Van maart tot september is een deel van de zuidelijke ringweg (A7/N7) in Groningen afgesloten voor alle verkeer. Foto: DVHN
Groningen gaat verkeerstechnisch een zwaar jaar tegemoet. Experts roepen de hulp in van weggebruikers, maar nemen die dat wel serieus?
Wat is er aan de hand?
Van maart tot september is een deel van de zuidelijke ringweg (A7/N7) in Groningen afgesloten voor alle verkeer. Als automobilisten allemaal met de auto blijven komen en een sluipweg zoeken, stromen de (ring)wegen in de stad snel vol. Experts verwachten dan een verkeerschaos met heel veel stilstaande auto’s.
Waarom is zo’n langdurige verkeersstremming nodig?
Voor Operatie Ring Zuid. Die naam is bedacht voor de grote werkzaamheden van het project Aanpak Ring Zuid in 2024. De bouwer van de nieuwe ringweg, Combinatie Herepoort, sluit het nieuwe Vrijheidsplein (dat deels al in gebruik is) dit jaar aan op het nieuwe Julianaplein (ligt vrijwel klaar naast het verkeer) en vervolgens het Julianaplein op de verdiepte ligging (die naast de bestaande weg is gebouwd), en deze tunnel op het nieuwe Europaplein (die al in gebruik is).
Eerst gaat de ringweg aan de westkant van het Julianaplein (Drachten) dicht (de route tussen A28 en Hoogezand is dan open) daarna aan de oostkant van het Julianaplein (dan is de route tussen de A28 en Drachten/westelijke ringweg open).
Waar blijft het verkeer?
In principe kunnen weggebruikers die hele periode omrijden via de westelijke, noordelijke en oostelijke ringweg, maar die hebben niet genoeg capaciteit voor alle (vracht)auto’s. Het verkeer komt overal in de stad vast te staan als mensen massaal sluiproutes zoeken, verwachten ze bij Groningen Bereikbaar. „Dat is ons doemscenario”, zegt woordvoerder Ingeborg Schroor-van Loenen, „omdat noodzakelijk verkeer, inclusief hulpdiensten en openbaar vervoer, dan ook tot stilstand komt”.
Om zo’n infarct te voorkomen, is overal in de stad 20 procent minder verkeer nodig. De organisatie roept weggebruikers, ook mensen die zelf niet op de ringweg komen, op om thuis te werken, te fietsen of gebruik te maken van het openbaar vervoer (vanaf huis of een P+R aan de rand van de stad).
Er was eerder toch ook al zo’n oproep?
Ja, vanwege Operatie Julianaplein. Tussen 11 februari en 9 mei 2022 werd het huidige, tijdelijke Julianaplein gebouwd en waren sommige hoofdroutes eveneens gestremd. Dat leverde inderdaad extra drukte op in de stad, maar al met al viel de narigheid mee. Volgens Groningen Bereikbaar gaven veel mensen gevolg aan de oproep om de auto te laten staan, deed het bedrijfsleven een flinke duit in het zakje en was het weer fietsers goedgezind. Vrachtverkeer koos op afstand voor routes naar de westkant (via Heerenveen) of de oostkant van de stad (via Zuidbroek).
Dan zal het nu ook wel weer meevallen, toch?
Behoorlijk veel mensen reageren op deze manier en dat is precies waar Groningen Bereikbaar bang voor is, zegt Schroor. „De kans op een verkeersinfarct is namelijk groter dan in 2022. Dat komt omdat er veel meer werkzaamheden zijn, waardoor er veel minder asfalt beschikbaar is dan de vorige keer. We moeten het langer volhouden omdat de afsluitingen twee keer zo lang duren én de hoeveelheid verkeer is sindsdien alweer met 6 procent toegenomen. We kwamen twee jaar geleden bovendien uit de coronasituatie: iedereen was nog gewend aan thuiswerken.
Het aantal voertuigbewegingen van en naar de stad was vorig jaar weliswaar nog gemiddeld 8 procent lager dan voor corona, maar we zien grote schommelingen. Sinds het voorjaar is het niveau in sommige weken gelijk aan 2019 en op dinsdagen en donderdagen is het af en toe zelfs drukker. Op die dagen kan de avondspits heel kritiek worden en is de uitdaging het grootst.”
Dringt dat wel tot iedereen door?
Veel ondernemers op het grote bedrijventerrein ZuidOost in de stad zijn er nog niet zo mee bezig. Dat komt onder meer omdat de drukte in 2022 meeviel. Experimenten met een kantoorbus en speciale deelauto’s trokken amper belangstelling en met 10 tot 15 minuten vertraging konden medewerkers en klanten prima leven. Toch zijn grote bedrijven en instellingen, waaronder het beroepsgoederenvervoer, onderwijs en de ziekenhuizen, zich al geruime tijd aan het voorbereiden.
Waarom doen anderen dat nog niet?
Is het in 2022 misschien te goed gegaan? Schroor: „Ik herken dat beeld wel. Je hebt ook mensen die er sowieso pas op het laatste moment over nadenken of het erop aan laten komen en misschien een keer stranden voordat ze wat doen. Dat dat niet verstandig is, proberen we de komende weken duidelijk te maken door een grootschalige publiekscampagne, met een roadshow langs bedrijven, markten en winkels in de binnenstad van Groningen. Maar we trekken ook de provincie in en gaan naar Friesland en Drenthe. Er is geen enkele aanleiding om achterover te leunen.”
„Het verkeer moet door een pittige zure appel heen bijten, en we kunnen er alleen samen voor zorgen dat het bij kleine vertragingen blijft. Die klus moeten we met elkaar zien te klaren: particulieren, instellingen en bedrijven uit heel Noord-Nederland. Natuurlijk kan niet iedereen zonder auto, maar tref de juiste maatregelen, kies de goede routes en mijd Groningen als het even kan om een verkeersinfarct te voorkomen. Dat scenario wil niemand meemaken.”