FNV-topman Bart Plaatje uit Rolde. Foto: Rens Hooyenga
De FNV bereidt deze zomer vakbondsacties voor tegen het bevingsleed in Groningen. Landelijk bestuurder Bart Plaatje: ‘Dit zijn onze leden en ze worden op schandalige wijze tegen elkaar uitgespeeld.’’
Hij voelt zich bijna een complotdenker, zegt FNV-topman Bart Plaatje. ,,Het is té geregisseerd’’, zegt hij, terwijl hij met uitdagende blik een zaaltje van het FNV-vakbondskantoor aan de Leonard Springerlaan in Groningen rondkijkt. ,,Al die verschillen tussen bewoners, al die overheidsloketten die iedereen telkens van het kastje naar de muur sturen. Het kan gewoon geen toeval zijn.’’
Normaal zijn de FNV-vakbonden van de stakingen en acties in bedrijven en onderhandelingen over een nieuwe CAO. Maar de landelijke ledenvergadering van de vakcentrale heeft het bestuur opgedragen zich voortaan ook in te zetten voor de aardbevingsgedupeerden in Groningen, legt Plaatje uit. ,,We hebben als FNV veel leden in deze regio. Er is een hoge actiebereidheid en daar willen wij steun aan geven. De ellende is een gevolg van industriepolitiek, grootschalige aardgaswinning, daar zijn we als vakbond ook voor.’’
Huizen niet opgeknapt of op verkeerde manier
Hij heeft een stuk of tien bewoners van Ten Boer, Appingedam en Delfzijl bij elkaar gekregen donderdagavond. Ze vertegenwoordigen straten waar bewoners in conflict zijn met de overheidsloketten zoals de NCG, Nationaal Coördinator Groningen, en het IMG, Instituut Mijnbouwschade Groningen. Omdat hun huizen niet opgeknapt worden, of op de verkeerde manier, omdat ze telkens maar geen schaderapport krijgen en in onzekerheid blijven over of hun woning mag blijven staan, tegen de vlakte moet of juist opgeknapt wordt.
De 62-jarige Plaatje uit Rolde was jarenlang vakbondsbestuurder maar is sinds 2021 een hoge pief binnen de FNV, waar hij algemeen secretaris is. Sinds begin dit jaar zet hij zich ook in voor de bevingsslachtoffers. In maart hield de FNV al een eerste actie, een bezetting van het NCG-kantoor.
Bart Plaatje van de FNV biedt tijdens een eerste vakbondsactie in maart een vertegenwoordigsters van de NCG een plant aan.
Foto: Peter Wassing
,,Ik heb nu ook wat bijeenkomsten bijgewoond en er is me iets opgevallen’’, zegt Plaatje. ,,Ik zag op zo’n avond op vijf verschillende plekken in de zaal communicatieadviseurs van de NAM, het ministerie en verschillende overheidsloketten zitten. Het lijkt gewoon afgesproken werk om mensen zo in onzekerheid te brengen. Er lijkt iemand met een rekenmachine achter te zitten die wil dat er niet te veel uitgekeerd wordt. De een wordt wel geholpen, de ander niet. Er zijn enorme verschillen waardoor mensen elkaar kwaad aankijken. Ze worden bewust murw gebeukt. Dit doe je niet per ongeluk. ’’
De bewoners die er deze donderdagavond bij zijn, sommen hun problemen op. Iemand uit Ten Boer heeft een verkeerd schaderapport gekregen, waarin staat dat zijn woning veilig is en dus niet opgeknapt hoeft. ,,Maar het rapport gaat helemaal niet over mijn woning want er staat dat ik een schoorsteen heb en houtskeletbouw. Mijn woning heeft helemaal geen schoorsteen. Ze hebben gewoon het rapport van mijn buren verderop gebruikt.’’
‘Balk dwars door nieuwe badkamer?’
Een ander heeft twee scheuren in zijn betonnen vloer, voor en achter. ,,Dat voelt een beetje onveilig.’’ Maar er hoeft niets aan zijn woning te gebeuren, was het oordeel van de NCG.
Bewoners van een nieuwbouwwijkje in Appingedam krijgen allemaal te horen dat hun vrij nieuwe woningen versterkt moeten worden met ankers aan de muren, een stalen balk door het huis en een nieuwe dakconstructie. ,,Een balk dwars door mijn nieuwe badkamer? Waarom?’’
Een vergelijkbare woning in dezelfde straat is compleet nieuw gebouwd, met moderne isolatie en warmtepomp en al. ,,Waarom gaan onze woningen niet plat en krijgen wij dan geen nieuwe?’’
Een ander heeft wel een heel inspectierapport gekregen maar daarin geen woord over de niet deugende fundering. Een vierde heeft zelf al veel verspijkerd aan zijn huis, met toestemming van de NCG, maar krijgt nu ineens te horen dat het pand alsnog versterkt moet. En weer een ander kreeg te horen dat er een flink bedrag op zijn rekening zou komen en hij verder niet moest zeuren. ,,’Koop er maar een caravan van ofzo’, kreeg ik te horen.’’
Ouderen willen geen gedoe meer
Plaatje hoort het allemaal hoofdschuddend aan. ,,Jullie zijn de zeggenschap helemaal kwijt he.’’ Dan wijst hij op een flap-over waar hij zijn actieplan heeft staan. Eerst acties voeren, dan eisen voorleggen en in gesprek gaan.
Zo eisen ze dat het rapport van de commissie Van Geel onverkort uitgevoerd wordt. Dat rapport gaat over de grote verschillen tussen bewoners. Het opheffen van die verschillen kost alleen extra miljarden en daar had de politiek geen geld meer voor, bleek dit voorjaar. ,,We eisen een gesprek met de nieuwe staatssecretaris Eddie van Marum daarover.’’
De mensen op deze avond spreken ook namens tientallen andere bewoners in hun straten, zeggen ze. Zelf willen zij best meedoen aan de acties, als ze niet met vakantie zijn. Maar de meeste medebewoners zijn niet echt bereid in actie te komen, vrezen ze. ,,Veel ouderen die niet te veel gedoe meer willen. Ze zijn vaak lamgeslagen.’’
