Jimmy Dijk, SP'er pur sang. Foto: Corné Sparidaens
Bevlogen straatvechter die het rode tomatensap door zijn aderen heeft lopen, actievoerder voor mensen in de knel die zijn afspraken nakomt. Wie is Jimmy Dijk (38) uit Groningen, die grote kans maakt het landelijke boegbeeld van de Socialistische Partij (SP) te worden?
Met zijn bachelor sociologie op zak, vond Jimmy Dijk zijn eerste echte baan: bij Randstad Uitzendbureau. Hij vond er niks aan, gaf er de brui aan en ging voor de helft van z’n salaris aan de slag in eetcafé Van de Markt aan de Paterswoldseweg in Groningen.
,,Jimmy was leuk als barman en in de bediening’’, zegt toenmalig uitbater Arjan Dijkema van het eetcafé. ,,Dat leuke zat ‘m erin dat hij welbespraakt, charismatisch en grappig was.’’
Hij herinnert zich dat Dijk goed biertjes kon tappen en een feestje wist te bouwen. ,,En hij schuwde de discussie niet. Bij ons kwamen alle lagen van de bevolking over de vloer en Jimmy kon met iedereen omgaan.’’
Dijkema hoopt dat zijn oude barkeeper hun afspraak nakomt en dat ze, als ze halverwege de vijftig zijn, samen een café beginnen in Groningen. ,,Als hij ooit stopt in de politiek natuurlijk. Ik denk dat hij een goeie fractievoorzitter van de SP zou zijn, omdat hij overtuigd is van z’n eigen denkbeelden. Hij kan een grote groep kiezers aanspreken, omdat hij opkomt voor de minderbedeelden.’’
Of Jimmy Dijk zich staande houdt in de Tweede Kamer waar rechts de meerderheid heeft? Dijkema twijfelt daar geen moment aan, omdat Dijk volgens hem niet anders kan dan zichzelf zijn.
‘Ik kan vrij aardig met hem, behalve politiek’
Dat beaamt VVD-fractievoorzitter Ietje Jacobs van de VVD in Groningen. ,,Bij Jimmy is het what you see is what you get. Hij is een SP’er pur sang, die rooie tomaat stroomt door zijn aderen. Ik kan me bij hem niet voorstellen dat hij een typische politicus wordt die dingen verkondigt die hij niet meent.’’
Ja, zij en Jimmy Dijk botsten geregeld in de raadszaal op het stadhuis in Groningen. Of, zoals Jacobs het verwoordt: ,,Ik kan vrij aardig met hem, behalve politiek. Ik zei altijd tegen hem dat ik niets moest hebben van die verbale diarree van hem tijdens de raadsvergadering, maar dat ik hem daarbuiten leuk vond. Fel in het debat, daarna samen de kroeg in.’’
Ze roemt zijn bevlogenheid, zijn brede kennis van zaken en zijn vanzelfsprekende zakelijkheid.
Dijk kan foeteren. Foto: Corné Sparidaens
Minder fraai noemt ze zijn manier van politiek bedrijven. ,,Die vind ik vrij beschuldigend, komt misschien ook omdat hij vrijwel altijd in de oppositie zat. Hij benadrukt altijd wat fout is gegaan en dan krijg je een verwrongen wereldbeeld.’’
Een typische Jimmy Dijk-uitspraak? Jacobs schiet in de lach. ,,Dat het neoliberalisme de oorzaak is van alles wat mis is in dit land. En hij zei ook altijd dat de zeggenschap terug moest bij de werkers.’’
‘Foeteren, zonder onredelijk te zijn’
Dat meent hij ook, zegt Daan Brandenbarg, die hem opvolgde als fractievoorzitter bij de SP in Groningen. ,,Jimmy als landelijk fractievoorzitter is de juiste man op de juiste plek. Hij heeft die gave, want hij spreekt de taal van het volk, hij is geen domme jongen en hij is ideologisch sterk. Jimmy weet hoe macht werkt en uitgeoefend wordt door bedrijven en instituties. Mensen in de knel wil hij helpen: 90 procent van de SP-acties in verschillende buurten van Groningen kwam uit de koker van Jimmy.’’
De gedrevenheid van Dijk heeft ook een keerzijde, zegt Brandenbarg. ,,Hij heeft weinig geduld en wil altijd meer en beter. Als iemand z’n afspraken niet nakomt, kan hij uit z’n slof schieten. Ik heb wel eens een foeterende Jimmy aan de telefoon, maar hij lost het uiteindelijk netjes op. Hij is nooit onredelijk, hij is geen boeman.’’
Hij geeft toe dat er nogal een taak voor Dijk ligt als hij werkelijk aan het roer van de SP staat. ,,Ik denk dat veel SP’ers in de wijken zijn geweest waar massaal op Wilders is gestemd. Mensen zijn klaar met de zittende politiek, maar zien kennelijk in de SP niet het vehicle om de boel in Den Haag op te schudden. Dat moet veranderen en Jimmy kan daar een bijdrage in leveren. Hij kan wel op tegen Wilders, want hij heeft zelf ook een grote bek.’’
Een lastpak die het debat niet schuwt
Daar weet voormalig D66-wethouder Ton Schroor van Groningen alles van. Hij is het vaak oneens geweest met Dijk en heeft tegelijkertijd veel met hem samengewerkt. Hij noemt hem een ‘rasechte SP’er die vol op de barricades gaat en niet ophoudt voordat hij heeft wat hij wil. Een bijter’. ,,Wij konden klassiek van mening verschillen en hebben heel wat ideologische robbertjes gevochten, maar we kwamen er altijd uit. Jimmy kan politiek gezien een lastpak zijn, maar hij draagt bij aan levendige debatten.’’
Schroor ziet hem wel zitten als boegbeeld van de SP. ,,Hij is vasthoudend in zijn overtuiging, wat de SP wel kan gebruiken. Hij kan het SP-geluid stevig en duidelijk naar voren brengen. Met hem aan het roer wordt het zeker niet saai in Den Haag. Hij wil z’n idealen verwezenlijken, hij wil echt iets veranderen, dat heb ik altijd erg gewaardeerd. Je kunt van hem op aan, want hij staat voor zijn woord.’’
Jimmy Dijk als SP-Tweede Kamerlid. Foto: Robin Utrecht
Net afgezwaaid Tweede Kamerlid Anne Kuik (CDA) zat jarenlang met Jimmy Dijk in de gemeenteraad in Groningen en zag hem afgelopen voorjaar z’n opwachting maken in Den Haag. ,,Ik wist dat hij er lekker stevig in gaat, de beuk erin. Jimmy is voor niks en niemand bang. Ik vind dat wel tof, Jimmy is een mooie gozer, hij spoort. Hij staat aan en strijdt voor gelijkheid.’’
Ze ziet hem zeker voorman van de SP worden. Hij zou dat volgens haar als geen ander kunnen. ,,Hij blijft zichzelf, ook als het theater verandert: of dat nou de raadszaal in Groningen is of de Tweede Kamer in Den Haag.’’
Kleine onthulling door Brandenbarg: wat bijna niemand weet is dat Jimmy Dijk tussen zijn werkzaamheden voor de SP, het actievoeren, zijn liefde voor FC Groningen, Feyenoord, z’n vriendin en lezen door nog een liefhebberij heeft. Dat is op zondagmiddag op de bank liggen. Met zijn rooie kater Ollie.