseren”, zegt een woordvoerder van het COA.
Dit aantal is de piek van de afgelopen weken, waarin het steeds drukker werd bij in Ter Apel. Sinds 29 augustus overnachten iedere dag meer dan 1900 mensen in het centrum.
Het COA heeft niet meer opvangplekken. Meer dan de helft van de opvanglocaties is een noodopvang, vaak voor kortere duur. Gemeenten zijn niet altijd bereid die te verlengen, waardoor constant gezocht moet worden naar nieuwe plekken. Dat is de laatste tijd onvoldoende goed gelukt, ondanks een noodkreet van het COA deze zomer.
‘Buitengewoon teleurstellend’
Eerder oordeelde de rechtbank al dat het COA een dwangsom moet betalen aan de gemeente Westerwolde als er meer dan 2000 asielzoekers in Ter Apel verblijven. Die dwangsom is 50.000 euro per nacht dat er teveel mensen in Ter Apel verblijven.
De burgemeester van Westerwolde, Jaap Velema, noemt het ‘buitengewoon teleurstellend’ dat het te druk is in Ter Apel en dat de afspraken met het COA en het Rijk niet worden nagekomen. Bovendien maakt hij zich zorgen over de samenstelling van asielzoekers binnen het azc. Daar verblijven te veel kansarme asielzoekers, zij veroorzaken met regelmaat overlast.
De hoge druk op het azc zorgt voor onveilige situaties, constateerden inspectiediensten eerder al. Volgens Velema hebben ministers Keijzer en Van Weel verbetering toegezegd, maar blijft ‘daadwerkelijke actie uit’.
Nachttenten
Ook versnelde uitstroom van statushouders uit azc’s heeft weinig vruchten afgeworpen. Ongeveer een kwart van de 75.000 bewoners van azc’s in Nederland is statushouder, dus een erkend vluchteling.
Het COA waarschuwt al langer dat nieuwe wetgeving zoals het schrappen van de voorrangspositie van statushouders op de woningmarkt en het in de ijskast zetten van de Spreidingswet niet bijdragen aan een oplossing voor de grote druk op de asielketen.
Eind april stopte het COA met het gebruik van noodnachtopvang. In tenten, die rouleerden tussen verschillende gemeenten, konden asielzoekers overnachten zodat Ter Apel ontlast werd. Lange tijd hoefden de tenten echter niet gebruikt te worden, omdat ze een plek hadden in Ter Apel. De kosten om de noodmaatregel achter de hand te houden waren echter hoog. Daarom werd besloten ermee te stoppen.