Rutte sluit zijn bezoek aan Groningen af met een overnachting in een wisselwoning. Foto: Corné Sparidaens
Het gebeurt echt: demissionair premier Rutte overnacht woensdag in een wisselwoning in Ten Boer. Daar vinden zijn eenmalige buren wat van. ,,Hij zou niet een nachtje in een wisselwoning moeten slapen, maar een paar weken in een onveilig huis met scheuren.’’
Een stevige wind jaagt woensdagmiddag door de straten van Helper Buurt, het miniwijkje met wisselwoningen dat ten noorden van Ten Boer uit de grond is gestampt. Bij de bushalte is een tuinhuisje geplaatst om te kunnen schuilen tegen regen. Een keer per dag rijdt de buurtbus naar het centrum van Ten Boer. Maar de straten zijn uitgestorven.
Af en toe tuurt bewoner Hennie Wiersema (88) uit het raam naar de wisselwoning in Ten Boer achter die van haar. In haar keuken hangen overal gele post-its als geheugensteuntje waar de borden, kommen en kopjes ook alweer zijn verstopt. Schilderijen sieren de muur van de woonkamer. ,,Ik loop slecht, dus ik kan straks niet buiten gaan kijken. Maar ik heb al veel auto‘s gezien.’’ Ze staart naar het huisje met als adres Verlaatweg 67. Is hij er al? In dat huisje slaapt woensdagnacht demissionair minister-president Mark Rutte.
Verlossende woord
Tijdens zijn laatste bezoek aan Groningen, op 29 september in het door aardbevingen geteisterde dorp Woltersum, was al duidelijk dat Rutte in januari zou terugkomen om te praten over de versterkingsoperatie. Bewoner Gerrie Schotman nodigde hem pardoes uit om in een wisselwoning te komen overnachten.
Lang was het de vraag of Rutte aan het verzoek zou voldoen, maar maandag kwam het verlossende woord. De demissionair premier kwam daadwerkelijk in een wisselwoning logeren. Na gesprekken met overheidsmedewerkers en bewoners in Appingedam en Garrelsweer ontving Rutte woensdagmiddag de sleutel van zijn eenmalige woning in Ten Boer. ‘s Avonds sprak hij zijn buurtgenoten.
Minister-president Rutte tijdens zijn bezoek aan Ten Boer. Foto: Corné Sparidaens
‘Ik wil eigenlijk niet klagen’
Normaalgesproken woont Wiersema in een zelfstandig appartement bij De Bloemhof, net als de overige bewoners van de Helper Buurt. Maar hun huizen worden versterkt. In april vorig jaar verhuisden de dertig bewoners naar hun tijdelijke huisvesting. In februari mogen ze als alles goed gaat terug. ,,Ik wil er eigenlijk niet over klagen. Ik heb tenminste eten, kleding en onderdak. En ik voel me hier inmiddels wel thuis’’, zegt Menje Beukema (84).
De versterkingen zijn gewoon nodig en het is hier prima wonen, is haar gedachte. Toch brengt de verhuizing veel uitdagingen met zich mee, weten de inwoners van het wijkje. Zo rijdt de bus vaak niet en is de voordeur zwaar en moeilijk te openen. En de bewoners kregen een ander telefoonnummer, terwijl hen was toegezegd dat ze hun eigen nummer konden behouden.
‘Een vrouw woonde hier een nachtje en is toen overleden’
Sterker nog, van de dertig bejaarde bewoners zijn er een klein jaar later nog maar twintig over. In het afgelopen jaar overleden er vijf en konden vijf anderen niet omgaan met het eenzame verblijf in hun wisselwoning. Zij kwamen in het verzorgingstehuis terecht. ,,Wat er in een jaar kan gebeuren hè’’, zegt Willy Rozema (92). ,,Een mevrouw woonde hier een nachtje en is toen overleden. Verschrikkelijk.’’
Eigenlijk zouden de bewoners al in december terugverhuizen, maar zoals zo vaak in het aardbevingsgebied liep de versterking vertraging op. ,,Voor de kerst ben je terug, zeiden ze. Maar dat werd een teleurstelling’’, zegt Rozema. Ze vraagt zich hardop af wat het toevoegt dat Rutte een nachtje komt logeren. ,,Hij is straks toch weg als premier? Maar het is goed dat hij hier is, dan ziet hij misschien dat het geen pretje is voor ons als oude mensen om hierheen te moeten. Doe je hem straks de groetjes?’’
Rutte sluit zijn bezoek aan Groningen af met een overnachting in een wisselwoning. Foto: Corné Sparidaens
‘Dit is gewoon een poppenkast’
Bewoner René Dob (56) is op bezoek bij Wiersema, zoals hij elke dag even doet. Hij is geen groot fan van Rutte, heeft een poster van Geert Wilders pontificaal naast zijn voordeur achter het raam geplakt. ,,Hij komt veel te laat. En hij zou niet in een superdeluxe wisselwoning moeten slapen, maar in een onveilig huis met scheuren en balken tegen de muren. En niet een dag, maar een paar weken. Dan ervaart hij pas écht hoe het voor ons is. Dit is gewoon een poppenkast.’’
Dob verwijst ook naar de vrouw die na een nacht overleed. ,,Oude bomen moet je nooit verplanten, je ziet maar wat dat doet. Ik ken ook een vrouw die altijd praatte als Brugman, maar ze vereenzaamde helemaal, de muren kwamen hier op haar af. Die woont nu in het verzorgingstehuis.’’
‘Jij hebt dit veroorzaakt, hè?’
Ook Elly Vast (86) – die samen met haar man Geert (90) woont (,,Met z’n tweeën redden we ons nog wel’’) – noemt de komst van de demissionair premier een poppenkast. ,,Wat betekent het nou voor ons? Onze dochter wacht al vijf jaar op haar versterking. Dat duurt allemaal gewoon veel en veel te lang.’’ Positieve geluiden klinken er ook. ,,Al is het maar een nachtje, hij kan toch zien hoe wij hier wonen’’, zegt Wiersema.
Dan arriveert Rutte bij zijn tijdelijke woning. Gerrie Schotman is er al en loopt hem tegemoet. De twee omhelzen elkaar. ,,Héé! Jij hebt dit veroorzaakt, hè?’’, zegt Rutte plagerig. Hij bevestigt dat het verzoek van Schotman puur de reden is van zijn logeerpartijtje. ,,Zo simpel is het, maak het niet te zwaar.’’
Het is geen gamechanger dat hij in een wisselwoning logeert, erkent Rutte. ,,Dat ik hier vannacht slaap, daar hebben de Groningers helemaal niks aan. Echt nul. Ik kan de vertraagde versterking niet met een toverstokje oplossen, maar door hier te komen kijken kan ik wel lessen trekken hoe we het beter, sneller en zorgvuldiger kunnen doen, zo lang Hans Vijlbrief en ik er nog zijn.’’
Netflixen op de bank zit er woensdagavond niet in voor Rutte. ,,Ik moet wat bellen en ik ga op tijd slapen, want ik ben erg verkouden. Ik heb de kachel al wat hoger gezet.’’
,,Dat ik hier vannacht slaap, daar hebben de Groningers helemaal niks aan. Echt nul." Foto: Corné Sparidaens