Tot voor kort schuifelde Casper Schuckink Kool door de binnenstad van Groningen, immer op zoek naar tweedehands boeken. De antiquaar overleed op 79-jarige leeftijd.
Wie hem twee keer had gezien, vergat zijn gezicht nooit meer. De lange grijze baard, de leesbril op het puntje van zijn neus en altijd was hij onderweg met of naar boeken. Casper Schuckink Kool uit Groningen was een verschijning.
Jarenlang was hij eigenaar van antiquariaat Snark, steeds op een andere plek. De laatste vestiging van zijn tweedehands boekwinkel was aan de Herestraat, in het pand van Veilinghuis Klinkhamer. Daarna verkaste hij zijn handel voor de zoveelste maal. Dit keer naar zijn huis aan de Schoolholm.
Overvol boekenpakhuis
De schatting is dat hij in totaal 30.000 boeken bezat, maar het kunnen er ook 60.000 zijn. Hij was, zo schreef hij een maand geleden in zijn column in het literaire magazine Boekenpost, vast van plan om zijn almaar uitdijende verzameling van de hand te doen zodat zijn huis weer een bibliotheek zou zijn in plaats van een overvol boekenpakhuis.
Zijn liefde voor z’n collectie was groot. Het ontzamelen, zoals hij het noemde, zou voor hem een pijnlijke aangelegenheid worden, wist hij. Het is hem bespaard gebleven, want Casper Schuckink Kool stierf op 15 december jongstleden.
Huisartsenzoon
Hij kwam in 1945 ter wereld in het grote gezin van de huisarts van Lexmond, provincie Utrecht. Zijn beschermde opvoeding ten spijt belandde hij na een gestrande studie Nederlands en een dito opleiding aan de sociale academie bij de anarchistische beweging Provo. Daaruit ontstond de lokale politieke partij Kabouters waarvoor hij in de gemeenteraad van Den Haag zat.
Schuckink Kool met een oud poëziealbum. Foto: anne marie kamp
Hij werkte een tijd bij een uitgeverij, stond aan het roer van een jeugdstichting, maar hij kwam al redelijk snel tot de ontdekking dat hij te eigengereid en te buitenissig was om onder een baas te werken. Hij was zogezegd een geboren zelfstandig ondernemer.
Die boeken verslond. En kocht.
Liefhebber van Alice in Wonderland
Hij schuimde markten, en later ook internet, af op zoek naar juwelen. Dat waren in zijn ogen boeken die verschenen waren in een piepkleine oplage, al het werk van Lewis Carroll — Schuckink Kool had een grote verzameling Alice in Wonderlands — en boeken die een gek, afwijkend onderwerp hadden.
Denk aan De geschiedenis van speelkaarten, het boek over bijzondere bordelen, De cultuur van het zitten op stoelen en How to wash a cat? Tel daarbij op al die boeken die raakten aan zijn brede interesse, van fotografie tot architectuur, van kunst tot de Algemene Beschouwingen en alles daartussenin.
Zijn eerste antiquariaat opende hij in Hoorn. Daarna verhuisde hij menigmaal, zoals naar Nieuw Beerta, Winschoten en uiteindelijk naar Groningen. Antiquariaat Snark verhuisde steevast met hem mee. Een vetpot was het nooit, maar hij had geen ander vak kunnen uitoefenen.
Eigenwijs en dwars, sociaal en geïnteresseerd
Hij stond bekend als eigenwijs en dwars. Hij trachtte altijd zijn gelijk te halen, desnoods via de rechter. Zo bepleitte hij jaren geleden dat zijn zaak ‘s zondags open mocht. Van de zomer nog daagde hij woningcorporatie Patrimonium voor de rechter omdat hij de recreatieruimte in het seniorencomplex waar hij woonde wilde behouden. De uitspraak is nog niet geweest.
Behalve nurks was hij ook sociaal en geïnteresseerd. Trof hij gelijkgestemden (lees: liefhebbers van boeken) dan ontdooide hij en volgden er ontmoetingen en gesprekken in restaurants in de binnenstad.
Schuckink Kool rond het jaar 2000. Foto: Wolter Kobus
In augustus stond Schuckink Kool nog op de boekenmarkt in Deventer. Zijn gezondheid vertoonde al wat haarscheurtjes en dit najaar ging hij plots hard achteruit. Hij laat twee zoons achter die in besloten kring afscheid van hem hebben genomen.
Op 18 januari is er ter herinnering aan de antiquaar een bijeenkomst in De Holm in de Folkingestraat. De zoons beraden zich over de bestemming van de nalatenschap van hun vader. Uitgesloten is dat de boeken in de papiercontainer eindigen.
