De woningbouw stokt in het Noorden. Foto: Anton Kappers
In Groningen en Drenthe zijn vorig jaar 3600 nieuwbouwwoningen opgeleverd. Dat is bijna een kwart minder dan in 2022, toen er 4700 huizen gereed kwamen, zo blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
De afname doet zich voor in het merendeel van de noordelijke gemeenten. In Coevorden, Westerveld, Eemsdelta en Midden-Groningen was de teruggang in 2023 het grootst. Daar konden vergeleken met 2022 meer dan twee keer minder huissleutels worden overhandigd.
Er waren ook enkele gemeenten waar - tegen de trend in - juist méér huizen opgeleverd werden. Dat gold met name voor Meppel, Tynaarlo en Midden-Drenthe.
In de gemeente Groningen, die traditiegetrouw in het Noorden de hoogste bouwproductie heeft, bleef de teller stekken op 1156, terwijl het in 2022 nog ongeveer 1400 waren. Om het woningtekort terug te dringen wil de gemeente jaarlijks 1500 woningen bijbouwen. Het afgelopen jaar is dat dus bij lange na niet gehaald.
Aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen. Infographic: DVHN / Rob Hesseling
‘Er vallen altijd bouwprojecten af’
„Dat aantal is veel te laag’’, beaamt PvdA-wethouder Rik van Niejenhuis van ruimtelijke ordening. „We zetten de laatste jaren in op 2000 nieuw te bouwen woningen. Er vallen altijd bouwprojecten af, dus dan hopen we 1500 echt te realiseren.’’
Volgens hem zijn aspirant-kopers ‘kopschuw’ om een nieuwe woning te kopen en willen projectontwikkelaars pas bouwen als 75 procent van de woningen is verkocht. „Zo houden ze elkaar in de greep. Het heeft alles te maken met de sterk gestegen hypotheekrente en bouwkosten.’’
Hij wijst erop dat er in Groningen hard wordt gewerkt aan de voorbereiding van onder meer de nieuwe, grootschalige bouwlocaties Stadshavens en Suikerzijde. „Gelukkig is de hypotheekrente weer wat gezakt en krijg ik positieve signalen van ontwikkelaars. Dus ik ben vol vertrouwen dat we de streefaantallen over een paar jaar wel gaan halen.’’
In Stadskanaal kwamen in 2023 slechts twee woningen klaar
Het kan nog beroerder. In Stadskanaal kwamen welgeteld twee nieuwbouwwoningen klaar, één meer dan op Schiermonnikoog. In 2022 lag de bouw van nieuwe woningen in Stadskanaal ook al nagenoeg stil. Gemeentewoordvoerder Rogier Verhagen zegt dat de CBS-cijfers niet kloppen. ,,Bij mijn weten heeft Woningcorporatie Lefier er vorig jaar al zestien opgeleverd.’’
De gemeente Stadskanaal hoopt in deze collegeperiode (die loopt tot 2026) in totaal 200 nieuwe woningen te laten bouwen, door particulieren, ontwikkelaars en corporaties. „Voor ons was 2023 het jaar van de voorbereidingen. Uiteindelijk verwacht ik dat we die 200 voor het eind van de collegeperiode gaan halen. We lopen op schema.’’
Groningen nog net in de top tien
Landelijk is het streefaantal van 100.000 woningen in 2023, zoals bedacht door demissionair minister Hugo de Jonge (CDA) van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, ook niet gehaald. Er zijn het afgelopen jaar ruim 73 duizend nieuwbouwwoningen opgeleverd. Dat is iets minder dan de bijna 75.000 in 2022, maar ligt wel boven het gemiddelde van ruim 61.000 in de afgelopen tien jaar.
Amsterdam kende in 2023 met 4500 nieuwbouwwoningen het hoogste aantal van alle gemeenten. Dat waren er wel 2300 minder dan in 2022. Groningen valt nog net in de top tien van gemeenten waar vorig jaar de meeste nieuwe huizen werden gebouwd.