De rijksbegroting van het demissionaire kabinet en minister Eelco Heinen (Financiën, foto) brengt voor Groningen geen groot nieuws, maar slechts kleine lichtpuntjes. Foto: ANP/Remko de Waal
Dankzij een rijtje meevallers heeft Groningen komend jaar wat extra ruimte om te investeren. Dat lichtpuntje leest het provinciebestuur in de verder tamelijk ‘lege’ Miljoenennota die het kabinet deze week presenteerde.
Groot nieuws viel er dinsdag niet te halen voor Groningen tijdens Prinsjesdag, maar dat viel ook niet te verwachten na de dubbele val van het kabinet. De tot VVD en BBB gedecimeerde regering presenteerde een ‘beleidsarme’ begroting. Knopen over grote politieke kwesties worden daarin voorlopig even niet doorgehakt in de aanloop naar de verkiezingen.
Toch ziet provinciaal ‘kasbeheerder’ Karin Dekker tussen de regels door positief nieuws in de Miljoenennota. Dankzij een herverdeling van het Provinciefonds mag Groningen voortaan jaarlijks 9,2 miljoen euro extra tegemoet zien van het Rijk. „We hebben weer wat ruimte om te investeren”, vat de gedeputeerde Financiën samen.
Extra armslag dankzij wegenbelasting en jeugdzorggeld
Dat is geen daverende verrassing: na jarenlange onderhandelingen tussen Rijk en provincies over die herverdeling rekende Groningen al op een meevaller. Maar die pakt toch nog iets royaler uit dan gedacht: in juli schreef het college nog aan Provinciale Staten dat Groningen er vermoedelijk 7,5 miljoen op vooruit zou gaan.
Dat is goed nieuws in de aanloop naar 30 september, als het college knopen doorhakt over de provinciebegroting voor 2026. Daar komt nog een extra meevaller bij dankzij een herziening van de motorrijtuigenbelasting. Groningen schoot er de afgelopen jaren miljoenen bij in doordat elektrische en hybride auto’s waren vrijgesteld van de wegenbelasting.
Het Rijk compenseert dit verlies aan provinciale ‘opcenten’ nu met een eenmalige bijdrage van 24 miljoen. Nóg een meevaller, maar dan aanzienlijk kleiner, valt Groningen toe dankzij vergelijkbare onderhandelingen over de jeugdzorg. Toen dat overging naar de gemeenten heeft het Rijk daarvoor achteraf teveel geld vanuit de provincies overgeheveld. Groningen ziet daarvan nu alsnog jaarlijks enkele honderdduizenden euro’s terug.
Welkome meevallers, maar grote investeringen blijven uit zicht
Die meevallers bieden welkome extra armslag, maar voor de echt grote investeringen gaat de Haagse portemonnee vooralsnog niet open. Weliswaar staat de Nedersaksenlijn van Groningen via Veendam naar Stadskanaal, Emmen en uiteindelijk Twente nu financieel op de rails, maar voor de Lelylijn blijven de benodigde miljarden uit zicht.
Groningen blijft met zijn buurprovincies lobbyen voor deze hogesnelheidslijn naar Amsterdam. Dat is ook voor de ontwikkeling van de regionale economie „broodnodig”, benadrukt verkeersgedeputeerde Erik Jan Bennema.
Ook voor het aan de Lelylijn gekoppelde Deltaplan voor het Noorden, dat voorziet in 220.000 extra nieuwbouwwoningen (waarvan 50.000 in Groningen), blijft volgens commissaris van de Koning René Paas druk op de ketel nodig richting Den Haag.