Bouwers die in Groningen aan de slag willen, moeten met hun project de biodiversiteit vergroten. Bijvoorbeeld met een groen dak, zoals hier bovenop het kantoor van Stadsontwikkeling aan het Gedempte Zuiderdiep. Foto: Gemeente Groningen
Hoe meer er gebouwd wordt, des te minder ruimte voor groen, zou je denken. Groningen wil dat anders. Bij nieuwe bouwplannen is straks de regel dat ze natuur en biodiversiteit moeten toevoegen, in plaats van afbreken.
,,We moeten daar veel meer aan gaan doen dan we tot nu toe gewend waren’’, zegt wethouder Roeland van der Schaaf (PvdA). ,,Er zijn al voorbeelden te bedenken waar het goed gelukt is om groen te bouwen, maar het moet vanaf nu echt het uitgangspunt zijn. In een wereld waarin de natuur wordt bedreigd, is de bouwende mens te gast.’’
Punten scoren met nestkastje, groen dak of extra bomen
Een ontwikkelaar kan z’n plan op allerlei manieren natuurvriendelijker maken. Bijvoorbeeld met nestruimte voor vogels, vleermuizen en insecten, een groen dak of groen aan de gevel, de aanplant van bomen en struiken. Voor elk van die maatregelen krijgt een bouwplan punten. Voordat de gemeente een bouwvergunning geeft, onderzoeken ecologen hoe het plan scoort op biodiversiteit.
Het college maakte deze regels voor natuurinclusief bouwen op initiatief van drie gemeenteraadspartijen. GroenLinks, D66 en de Partij voor de Dieren dienden vorig jaar samen een voorstel in.
Eisen voor natuurinclusief bouwen komen in omgevingsplan
,,Ik merkte dat we als gemeente eigenlijk heel weinig konden sturen op biodiversiteit in nieuwbouw’’, legt Hans Sietsma (GroenLinks) uit. Dat komt omdat een vergunningaanvraag in principe maar aan de hand van één set regels wordt getoetst: het Bouwbesluit. ,,Dus als de grond al van de projectontwikkelaar is, en zijn plan voldoet aan dat Bouwbesluit, dan kan de gemeente niet zeggen: dit vinden wij te stenig, er moet meer groen bij. We kunnen het hooguit als suggestie meegeven.’’
Daar komt met deze regels verandering in. Ze gaan eerst gelden voor bouwaanvragen die afwijken van het bestemmingsplan. Wanneer de nieuwe Omgevingswet van kracht wordt, maakt de gemeente voor het hele grondgebied omgevingsplannen. Daarin neemt ze eisen voor natuurinclusief bouwen op.
‘Het begint met een keuze: waar bouw je wel, waar niet?’
Jim Lo-A-Njoe (D66) en Kirsten de Wrede (Partij voor de Dieren), die het voorstel samen met Sietsma indienden, zijn tevreden met de uitwerking ervan. ,,Wat mij zo enthousiast maakt: het gaat hier niet over een beetje rekening houden met de natuur terwijl je bouwt, of achteraf compenseren wat je eerst vernietigt’’, verklaart Lo-A-Njoe. ,,Nee, je voegt meer natuur toe. We hebben een enorme opgave op het gebied van woningbouw én biodiversiteit, en die komen hier mooi bij elkaar.’’
Wat de Partij voor de Dieren betreft had er evenwel wat meer nadruk mogen liggen op het beschermen van bestaande natuur. ,,Het begint met een keuze, waar bouw je wel en waar niet?’’ vindt Kirsten de Wrede. Haar partij is er bijvoorbeeld fel op tegen dat het leefgebied van de zeldzame geoorde fuut in het geding komt door bouwplannen van het college op het voormalig Suikerunieterrein. ,,Door deze regels groeit hopelijk het bewustzijn dat we goed moeten omgaan met de ruimte voor mensen én niet-menselijke dieren.’’