Demissionair premier Dick Schoof, Sophie Hermans, demissionair minister van Klimaat en Groene Groei en Mona Keijzer, demissionair minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en demissionair minister voor Asiel en Migratie in de Koninklijke Schouwburg op Prinsjesdag. Foto: ANP/Remko de Waal
Noord-Nederland vreest dat de politieke stilstand in Den Haag schadelijk wordt voor de regio. Groningen, Drenthe en Friesland lopen Europese gelden mis en er wordt niet geïnvesteerd in regionale plannen.
De politieke verdeeldheid wordt blijkbaar zelfs het dubbel-gevallen kabinet-Schoof te gortig. Koning Willem-Alexander en minister van Financiën Eelco Heinen deden op Prinsjesdag haast wanhopig aandoende oproepen ‘elkaar de hand te reiken’.
De Troonrede en Miljoenennota bevatten weinig verrassingen. Een kleine plus in de koopkracht, maar dat komt niet dankzij kabinetsbeleid maar door hogere lonen. De grote problemen van het land rond wonen, stikstof en migratie worden vooruitgeschoven.
De regio komt er ook bekaaid vanaf, zeggen de noordelijke provincies in een reactie. De al gedane beloftes over de hersteloperatie Groningen en de Nedersaksenlijn worden weliswaar netjes gestand gedaan. Maar waar andere jaren investeringen in nationale programma’s in de regio werden beloofd, wordt daar nu geen geld voor uitgetrokken.
,,Een beleidsarm begrotingsjaar mag geen rem zetten op regionale vooruitgang’’, zegt commissaris van de Koning van Fryslân Arno Brok, mede namens Drenthe en Groningen.
‘Mensen steeds vaker tegenover elkaar’
De noordelijke politici noemden dinsdag vooral de noodzaak om weer samen te werken ondanks de politieke verschillen. De koning waarschuwde in zijn troonrede ook dat mensen in het land steeds vaker tegenover elkaar komen te staan. Op straat, online, op universiteiten en in Den Haag. Hij benadrukte dat debat en verschil van inzicht bij een democratie horen maar dat het essentieel is om elkaar de hand te reiken.
Opmerkelijk was dat ook VVD-minister Heinen zijn zorgen daarover uitsprak. Dit is niet de wereld waarin hij zijn twee jongens wil laten opgroeien, zei hij bij de presentatie van zijn plannen in de Tweede Kamer.
Het leidde in de wandelgangen van de Tweede Kamer tot hoongelach bij andere partijen. Want juist de VVD en BBB die nu het kabinet vormen hebben de laatste tijd op felle wijze de confrontatie gezocht: Dilan Yesilgöz door te zeggen dat ze niet met Wilders maar ook niet met Timmermans wil regeren en Caroline van der Plas door critici van het landbouwbeleid en tegenstanders van het geweld in Gaza te verketteren.
‘Schrijnend dat boeren zonder vergunning niet genoemd worden’
Het stikstofbeleid van BBB-minister Femke Wiersma kwam kort aan de orde; er komt 2,6 miljard euro voor op tafel. Maar oplossingen voor het stikstofslot zijn er nog lang niet. En die 2,6 miljard geld was ook allang beloofd, reageerde Harm Holman van NSC.
Hij vond het ook schrijnend dat de PAS-melders en interimmers, boeren die buiten hun schuld geen vergunning hebben, helemaal niet genoemd werden in de Troonrede.
De koning noemde Groningen wel even. ,,Het staat buiten kijf dat de grote hersteloperaties die al zo pijnlijk lang duren met de grootste mogelijke kracht worden doorgezet. Voor de Groningers, toeslagenouders en iedereen die achteraf een te lage WIA-uitkering kreeg.’’
‘Herstel Groningen voor elfde keer genoemd’
Verschillende Kamerleden reageerden daar weer schamper op. ,,Wat vooral pijnlijk is, is dat Groningen al voor het elfde jaar op rij in de Troonrede wordt genoemd omdat het leed nog niet is opgelost’’, zei Sandra Beckerman van de SP.