Gaslocatie Scheemderzwaag van de NAM, die in januari weer even op de waakvlam ging na een paar dagen vorst. Dat is verder nooit meer nodig, stelt staatssecretaris Vijlbrief. Foto: Anjo de Haan
De kans op een tekort aan aardgas is voor komende winter fors afgenomen maar nog steeds niet nul, schrijft de Gasunie. Volgens staatssecretaris Vijlbrief is dat een positief advies en liggen we daarmee op koers voor het definitief sluiten van de gaskraan.
Begin vorige maand was er nog opschudding in Groningen omdat Vijlbrief de gaskraan in twee putten weer eventjes op de waakvlam had laten zetten na enkele dagen vorst. De kans dat zoiets weer nodig is, is veel kleiner geworden, stelt Vijlbrief in zijn brief.
Hij baseert zich daarbij op een advies van de Gasunie. Vijlbrief legt dat advies wel in zijn voordeel uit, stelt een woordvoerder van de Gasunie. Want het staatsgasbedrijf adviseert alleen in technische zin dat de kans op een gastekort voor komende winter veel lager is geworden dan in de huidige winter.
Wet binnenkort in Tweede Kamer
Er ligt een wetsvoorstel klaar over het definitief sluiten van de Groningse gaskraan. Dat wordt naar verwachting binnenkort behandeld in de Tweede Kamer. De boorputten zouden dan voor 1 oktober dit jaar nog volgestort worden met beton. ,,Het kabinet acht het noodzakelijk om duidelijkheid te geven aan Groningen en accepteert dan ook eventuele restrisico’s’’, schrijft Vijlbrief.
In de afspraken met Groningen stond tot nu toe dat het tijdelijk weer open zetten van de gaskraan alleen nodig zou zijn als het meer dan -6,5 graden zou vriezen. Maar in praktijk bleek begin januari dat het ging om de gevoelstemperatuur, die al vlak onder het vriespunt op -6,5 graad kan liggen.
Daar werd in januari nog met grote verbazing op gereageerd in Groningen. Gedeputeerde Susan Top had het over de ‘kleine lettertjes’ in het contract en Vijlbrief bood later zijn excuses aan voor de onduidelijke communicatie daarover. De gaskraan heeft uiteindelijk maar enkele dagen op de waakvlam gestaan.
Combinatie -11 graden en uitval Norg
In de brief van Vijlbrief staat dat de grens van -6,5 graden nu verlaagd is naar tussen de -11 en -14 graden. Als er zulke vorst is, en de gasopslag Norg tegelijkertijd uitvalt, dan kan er een tekort aan gas ontstaan. De kans dat die twee zaken tegelijk plaatsvinden is volgens Vijlbrief echter ,,verwaarloosbaar klein’’.
De afgelopen zeven jaar is de gasopslag in Norg één keer tijdelijk uitgevallen, en dat was niet eens bij extreme kou. De afgelopen twaalf jaar is het maar drie keer voorgekomen dat de ‘effectieve etmaaltemperatuur’ beneden de -11 graden lag.
Dat er komende winter minder kans is op een gastekort heeft volgens Vijlbrief drie oorzaken. De vraag naar het soort gas dat in Groningen werd gewonnen is lager geworden door energiebesparing en doordat Belgische en Duitse afnemers in hoog tempo overschakelen op ander, hoogcalorisch gas.
Een tweede oorzaak is dat Nederland deze winter ook hoogcalorisch gas uit Duitse opslagen heeft kunnen invoeren op piekmomenten, terwijl van te voren was gedacht dat dat niet kon. Een derde oorzaak is klimaatverandering, waardoor de kans op extreme kou nog lager is geworden.