Johan Atema, directeur van de NAM. Foto: Jaspar Moulijn
De rekeningen die de NAM betaalt voor schadeherstel en versterking van Groningen en zijn opgelopen tot vele honderden miljoenen blijken oncontroleerbaar.
Dat zegt NAM-directeur Johan Atema die het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) al tijden verzoekt om gespecificeerde rekeningen. Atema zegt dat hij tot nu toe op één nota na het geld klakkeloos op de rekening van het rijk heeft gezet. ,,Maar dat kan natuurlijk niet zo doorgaan.’’
De NAM is na enige jaren van automatisch betalen tot de orde geroepen door de eigen accountant. ,,Die wil inzage en duidelijkheid hebben over waar het geld aan wordt besteed. Als we die volgend jaar niet bieden, lopen we de kans dat de accountant onze financiële stukken afkeurt. Met de huidige gang van zaken komen we dan niet meer weg’’, aldus de NAM-directeur.
‘Groningers zullen er niets van merken’
Hij legt uit waarom het geld lange tijd zonder deugdelijke financiële verantwoording van het rijk is overgemaakt. ,,Omdat we vinden dat de Groningers niet de dupe mogen zijn van administratief gedoe. Ook voor de toekomst blijf ik zeggen dat Groningers hier niets van zullen merken. Dit speelt zich achter de schermen af. Het is bijzonder dat je als bedrijf de ene rekening na de andere krijgt zonder een gespecificeerde toelichting.’’
Daarom wil Atema alsnog met terugwerkende kracht tekst en uitleg over waar het geld precies aan is besteed. ,,Geheel volgens afspraak maken we geld over voor schadeherstel en versterking van huizen en gebouwen. Andere zaken kunnen niet worden doorbelast.’’ Door de afbouw van de gaswinning en de verminderde seismiciteit gaat de NAM er vanuit dat de kosten eerder zullen af- dan toenemen.
Schademeldingen nemen toe
Met duizend schademeldingen per week ziet het er nog niet naar uit dat er minder geld wordt geclaimd. ,,We willen niet voor schade betalen die geen bevingsschade is. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) zegt dat er in de aardbevingsregio sprake is van een inhaalslag. Het IMG die de schade-afhandeling doet, waarna het rijk de rekening bij de NAM legt, heeft het al jaren razend druk.
Atema hoopt dat het rijk de gegevens die van belang zijn voor het specificeren van de rekeningen op orde heeft. ,,Als dat zo is, kunnen we heel duidelijk zien waar we voor betalen en toetsen of de gedeclareerde kosten passen bij de afspraken die we hebben gemaakt.’’
‘Genoeg geld voor schadeherstel’
De NAM-directeur zegt dat zijn bedrijf ondanks het historisch gezien slechtste jaarresultaat (315 miljoen euro verlies in 2020), zal blijven betalen voor het herstel van het aardbevingsgebied in Groningen. ,,Dat hebben we de mensen beloofd en daar mag iedereen ons aan houden. We hebben hier genoeg geld voor gereserveerd. Daarnaast hebben onze aandeelhouders (Shell en ExxonMobil) het rijk gegarandeerd dat zij garant staan voor de kosten die daarmee gemoeid zijn.’’
