Oudeschip, het noordelijkste dorp van Nederland wordt straks omringd door industrie. Bewoners zijn nog niet tevreden met de 'vangnetregeling'. Foto: Jaspar Moulijn
Een ongewenste leegloop van het gebied rond de Eemshaven dreigt. Dat scenario schetst het provinciebestuur als omwonenden van de Eemshaven voor de volle 100 procent van hun woningwaarde uitgekocht worden.
Dat antwoordt het provinciebestuur op vragen vanuit de Groninger Staten. Meerdere Statenfracties dringen aan op een royalere ‘vangnetregeling’ voor omwonenden die weg willen vanwege de voorgenomen uitbreiding van de Eemshaven of moeten verhuizen door een nieuwe baan dan wel veranderde privéomstandigheden.
Omwonenden eisen betere regeling
De regeling die de provincie biedt, stuit op kritiek in omliggende dorpen als Oudeschip, Koningsoord, Nooitgedacht, Heuvelderij en Polen. Bewoners zijn teleurgesteld dat zij ‘slechts’ 95 procent van de taxatiewaarde van hun woning krijgen als zij die bij vrijwillige of gedwongen vertrek zelf niet verkocht krijgen.
Volgens de omwonenden rond het havengebied is die vergoeding niet voldoende om elders een nieuwe woning te kopen en in te richten. De vijf omliggende dorpen voelen zich niet serieus genomen door de provincie en gemeente Het Hogeland die samen de regie voeren over de plannen in de Oostpolder.
De inspraak schiet sowieso tekort, stellen zij. Niet alleen over de vangnetregeling, al is dat een belangrijke bron van frustratie. ,,Tegen ons wordt gezegd: meer zit er niet in’’, zei Ab Reitsma uit Oudeschip onlangs in een Statencommissievergadering van Provinciale Staten.
‘Alles in harmonie? Niet is minder waar’
„Het lijkt op ‘verdeel en heers’”, stelde Reitsma namens Bewoners Belangen Eerst (BBE), een krachtenbundeling van Dorpsbelangen in Oudeschip en Spijk. De omwonden voelen zich afgescheept door provincie en gemeente. „De suggestie wordt gewekt dat het allemaal in goede harmonie gebeurt, maar niets is minder waar.”
Volgens Gedeputeerde Staten is een prijs van 95 procent alleszins redelijk. In het Brabantse Moerdijk, waar al jarenlang een vergelijkbare regeling geldt rond het lokale chemiepark, wordt dat ook betaald. Dat blijkt een probaat middel om bewoners in het gebied te houden. In een paar jaar tijd zijn 95 huizen van omwonenden die weg wilden of moesten, opgekocht en doorverkocht aan nieuwkomers.
‘Vangnetregeling moet geen vertrekpremie worden’
Het Groninger provinciebestuur vreest dat een vergoeding van 100 procent van de taxatiewaarde gaat werken als een aanmoedingspremie voor omwonenden om hun huis te verkopen. Terwijl het juist de bedoeling is om hen zoveel mogelijk in het gebied te houden. Bovendien kan een royalere regeling verstorend werken op de woningmarkt in de wijdere regio Noord-Groningen.
Om dezelfde reden ziet het provinciebestuur ook geen heil in een regeling om de veelal fors hogere WOZ-waarde als richtprijs te nemen voor de regeling in plaats van de taxatiewaarde. GS verwachten sowieso veel geld kwijt te zijn aan de vangnetregeling. Ook al doordat de ervaring in Moerdijk leert dat opgekochte huizen opgeknapt moeten worden om ze te kunnen doorverkopen. Daardoor dekt de opbrengst veelal niet de kosten.
Staten hakken knoop door over volgende stap naar uitbreiding
De Groninger Staten hakken woensdag de knoop door over de vangnetregeling. Dan beslissen zij ook over de volgende stap in de ontwikkeling van de Oostpolder: de ruimtelijke visie voor het gebied plus een onderzoek naar de milieu-effecten.
Een meerderheid in de Staten lijkt wel voor deze nieuwe stap in het proces. Al zijn er wel zorgen, niet alleen over de vangnetregeling, maar ook over een oplossing voor de pootaardappeltelers die hun vruchtbare grond in de polder dreigen te verliezen.
Volgend jaar valt een definitief besluit over de inlijving van de 600 hectare metende polder. Dat betekent een verdubbeling van het Eemshavengebied. De polder moet zich de komende jaren ontwikkelen tot een industriegebied voor zeer grootschalige bedrijfsvestigingen op het gebied van duurzame energie, waterstoftechnologie en batterijfabrieken.
