Warffum zeer te spreken over SodM, dat gaswinning niet gedoogt. 'We hebben er een borreltje op gedronken'

„Het is de eerste keer dat er naar de regio is geluisterd”, zegt Erik de Graaf van werkgroep Warffum Alert. „Daar was ik even stil van. We hebben er met een paar mensen een borreltje of Spaatje rood op gedronken.”

SodM, Staatstoezicht op de Mijnen, geeft de NAM geen toestemming om de in 1986 gestarte gaswinning in het kleine lokale gasveld bij Warffum vanaf 1 januari voort te zetten zo lang daar geen vergunning voor is.

Of dat ook betekent dat het gasveld definitief dichtgaat, zoals het grote Groningen-gasveld, is nog helemaal niet zeker, weet De Graaf heel goed. Minister Hermans (VVD) van Klimaat en Groene Groei wil de huidige winningsvergunning van de NAM, die op 31 december afloopt, namelijk nog steeds verlengen tot 2032. Dat deelde ze begin december in Warffum mee.

De Graaf: „Daar moet nu eerst de normale (bezwaar)procedure voor worden afgewerkt. Zoals het hoort, met het serieus aanhoren van bezwaren. Dat was een stuk minder serieus geweest als het gedoogplan was goedgekeurd.”

Ze gingen er in Warffum al een beetje vanuit dat er toch pas achteraf over de bezwaren zou worden geoordeeld. „Zo gaat dat tot dusver immers altijd”, weet De Graaf. „Het ministerie heeft een groot tekort aan voelsprieten en snapt maar niet hoe diep dit bij de mensen zit. Minister Hermans noemde bij de bekendmaking van haar besluit ook alleen maar positieve technische rapporten van instellingen als TNO en de mijnraad. Geen woord over alle negatieve rapporten over schades en wat de gaswinning met mensen doet.”

Volgens De Graaf lag er daarom al een handhavingsverzoek van Warffum Alert, Dorpsbelangen en de Groninger Bodem Beweging bij het SodM. „Het doet ons goed dat SodM nu zelf uitspreekt dat je zonder vergunning niet mag boren. Dat is voor ons een echte opsteker om de verdere procedure met vertrouwen tegemoet te zien.”

De Graaf is vooral blij dat het SodM een link legt met de parlementaire enquête aardgaswinning Groningen. De toezichthouder schrijft dat het essentiële vertrouwen in de overheid verder afbrokkelt als de minister de gaswinning gedoogt zonder vergunning. Dan neemt ze de onrust in Groningen niet serieus en dat is in strijd met de oproep van de parlementaire enquêtecommissie.

Volgens De Graaf is het gebrek aan vertrouwen cruciaal geweest voor het besluit om gedogen niet toe te staan. Aan andere eisen is voldaan: er ligt een actueel winningsplan, een positief ontwerpbesluit en gaswinning in Warffum kan volgens een rapport veilig.

Dat veiligheidsrapport is van het SodM en stamt uit 2022 (voor de enquête). Uit onderzoek bleek dat één aardbeving in 2006 (met een kracht van 1,1) aan gaswinning in het Warffum-gasveld te wijten is geweest.

„De risico’s van het Warffum-gasveld zijn vergelijkbaar met die van andere kleine gasvelden en het staat niet in verbinding met het grote Groningen-gasveld, de voornaamste bron van risico’s op aardbevingen en bodemdaling in Warffum”, schreef SodM-directeur Boukje van der Lecq-Meijssen op 6 december in een toelichting op het veiligheidsrapport.

Ze voegde daar toen al een opmerkelijke zin aan toe: „Gezien de aanbevelingen uit de parlementaire enquête kan ik mij goed voorstellen dat Warffummers óók graag de gaswinning in het Warffum-gasveld gestopt zien.”

Dat de vergunning niet op tijd is verlengd, valt vooral het ministerie aan te rekenen en dupeert de NAM. Die vroeg bijtijds een verlenging aan. Het bedrijf laat weten dat het de gasproductie in Warffum per 1 januari tijdelijk stil legt tot een definitieve vergunning is verleend.