Meer verkeer leidt tot zorgen over komende afsluiting Julianaplein

Na een rustige ochtend loopt het verkeer in Groningen vrijdagmiddag plotseling vast. Ook op doorgaande routes die weggebruikers delen met het openbaar vervoer. Door de drukte voelt Qbuzz zich dinsdag voor de tweede keer in een paar dagen genoodzaakt om reizigers te waarschuwen voor langere reistijden en mogelijk rituitval.

Deze keer is er een aanwijsbare oorzaak: de Dag van de Duitse Eenheid trekt veel volk én de splinternieuwe Euvelgunnerbrug in de ringweg is defect: weggebruikers zoeken massaal hun weg door de stad.

De drukte komt niet uit de lucht vallen. Waar Groningen Bereikbaar vorig jaar op sommige plekken alweer meer auto’s telde dan in 2019, zoals op de Stationsweg voor het Hoofdstation, kwam er dit jaar nog weer 6 procent bij.

Sinds het begin van de zomer, tot en met september, is de groei zelfs 15 procent ten opzichte van vorig jaar. Dat komt waarschijnlijk door het verdwijnen van sommige aansluitingen op de ring en de vele werkzaamheden rond met name het Vrijheidsplein en de Westelijke Ringweg.

Dinsdagen, donderdagen en vrijdagen zijn bovendien (landelijk) de drukste dagen van de week. De drukke vrijdagmiddag is een relatief nieuw fenomeen. ‘s Morgens is het nog zo rustig dat experts bijna niet meer van een ochtendspits spreken. Veel mensen die op vrijdag niet of thuis werken, gaan kennelijk in de loop van de dag massaal de hort op.

Uit cijfers van Groningen Bereikbaar over de verkeersintensiteit blijkt dat het op belangrijke routes naar en rond de stad nog niet zo druk is als voor corona. Op een gemiddelde werkdag telde de organisatie van mei tot en met september 10 procent minder voertuigbewegingen, vergeleken met 2019. Vooral in augustus was het extreem rustig.

Er werd geteld op de A7 (vanuit Heerenveen en Zuidbroek), de A28 (tussen Haren en Groningen), de Rijksweg bij Garmerwolde en de oostelijke ringweg. De afname was in september teruggelopen tot 8 procent. In het voorjaar en het begin van de zomer was het soms alweer even druk als in 2019.

De organisatie keek naar de verkeersvolume en niet naar filezwaarte. Daar meldde de ANWB deze week over dat die met 19 procent is toegenomen, met de donderdagmiddag als topper. De verkeersintensiteit zegt in theorie niet alles over filezwaarte. Op gebiedsniveau kan het volume lager zijn of gelijk blijven, terwijl er een hogere filezwaarte is ontstaan. Dit is afhankelijk van specifieke knelpunten.

Groningen Bereikbaar is blij dat de verkeersdrukte relatief meevalt omdat het verkeer volgend jaar veel last van werkzaamheden krijgt. Net als begin 2022, voor de aanleg van het tijdelijke Julianaplein, zijn daar volgend jaar weer langdurige afsluitingen.

Die duren deze keer geen drie maanden, maar vijf. Tussen eind maart en begin september is altijd tenminste één route over het Julianaplein gestremd (vanaf 25 maart een maand aan de kant van Drachten en vervolgens de kant van Hoogezand).

Dat is nodig om de aansluitingen te maken tussen de nieuwe viaducten en tunnels (onder andere de verdiepte ligging) die naast de huidige weg worden gebouwd. Om Groningen tijdens de afsluitingen bereikbaar te houden, moet opnieuw minstens een op de vijf autoritten vervallen. Dat lukte vorig jaar met medewerking van automobilisten, instellingen en bedrijfsleven.

Peter-Jan Echten en Hans Paul Klijnsma van Groningen Bereikbaar rekenen daar volgend jaar ook weer op. Ze zijn blij met de inzet van bijvoorbeeld het UMCG, dat zijn personeel nu al informeert over die periode.

Toch vinden ze het moeilijk om te voorspellen hoe het in 2024 zal gaan. Echten en Klijnsma: ,,Bedrijven hebben vorig jaar gezien dat ze auto’s uit de spits kunnen halen door het spreiden van werktijden en bijeenkomsten over de dag en de week, en mensen zoveel mogelijk thuis laten werken.’’

Doordat de wintermaanden februari en maart nu buiten de afsluiting vallen, is de kans op fietsweer groter: een mooi alternatief voor de auto. Ook de rustige zomervakantie valt erin.

Belangrijke onderdelen van Aanpak Ring Zuid, zoals het nieuwe Vrijheidsplein, zijn bovendien in maart klaar. ,,Daardoor hoeft niet alle verkeer over bijvoorbeeld de bot-rotondes op de Laan Corpus den Hoorn, zoals de vorige keer.’’

De grote vraag is echter of automobilisten net zo makkelijk meedoen als de vorige keer. ,,We borduurden toen nog voort op de coronaperiode. Inmiddels werken veel minder mensen thuis. Er moeten dus ook veel meer mensen meedoen om te voorkomen dat Groningen vastloopt. Ze hebben gezien dat het kan, maar als iedereen denkt: mijn buurman doet het wel en daarom hoef ik zelf niet, gaat het mis.’’

Andere wegwerkzaamheden in de stad wil Groningen Bereikbaar volgend jaar alleen bij hoge uitzondering toestaan. Eerder sloot de gemeente de Peizerweg af en veroorzaakte de provincie extra overlast door werkzaamheden op de oostelijke en noordelijke ringweg.

Echten: ,,Die werkzaamheden moesten ook gebeuren. Ze waren al een keer uitgesteld en kunnen volgend jaar zeker niet. Nog langer wachten was volgens de provincie onverantwoord.’’

Net als vorig jaar probeert de organisatie in overleg met de logistieke sector het goederenvervoer zoveel mogelijk van afstand al naar de juiste kant van de stad te leiden. Idealiter rijden vrachtwagens vanuit Zwolle via Heerenveen en Drachten als ze aan de westkant van de stad moeten zijn. En via Assen en Zuidbroek als ze een bestemming op Eemspoort of een ander bedrijventerrein aan de oostkant hebben.