NAM eist inzage in honderden individuele schadedossiers uit aardbevingsgebied Groningen en Noord-Drenthe. Miljoenen euro's in twijfel getrokken door gasbedrijf dat koerst op afkoopregeling
Marjan van Loon van Shell en Johan Atema van de NAM tijdens de hoorzitting in de Tweede Kamer op 28 oktober 2021. Foto: Archief ANP/Phil Nijhuis
De Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) eist inzage in tienduizenden documenten van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) en wil zeker 340 schadedossiers van aardbevingsgedupeerden inzien. De NAM, eigendom van Shell en ExxonMobil, betwijfelt of de rekeningen wel allemaal kloppen en koerst tegelijkertijd op een afkoopregeling.
Dat blijkt uit documenten van de NAM die staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) vrijdagavond meestuurde bij een brief over de stand van zaken rond de procedures met de NAM.
De Staat en de NAM staan lijnrecht tegenover elkaar over het betalen van een groot deel van de rekeningen voor schade en versterking. Het gasbedrijf betwist voor miljoenen euro’s aan rekeningen en wil dit voorleggen aan een arbitragetribunaal.
340 schadedossiers inzien
Het gasbedrijf wil met de opgevraagde documenten en het inzien van schade- en versterkingsdossiers kunnen bepalen of alle rekeningen die zij gepresenteerd krijgen wel terecht zijn. Het eist daarom inzage in ten minste 340 individuele schadedossiers van aardbevingsgedupeerden in Groningen. Die zijn opgemaakt door de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) en de latere opvolger Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG).
Dossiers die de NAM zou willen zien Eigen foto
Tegelijkertijd heeft de NAM laten weten dat het niet zo ver hoeft te komen en hoopt dat een arbitrage met de overheid wordt voorkomen door ‘nieuwe afspraken met de overheid te maken’. Zo zien de NAM, en ook aandeelhouder Shell, wel iets in een afkoopsom waarmee het gasbedrijf een bedrag overmaakt waarmee het alle schades en versterkingen in een klap afkoopt.
Het informatieverzoek voor de arbitrage van de NAM behelst 18 pagina’s en is 58 punten groot. Alle adressen van huizen en panden waar de NCG versterkingswerkzaamheden heeft verricht worden bijvoorbeeld opgevraagd. ,,Het adres is (vanwege doorbelaste kosten aan de NAM, red.) een unieke sleutel voor de NAM”, schrijft het bedrijf dat zo wil bekijken of de kosten wel accuraat zijn doorbelast.
De NAM wil info over hoe een groot aantal besluiten door TCMG zijn toegekend Eigen foto
Daarnaast vraagt de NAM om minimaal twintig adviesrapportages uit Noord-Drenthe in te zien. Het gaat dan om de groep van 700 schadegevallen uit Norg en omgeving die wel een schadevergoeding hebben gekregen, maar waarvan later is gesteld dat die schade niet door gaswinning uit het Groningenveld of de gasopslag Norg kan zijn ontstaan.
De NAM speelt formeel geen rol meer bij schadeafhandeling of versterkingen in het aardbevingsgebied. Het bedrijf moet slechts (deels) de rekening daarvoor te betalen. Maar de NAM bestrijdt sommige rekeningen en kosten die de overheid op het bedrijf verhaalt. De NAM voldeed daarom drie facturen (eind 2020 en begin vorig jaar) voor slechts 60 procent.
Ook andere rekeningen worden betwist. Zo’n tweeënhalve week geleden sommeerde de Nederlandse regering de NAM en zijn aandeelhouders Shell en ExxonMobil om de onbetaalde rekeningen te betalen, maar dat weigert het gas- en oliebedrijf tot op de dag van vandaag.
Het spel lijkt sinds dit weekend in de openbaarheid in ieder geval nu op de wagen tussen de NAM, zijn aandeelhouders en de Nederlandse overheid. Het verzoek om tienduizenden - potentieel privacygevoelige - documenten en honderden aardbevingsdossiers past hier naadloos bij.
Er wordt zelfs gevraagd om werkopdrachten aan aannemers en ingenieurs, de ontstaansdata van alle schadebesluiten uit Groningen en andere uitsplitsingen per vergoedingen. Het lijkt bijna bedoeld om de overheid en de betrokken organisaties te overstelpen met werk.
Vrijwel op hetzelfde moment dat Vijlbrief zijn brief met bijlagen verstuurde, maakte Shell bekend dat het een goed idee zou zijn als de NAM alle aansprakelijkheid rond het Groningen-dossier in een keer zou kunnen afkopen. Dat zou volgens president-directeur van Shell-Nederland Marjan van Loon ook veel beter zijn voor de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie.
NAM-directeur Johan Atema haakte daar nog diezelfde avond via een schriftelijke verklaring op in en deed ook een duit in het zakje. Ook de NAM zou liever niet voor een arbitragetribunaal willen verschijnen en op zoek willen te gaan naar een duurzame oplossing zoals in de ‘vorm van een afkoopregeling’.
Sommige aardbevingsrekeningen worden volgens de NAM dubbel ingediend. Zo bracht de overheid 12,275 miljoen euro voor de tweede maal in rekening terwijl het gaswinningsbedrijf stelt dat die rekening allang is voldaan, blijkt uit de nieuwste documenten.
