Zicht op de snelgroeiende Eemshaven met op de voorgrond buurdorp Oudeschip en daartussen de Oostpolder die de komende jaren bij het havengebied wordt getrokken. Foto: Jaspar Moulijn
Kan de voorgenomen uitbreiding van de Eemshaven worden ingericht als wierdenlandschap? Of moeten de omliggende dorpen zelf aan het roer via een gebiedscoöperatie waarin ook bedrijfsleven, onderwijs en overheden meedenken?
Die twee ideeën voor de uitbreiding van het havengebied worden de komende tijd verder uitgewerkt. Vanaf 2026 wordt de aangrenzende Oostpolder bij de Eemshaven getrokken. De provincie en gemeente Het Hogeland willen daar een nieuw, groen en innovatief industriegebied realiseren met nieuwe windmolens en ruimte voor grootschalige bedrijven.
Voor leefbaarheid buurdorpen rond Eemshaven ligt 44 miljoen klaar
Om de impact van die plannen te verzachten voor de buurdorpen Oudeschip, Koningsoord, Nooitgedacht, Heuvelderij en Polen wordt 200 van de 600 hectare metende polder ingericht als blauw-groene ‘bufferzone’, met bomen en waterpartijen. Er is een budget van 44 miljoen euro beschikbaar voor maatregelen om de leefbaarheid in de dorpen overeind te houden.
Om daarvoor ideeën op te doen, hielden de provincie Groningen en de gemeente Het Hogeland vorige week een ‘hackathon’. In totaal veertig deelnemers, van omwonenden tot vertegenwoordigers van bedrijven, architectenbureaus en de energiebedrijven Vattenvall en RWE, brainstormden tijdens dat evenement een dag lang over de inrichting van de Oostpolder.
Winnende plannenmakers verdelen 25 mille voor verdere uitwerking
Zij werden verdeeld over zes teams waarvan er aan het eind van de dag vier een concreet plan presenteerden aan een jury met onder anderen oud-Groningen Seaports-directeur Harm Post en directeur Meiltje de Groot van Groningen Airport Eelde. De twee winnende teams gaan de komende tijd verder aan de slag met de uitwerking. Ze krijgen daarvoor ieder een budget van 12.500 euro.
Een van de winnende plannen sluit aan bij het historische wierdenlandschap van Noord-Groningen. In de visie van de bedenkers krijgt de grootschalige bedrijvigheid die de provincie en gemeente hopen aan te trekken, straks grotendeels plek in nieuw op te werpen heuvels (‘wierden’) in de Oostpolder.
In één van de twee winnende plannen wordt de bedrijvigheid in het nieuwe deel van de Eemshaven half verzonken in de aarde in de vorm van wierden.
Op die manier kunnen waterstoffabrieken maar ook een opleidingscentrum op het gebied van duurzame energie en een hotel, volgens de plannenmakers natuurlijk worden ingepast in het landschap. Wierden vormen bovendien een buffer die de oprukkende Eemshaven aan het zicht onttrekt voor de omliggende dorpen.
Coöperatie zet omwonenden aan stuur bij ontwikkeling Oostpolder
Het tweede winnende plan geeft de omwonenden zelf het stuur in handen bij de ontwikkeling van het gebied. Via een coöperatie met daarin ook de overheden, ondernemers en onderwijsinstellingen, krijgen zij het beheer over de Oostpolder. Gezamenlijk delen zij het gebied in en beslissen ze ook over de kavelverkoop. Bij de toewijzing van grond moet daarbij niet winstmaximalisatie centraal staan, maar de vraag wat kandidaat-bedrijven ‘teruggeven aan de omgeving’.
Wethouder en mede-initiatiefnemer Eltjo Dijkhuis is enthousiast over de opbrengst van de hackathon. ,,De ideeën die de deelnemers ons hebben aangereikt, zijn ontzettend inspirerend. Vaak verrassend, maar toch ook heel realistisch. We gaan komend jaar kijken of en hoe we dat kunnen inpassen bij de ontwikkeling van de Oostpolder. Het is niet per se gezegd dat het zo wordt uitgevoerd, maar het inspireert en scherpt ons wel bij de verdere uitwerking van onze plannen.’’
