Staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) in het gemeentehuis van Loppersum. Foto: Corné Sparidaens
Staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) opende maandag twee gasputten, maar gooide ze twee dagen later ook weer dicht. Groningen reageerde woedend. Dat begrijpt Vijlbrief. ,,Dat Groningers de bijsluiter niet goed meekregen is mijn schuld.’’
Vijlbrief besloot maandag om twee gesloten gasputten nabij Zuidbroek weer op de ‘waakvlam’ te zetten, vanwege de stevige vrieskou op dinsdag. Zo kon er worden voorzien in een gastekort mocht de opslag bij Norg het laten afweten. Woensdag kon met de waakvlam worden gestopt, besloot de staatssecretaris. Hij informeerde de Tweede Kamer daarover met een brief.
Er werd slechts 8 miljoen kuub uit de putten gehaald, maar het kwaad was al geschied. Veel Groningers reageerden woedend op het waakvlambesluit, dat rauw op hun dak kwam vallen.
Wat deed de ophef en boosheid van de afgelopen dagen met u?
,,Dat vond ik heel vervelend. Dat schrijf ik in de brief ook, de heisa was helemaal niet de bedoeling. Het is vervelend dat dat gebeurt, maar het hoort bij mijn werk en ik moet daarmee dealen.’’
,,Dat is een goeie vraag. Misschien wel. Ik zag het in elk geval niet aankomen. Ik was ervan uitgegaan dat mensen de finesses van het besluit kenden en zich realiseerden dat de waakvlam bij dit soort situaties kon aangaan. Ik heb me niet voldoende gerealiseerd dat dit niet het geval was. Als de communicatie niet goed overkomt, ligt dat altijd bij degene die communiceert en niet bij degene die de boodschap ontvangt. Het ligt dus bij mij. Daarom heb ik vandaag deze brief verstuurd.’’
Vindt u dat u een fout hebt gemaakt door niet vóór maandag duidelijk te communiceren dat die waakvlam erop ging?
,,Nee, dat vind ik niet. Het gaat niet om maandag. We hadden in september de precieze voorwaarden helderder moeten maken. Ik heb toen vooral de nadruk gelegd op de sluiting van de kraan, maar had de uitzonderlijke omstandigheden van de waakvlam beter moeten toelichten. Dat mensen in Groningen die bijsluiter niet goed meekregen is mijn schuld, dat had ik beter moeten communiceren.’’
Voor mensen in Groningen viel het waakvlambesluit maandag heel rauw op hun dak.
,,Jazeker, voor bewoners begrijp ik dat heel goed. Maar dat heeft niks te maken met maandag, maar met september. Maandag was gewoon een beslissing om die twee putten op de waakvlam te doen. De fout zat eerder. Maar ik heb nu genoeg gezegd over de fouten die ik heb gemaakt, ik kijk liever naar de toekomst.’’
Begrijpt u dat dit het wantrouwen weer enorm heeft vergroot onder de Groningers?
,,Of ik dat begrijp of niet doet er niet eens zo toe, maar natuurlijk is dat zo. Dat vind ik vervelend, dus vandaar dat ik een heel heldere brief heb gestuurd waarin ook iets heel helders over de toekomst staat. Feit blijft dat twee putten op de waakvlam hebben gestaan met minimale winning, en dat ik dat heb gedaan om te voorkomen dat álle putten op de waakvlam moesten deze winter. Dat was het alternatief. Ik heb dit gedaan om Groningen te helpen en baal er natuurlijk verschrikkelijk van dat dit nodig was.’’
Verwacht u dat het aanzetten van de waakvlam nog vaker gebeurt deze winter?
,,Dat zou kunnen, dat hangt van het weer af. Het was nu natuurlijk een heel korte periode, één dag om precies te zijn. Maar hoe vaak het nog gebeurt weet ik niet.’’
Hoe blijft u zich ervoor inzetten dat de putten definitief dichtgestort worden op 1 oktober?
,,Daarmee druk je je nog voorzichtig uit. Daarvoor blijf ik me niet slechts inzetten, dat gaan we gewoon doen. Groningers zagen dit en dachten: wat gebeurt hier nou? Als we de gaskraan definitief sluiten, geven we hen de zekerheid dat het echt voorbij is. Het wetsvoorstel om het gasveld op 1 oktober te sluiten ligt bij de Kamer, ik hoop dat een meerderheid zich daarachter schaart zodat we dit volgende winter gewoon niet meer hebben.’’
,,Ik ben nog steeds demissionair staatssecretaris, je hoort aan mijn stem hoe fanatiek ik nog altijd ben. De rol die ik daarin ga spelen is dat ik het elke dag blijf zeggen: behandel die wet en sluit het gasveld. Hoe sneller we de wet behandelen, hoe sneller de Groningers zeker weten dat het gaat sluiten per 1 oktober. Daar gaat het om.’’