'Waren aardbevingen op de Zuidas geweest, dan kwam er Giro 555-actie.' Tweede Kamer wil dat minister alles uit de kast haalt om NAM te laten betalen voor schade en versterking Groningen

Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer is er niet gerust op, dat er genoeg geld voor de Groningers wordt opgehaald bij de NAM. Minister Van ‘t Wout (Economische Zaken en Klimaat) werd woensdag opgedragen zijn poot stijf te houden als de NAM de hoogte van de rekeningen ter discussie stelt. De Kamer wil niet dat Groningers het slachtoffer worden van geruzie tussen overheid en NAM over het vergoeden van schades en en versterkingsoperaties.

Aanleiding voor het wantrouwen jegens de NAM is een terugtrekkende beweging die de volksvertegenwoordiging bij het gasbedrijf bespeurt. Zo stelt de NAM de vele schademeldingen aan de randen van het gasgebied ter discussie. De factuur die het rijk voor de derde kwartaal in 2020 heeft gestuurd, is nog steeds niet betaald. Volgens minister Kajsa Ollongren heeft de NAM moeite met de ‘toepassing van de normen’ in het aardbevingsgebied. In het debat bleef onduidelijk over welke normen het precies gaat.

Minister Van ‘t Wout heeft geen boodschap aan de NAM. ,,Ik stuur ze de rekeningen en trek me er niks van aan. Ze horen te betalen.’’ Kamerlid Sandra Beckerman (SP) vreest dat de klok wordt teruggedraaid. Ze noemt het recent in de wacht zetten van 2900 afgewezen schademeldingen aan de randen van het gasgebied een mokerslag. Het doet haar denken aan de tijd dat experts op grote schaal vrachtwagens in de straat en het dichtslaan van deuren, nog zagen als oorzaak van schades. De NAM vindt dat de versnelde afbouw van de gaswinning en de verminderde seismiciteit zou moeten leiden tot een verlaging van het aantal schademeldingen. Volgens het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) is dat niet het geval, omdat veel mensen oude schades aanmelden.

Agnes Mulder (CDA) spreekt van een kille houding bij de NAM die lijkt op desinteresse. Aukje de Vries (VVD) vindt dat de NAM de kosten moet dragen. ,,Als we er niet op een minnelijke manier uitkomen, moet de minister geen mogelijkheid onbenut laten om bij de NAM het onderste uit de kan te halen.’’ Volgens Henk Nijboer (PvdA) zit het gasbedrijf in een ‘ontkenningsfase van leed dat in Groningen is aangebracht’. ,,Iedere keer zeggen ze: zo hoog kan het bedrag niet zijn. Het deugt van geen kant wat ze doen. Wij willen een financiële heffing op de oliemaatschappijen, dus de moederbedrijven Shell en ExxonMobil. Ik vertrouw ze voor geen cent.’’

De nieuwe partij Ja21 vindt de houding van de NAM die op papier niet meer betrokken is bij de schade-afhandeling en de versterking verbazingwekkend. ,,Ook binnen die constructie blijft de NAM dwarsliggen. Groningers moeten snel geld krijgen. De weigerachtige houding van de NAM is onacceptabel’’, zegt Joost Eerdmans (Ja21). Hij vroeg de minister ‘alsjeblieft kleur te bekennen voor de Groningers’.

Dat laatste doet Wybren van Haga (Forum voor Democratie) die voor ruimhartige compensatie van bevingsellende is maar wel gas wil blijven winnen uit het Groningenveld. Forum vindt het zonde om 360 miljard kuub gas in Groningen achter te laten. ,,Stop met politiek paniekvoetbal. We kunnen ieder jaar 12 miljard kuub gas uit de bodem halen zonder dat de veiligheid in het geding is.’’

Nieuwkomer Caroline van der Plas van de Boerenburgerpartij voerde indringende gesprekken met gedupeerden in Groningen. ,,Misschien denk ik te simpel. Minister sla met de vuist op tafel. Betaal de mensen uit en kijk als overheid hoe de rekening wordt betaald. Als dit op de Zuidas in Amsterdam was gebeurd, was dit al lang een verhaal van Giro 555 geweest.’’