Rijen auto's in Holwert, in afwachting op de veerboot naar Ameland. Foto: Jan Spoelstra
Ameland autoluw maken? GL-PvdA in de Tweede Kamer ziet er wel wat in. Maar het eiland? Dat heeft zijn eigen visie, weerlegt de burgemeester.
Leo Pieter Stoel, burgemeester van Ameland, had het onderwerp niet verwacht. Vanaf de eerste rij van de publieke tribune in het Tweede Kamergebouw hoorde hij Kamerlid Glimina Chakor van GL-PvdA de suggestie opwerpen om Ameland autoluw te maken, als oplossing voor de problemen met de bereikbaarheid.
Hij veerde op. Zijn Ameland, verweerde hij zich na afloop, heeft al een eigen vervoersvisie en daarin staat, heeft de gemeenteraad besloten, dat Ameland het tal auto’s dat de oversteek maakt met een derde wil verminderen. ,,Laten we ons daarop richten.’’
Chakor, Waddenwoordvoerder van de linkse samenwerking, denkt dat als eilanders en toeristen hun auto op de veerhavens laten staan, de overtocht wordt vergemakkelijkt. Minder auto’s betekent een lichtere veerboot en zo dus minder problemen in de dichtslibbende vaargeul - een slepend probleem.
Bovendien, sprak ze in het jaarlijkse Waddendebat, kun je op het eiland met vormen van deelvervoer, elektrische auto’s en fietsen, het verkeer op het eiland terugbrengen. Het is goed voor klimaat, natuur en rust op het eiland.
‘Elke moertje, elke schroef’ moet met de boot
Het ging Stoel ,,te ver’’. Het idee was volgens de burgemeester te veel een kopie van de situatie op Schiermonnikoog en Vlieland. ,,Eilanden met één dorp en minder asfalt.’’ Vergeet niet, sprak Stoel, ,,elk moertje en elk schroefje’’ moet over het water naar het eiland. ,,En dan nog naar Ballum en Hollum. Daar is simpelweg vervoer voor nodig.’’
De Amelander burgemeester kreeg bijval van minister Mark Harbers (VVD, infra). De bewindsman legde het twistpunt op tafel bij de gemeenteraad. ,,Daar ligt de bevoegdheid.’’ Partijen als PVV en VVD zagen niets in het plan van GL-PvdA. ,,Zo mag er straks niets meer’’, sprak PVV’er Hidde Heutink. Hij wil de ,,mensen die daar wonen en werken beschermen’’, reageerde hij op het voorstel van Chakor. ,,De schilder moet kunnen rijden, de boodschappen moeten worden bezorgd.’’
100.000 auto’s op het eiland
Van alle bezoekers naar Ameland neemt een derde de auto mee, schreef de gemeente vorig jaar in de vervoersvisie. Het aantal overgezette auto’s neemt ieder jaar toe. In de coronajaren turfde rederij Wagenborg voor het eerst 100.000 personenauto’s aan boord.
Door het aantal auto’s van niet-eilanders met een derde te verminderen, hoopt Ameland weer op het aantal auto’s van 15 jaar geleden te komen. De gemeente ziet dat toeristen vooral de auto meenemen voor het vervoer van bagage. Eenmaal op het eiland blijft de auto bij de accommodatie staan.
Volgens Stoel kijkt de gemeente naar andere vormen van vervoer op het eiland, zoals meer deelauto’s en extra bagagevervoer. ,,Maar we kunnen een gezin met twee kinderen niet op de fiets zetten naar Hollum, mét bagage.’’
Veerhaven van Holwert naar Ferwert?
GL-PvdA, maar ook de Partij voor de Dieren, ziet het autoarm maken van het eiland als een oplossing voor de bereikbaarheidsproblemen tussen de vaste wal en het Waddeneiland. Het hoofdpijndossier krijgt in de zomer een vervolg met een onderzoek naar het eventueel verplaatsen van de veerhaven van Holwert naar Ferwert, om zo de voortdurend dichtslibbende vaargeul te ontwijken. Door deze optie mee te nemen, wil GL-PvdA ,,alle scenario’s op tafel hebben’’ om een goede afweging te maken.
Een van die opties is ook het vervangen van veerboten door elektrische exemplaren, benoemde onder andere D66’er Tjeerd de Groot. PVV is bang dat de rekening ,,op het bordje van de burger’’ komt te liggen. ,,Zowel de reiziger als de inwoners van de rest van Nederland.’’
Om de veerverbinding betaalbaar te houden, opperde De Groot om de veerboten een ov-status te geven, zoals treinen en bussen hebben. ,,Het is een cruciale verbinding voor wie naar school en werk moet op de vaste wal’’, sprak De Groot.
Minister Harbers liet zich niet verleiden tot een uitspraak. ,,Het is niet aan mij.’’ Staatssecretaris Vivianne Heijnen (CDA, spoor) heeft openbaar vervoer in portefeuille. Volgende week komt zij aan het woord in de Tweede Kamer over de Wadden.