Voor het eerst in vier jaar hebben de weidevogels in Groningen en Drenthe voor redelijke aantallen nageslacht gezorgd. Met dank aan het koude en natte voorjaar.
De lente van 2021 was guur en vochtig. Er is heel wat afgemopperd op de regen en de bizar lage temperaturen in april en mei. Maar - als ze het konden - niet door de al jaren achteruit kachelende weidevogels. Juist door de kou en de vele neerslag slaagden die er voor het eerst in jaren in redelijk wat kuikens groot te brengen. Door de koude groeide het gras langzaam, waardoor boeren pas laat konden maaien en het jonge grut de tijd kreeg op te groeien. En door de vele regen konden vogels prima voedsel vinden in de zompige grond.
Vooral de grutto en de tureluur brachten in Groningen flink wat jongen groot. Veel meer dan vorig jaar, toen de droogte en predatoren zoals de vos en de steenmarter de aantallen flink decimeerden.
,,Soms vallen de kwartjes precies de goede kant op. Dit was het beste seizoen van de afgelopen vier jaar. Het geeft ons moed om door te gaan’’, zegt Henk van der Noord van het collectief Groningen-West. Dat is één van de drie agrarische organisaties van boeren en burgers die zich in die provincie inspant voor de boerenlandvogels.
Een jonge grutto Foto: Jan Spoelstra
Spectaculair resultaat
Vooral bij de Winsumermeeden werden spectaculaire resultaten geboekt. Er werden opnieuw 75 broedparen van de grutto geteld. Het broedsucces was echter twee keer zo groot als vorig jaar. De tureluur deed het er ook goed. Twee zeldzame steltkluten slaagden er daar eveneens in jongen groot te brengen. Iets verderop, bij Klein Garnwerd, werden zelfs 65 nesten gevonden in één perceel.
Er waren wel tegenslagen. In de zeer vogelrijke Onnerpolder plunderen vossen veel nesten. Zo werden vijf van de zes broedsels van wulpen door de vos onder handen genomen. ,,We weten dat doordat we camera’s hadden geplaatst. Rond een paar nesten stonden stroomdraden, maar ook die werden leeggehaald. In dit gebied is er al jaren overlast van vossen. Er moet echt iets gebeuren, anders hebben de weidevogels daar geen toekomst’’, waarschuwt Van der Noord.
Uit een proef bij Paddepoel blijkt dat de weidevogels meer broedsucces hebben wanneer rovers zoals steenmarters worden weggevangen.
Veel jonge kieviten
Ook het Collectief Midden Groningen maakt gewag van een gunstig broedsucces, hoewel het broedseizoen laat op gang kwam. ,,Eind mei werden veel jonge kieviten waargenomen’’, meldt Bauke Koole in de nieuwsbrief van het collectief. Tot de zeldzaamheden die profiteerden van de gunstige omstandigheden waren paapjes bij Stedum en Slochteren en een graszanger aan de Noordkust.
In Drenthe deden de weidevogels het heel behoorlijk, zegt Jorian Huisman, coördinator agrarische natuur in Drenthe. ,,Er zijn veel kuikens groot geworden, weidevogels hebben duidelijk meer broedsucces gehad. Het was een beter jaar dan 2020. Dat is heel goed nieuws. Hier doe je je best voor. Het is fijn dat het een keer mee zit bij de weidevogelbescherming.’’
De Tweede Kamer droeg demissionair minister Schouten van landbouw eind juni op om miljoenen te zoeken voor de financiering van het reddingsplan voor de grutto. Onze nationale vogel neemt al jaren af in aantal. In het plan wordt gevraagd om 30 aaneengesloten gebieden van 1000 hectare waar boeren en natuurbeheerders zich maximaal inspannen voor de weidevogels. Dit door de verhoging van het waterpeil, later maaien en kiezen voor grasland met meer bloemen en kruiden. De boeren moeten worden vergoed voor hun gederfde inkomsten. De jaarlijkse kosten worden geschat op 35 miljoen euro.