Bas Kortmann van IMG spreekt zaal in Uithuizen toe, onder meer over mestkelderproblematiek
Bestuursvoorzitter Bas Kortmann van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) verwacht dat de aanpak van lekke mestkelders bij boerenbedrijven in het aardbevingsgebied op de schop gaat. ,,Het systeem wordt anders en vereenvoudigd.”
Dat zei de bestuursvoorzitter dinsdagavond tegen een volle zaal met boeren bij een informatiebijeenkomst van landbouworganisatie LTO Noord in Uithuizen. Die avond was georganiseerd voor agrariërs in het aardbevingsgebied zodat zij zich konden laten bijpraten over de schadeafhandeling en versterking, maar ook over de problematiek rondom de mestkelders.
De komende maand wil het IMG met landbouwsector om tafel om de nieuwe werkwijze - die het schadeloket voorstaat - toe te lichten. Op dit moment staan landbouworganisaties en IMG vrijwel lijnrecht tegenover elkaar als het gaat om schade aan mestkelders. Vaak zijn dit ingrijpende en zeer dure schades. Kortmann benadrukte - ‘hand op mijn hart’ - dat geld geen enkele belemmerende factor is.
‘Veel boeren hebben geen mestboekhouding’
Kortmann en zijn collega Regina Bouius, directeur Nationaal Coördinator Groningen (NCG), waren door de landbouworganisaties uitgenodigd om wat te vertellen over de huidige situatie en om vragen te beantwoorden. Kortmann vertelde dat een dertigtal mestkelders recent voor het IMG zijn onderzocht door een bureau. En dat kan niet uit de voeten met de adviezen van een panel van deskundigen, gaf Kortmann aan.
,,Veel boeren blijken geen mestboekhouding te hebben”, zei Kortmann. Dat is wel nodig om te bekijken hoeveel water er extra in het mest is gekomen na de scheurvorming. Daarnaast zijn de situaties op de verschillende Groningse boerderijen gewoon niet te vergelijken.
Dat is heel opmerkelijk aangezien IMG ruim een half jaar geleden nog meldde dat er eindelijk duidelijkheid is bij welke mestkelders ,,mogelijk schade door mijnbouw kan zijn ontstaan en welke niet”. Van de 252 aanvragen voor een vergoeding van schade aan mestkelders, vielen 142 aanvragen af. Dit juist op advies van het panel.
Het systeem gaat, na het onderzoek van het ingehuurde bureau, op de kop. Kortmann gaf aan dat de schadeafwikkeling rond de mestkelderproblematiek eenvoudiger gaat worden. Hij sprak de hoop uit tegen de bijna 170 aanwezigen in Uithuizen dat er voor de zomer duidelijkheid komt over een eenvoudiger systeem rond scheuren in mestkelders. ,,De druk is er ook na het parlementaire enquêterapport over de gaswinning die stelt om er ook niet te veel problemen over te maken. Het rapport stelt: doe dat ruimhartig en dat zijn wij als IMG voornemens.”
De informatieavond in Uithuizen van LTO Noord over de aardbevingsproblematiek werd goed bezocht
Het schadeloket blijkt de afgelopen zes jaar 1178 schades aan agrarische objecten (boerderijen/stallen etc.) te hebben afgehandeld in het gaswinningsgebied. Dit jaar staat de teller op 56 schadeafhandelingen, vertelde Kortmann. ,,We hebben nog zo’n 500 schademeldingen uit de agrarische sector in behandeling. Een van de lastigste aanvragers zijn de aanvragers met de mestkelderproblematiek.”
Derving woongenot
Bestuursvoorzitter Bas Kortmann kondigde dinsdagavond in Uithuizen aan dat er een vergoeding komt voor gederfd woongenot van aardbevingsgedupeerden. Dat is volgens hem een onderwerp dat nu nog niet veel aandacht krijgt, maar daar wil het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) eind van dit jaar mee aan de gang. ,,Als dat lukt, want dat hangt nog af van de ict”, hield Kortmann de zaal voor.
Volgens de IMG-bestuursvoorzitter kan ,,iemand die langere tijd minder gebruik heeft kunnen maken van zijn woonruimte [vanwege de gaswinnings- en aardbevingsproblematiek]” aanspraak maken op deze regeling. ,,Het is ingewikkeld hoe je zoiets moet vaststellen, maar dat komt er nog wel aan. Voor de derving van woongenot kunnen mensen een vergoeding voor krijgen.”
IMG herhaalt: Willen ruimere bevoegdheden
Kortmann schetste dat het IMG al tijden vraagt aan de Tweede Kamer en staatssecretaris Vijlbrief van Mijnbouw (en zijn voorganger minister Eric Wiebes) om ,,ruimere bevoegdheden”. Het schadeloket staat op het standpunt beknot te zijn bij [sommige] mogelijkheden om ruimhartig te zijn in de compensatie. Het IMG mag alleen schade vergoeden als de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) aansprakelijk is voor de schade.
Dat is volgens Kortmann een juridische vraag. ,,Toch roept de Tweede Kamer en ook mensen in Groningen: jullie juridiseren teveel. Dat is nogal wiedes, als je de opdracht krijgt om de aansprakelijkheid af te wikkelen, dan ben je geneigd om dat juridisch aan te pakken. Je merkt dat verwachtingen van Groningers en Drenten toch anders zijn. Die verwachten dat de schadeproblematiek wordt opgelost. En er is hier meer vaak meer schade dan waar de NAM verantwoordelijk voor is. Daar zit licht tussen.”
Uit de zaal kwamen aardig wat verhalen over boeren die tegen de bureaucratische muur oplopen. ,,Ik wil een nieuwe mestkelder. Die is kapot gegaan door de aardbevingen. U zegt we regelen het als de NAM aansprakelijk is. Dat is dus zo. Ik wil een nieuwe kelder”, zei een van de aanwezigen ietwat bozig tegen Kortmann die aangaf geregeld geraakt te worden door dit soort verhalen. ,,Dat verhaal over de familie Klijn uit Godlinze dat ik in de krant las, dat raakt mij echt. Verdomme, hoe is het toch mogelijk? Ik ga langs bij de familie om een kop koffie te drinken.”
