Experts wijzen ineens meer schades af in aardbevingsgebied. Instituut Mijnbouwschade Groningen is verbaasd en zit met handen in het haar: 'Wij snappen er niets van en hebben een groot probleem'

,,We snappen er niets van’’, zegt een woordvoerder van het IMG. ,,Daarom sturen we de schaderapporten nog niet naar de mensen. Het kan niet zo zijn dat in een straat waar negen huizen schade door bevingen hebben, de tiende woning scheuren heeft die ineens veroorzaakt zijn door iets anders. We moeten begrijpen wat hier aan de hand is.’’

In het gasgebied geldt omgekeerde bewijslast. Dit betekent dat moet worden aangetoond dat schade niet is veroorzaakt door gaswinning en bevingen. Volgens IMG is de laatste maanden duidelijk geworden dat ongeveer 10 tot 15 procent van de adviesrapporten een sterk afwijkende beoordeling kent. Kijkend naar eerdere adviseringen en toegekende schades in de directe omgeving is dit opvallend.

Het IMG zegt dat deskundigen anders aankijken tegen de kans op schade wanneer de trillingssterkte veroorzaakt door de bevingen laag is in een gebied. ,,De ene deskundige sluit niet uit dat een schade door lage trillingen toch is verergerd en de andere zegt dat die kans nul is. Hoe kan dit? Het kan leiden tot willekeur bij beoordelingen en dat willen we niet. Laat één ding duidelijk zijn: we hebben een groot probleem. Dit moet opgehelderd worden,’’ aldus de woordvoerder.

De 1500 adviesrapporten worden aangehouden. Dit wil zeggen dat er nog geen besluit wordt genomen door het IMG. De schade-experts worden ingezet en betaald door het IMG. De rekening wordt ingediend bij het ministerie van Economische Zaken, die ermee naar de NAM gaat. Het is uiteindelijk het IMG die de rapporten beoordeelt en een besluit neemt over toekenning van schades.

Het IMG verwacht voor het overgrote deel van deze aanvragen wel binnen de gestelde beslistermijn van vijftien maanden te blijven. Maar het streven om de reguliere schademeldingen onder deze aanvragen binnen een half jaar af te handelen, zal veelal niet gehaald worden. In het algemeen vinden de schade-opnames wel gewoon doorgang.

Het Groninger Gasberaad is verbijsterd over de vele afwijzingen. ,,Het ziet ernaar uit dat we weer terug bij af zijn. Er is hard gevochten voor het hanteren van de omgekeerde bewijslast. Nu zie je dat zelfs in het hart van het gasgebied waar veel huizen erkende scheuren hebben, de rem wordt gezet op het honoreren van schades’’, zegt Susan Top van het Groninger Gasberaad.

Voorzitter Jelle van der Knoop van de Groninger Bodem Beweging: ,,Wij vinden dat je één lijn moet trekken. Iedereen op dezelfde manier beoordelen. Pas dus consequent de omgekeerde bewijslast toe. Op de manier zoals ze het zelf hebben gedefinieerd. Ze hebben problemen met mestkelders, verzakkingen, diepe bodemdaling, maar de kern van het verhaal is dat je ruimhartig zonder veel juridisch gedoe heel praktisch schades moet oplossen. Die houding begin ik te missen bij het IMG. Het kan zijn dat ze toch onder druk staan. Ik denk dat de onderhandelingen tussen het rijk en de NAM hier zwaar opspelen. Hoeveel geld hebben ze ervoor over om in Groningen de problemen op te lossen.’’

Het IMG handelt wekelijks circa 900 tot 1000 aanvragen af voor meldingen van fysieke schade (zoals scheuren in muren). Er komen gemiddeld evenzoveel adviesrapporten binnen, gebaseerd op schade-opnames die bij deze gebouwen (veelal woningen) zijn uitgevoerd. Het IMG heeft inmiddels ruim 75.000 schademeldingen afgehandeld.