Sandra Jacobs heeft samen met Frans Talstra van Dorpsbelangen Kommerzijl succes in de strijd tegen fracking. Foto: Geert Job Sevink
Bewoners van Pieterzijl en wijde omgeving reageren opgelucht op het besluit van de NAM om niet te gaan fracken bij het gasveld Pieterzijl Oost.
Jarenlang trok het comité Geen Fracking in Pieterzijl met anderen ten strijde tegen de Nederlandse Aardolie Maatschapij (NAM) en nu ziet het bedrijf om bedrijfseconomische redenen zelf af van de plannen.
Omstreden techniek
Fracken is een omstreden techniek om ondergrondse steenlagen onder grote druk met water en chemicaliën ‘open te breken’ om moeilijk winbaar aardgas uit de bodem te halen.
Bij het bewonerscomité uit het Fries-Groninger grensgebied (,,heel veel boeren en burgers en de dorpsverenigingen van Burum, Grijpskerk, Kommerzijl, Lauwerzijl, Munnekezijl, Niehove, Niezijl, Oldehove, Pieterzijl, Visvliet en Warfstermolen’’) ging de vlag niet meteen uit. ,,Dat heb ik nog niet gezien tenminste’’, zegt Sandra Jacobs van het comité. Maar de vreugde is er bij haar niet minder om.
Leuke reacties
,,We hebben gewonnen, en daar krijgen we veel leuke reacties op uit het hele land. Officieel heet het nu dat de NAM zelf op het idee is gekomen om niet te gaan fracken, maar daarin hebben onze bezwaren en protesten natuurlijk wel een grote rol gespeeld. Net als eerder bij Saaksum. Het heeft gewoon zo lang geduurd, dat het voor de resterende hoeveelheid geen zin meer heeft om te gaan fracken.’’
Wethouder Hielke Westra (CDA) van de gemeente Westerkwartier deelt de vreugde. ,,Dit is heel goed nieuws. Er zijn helaas aardig wat protesten voor nodig geweest, maar ik ben blij dat de NAM uiteindelijk zelf tot dit inzicht is gekomen en niet heeft gewacht op de definitieve uitspraak van de Raad van State.’’ Westra riep de NAM in mei al op om van verdere stappen af te zien.
Uitspraak
De Raad van State vond aanvullend onderzoek naar de veiligheids- en milieurisico’s noodzakelijk. De NAM kreeg daar een halfjaar de tijd voor. Volgens het Staatstoezicht op de Mijnen (SOdM) blijkt uit de extra informatie dat de risico’s voor mens en milieu voldoende kunnen worden geborgd.
Of de Raad van State daar ook nog een uitspraak over doet, is onduidelijk. Behalve het bewonerscomité en de gemeente (mede namens de provincie) schakelde een individuele landbouwer een eigen jurist in. Boerenorganisaties sloten zich aan bij de bewoners, de dorpsorganisaties trokken met een eigen adviseur aan de bel en andere bewoners ging zonder juridische steun in beroep.
,,We kozen verschillende strategieën met hetzelfde doel’’, aldus Jacobs. Volgens haar zijn de zorgen over de gaswinning nog niet weg, zeker nu de NAM vier nieuwe bv’s wil oprichten om kleine gas- en olievelden op land en op zee te verkopen. Dat voelt alsof de grote jongens voor hun verantwoordelijkheid wegrennen, zegt ze.
Milieuschade
,,Het is mooi dat we dit nu voor elkaar hebben gekregen in Pieterzijl, maar dit is nog maar het begin. Er gaat veel aandacht naar gebouwenschade, maar mijnbouw veroorzaakt ook heel veel schade aan milieu en natuur.’’
Die ontstaat volgens haar uit methaanlekkages, lekke leidingen, wat er de lucht in gaat bij het affakkelen en via vervuild boorwater dat met kwik, zink en benzeen de zee in gaat bij de gaswinning boven de eilanden en vervolgens de Waddenzee in spoelt.
Als voorzitter van de landelijke Burgerbeweging Kleine Velden deelt ze haar zorgen met bewoners van Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel, Utrecht, Noord-Brabant, Noord-Holland en Zuid-Holland. De beweging is min of meer ontstaan vanuit de crowdfundingactie die Geen Fracking in Pieterzijl opzette voor juridische steun.
48 verontruste groepen
,,Daardoor kregen we publiciteit, ontstond landelijk verontwaardiging en kregen we veel hulp van mensen en bedrijven uit andere landsdelen. We kregen overal contacten en zo ontstond het besef dat je als lokale buurtbewoner de strijd tegen grootheden als de NAM en Vermillion nooit alleen kunt winnen’’, aldus Jacobs.
Inmiddels zijn 48 groepen verontruste omwonenden van mijnbouwvelden bij de beweging aangesloten. Elke maand komt er wel een nieuwe groep bij, zegt ze. De zorgen zijn groot rond lokale gaswinningsgebieden, maar ook rond de gasopslag, bij zoutwinning en bij opslag van mijnbouwvloeistoffen die vrijkomen bij fracking of oliewinning.
Jacobs: ,,Als gezamenlijke doel proberen we voor elkaar te krijgen dat de mensenrechten worden verankerd in de Mijnbouwwet. Geen fracking in Pieterzijl is een goed begin, maar we zijn er nog lang niet.’’
