De jongensdroom van kermisexploitant Jan (40) uit Groningen? Dat hij het icoon van de kermis heeft. 'Dat enorme apparaat op de Vismarkt, dat doet je wat'
Jan Akkerman: ,,Ik geloof helemaal niet in helderzienden.'' Foto: Corné Sparidaens
De kermis is zijn leven. Net als zijn ouders en grootouders staat Jan Akkerman (40) uit Groningen op de kermis. Maar om nou zijn hele leven met de skeeball alias ballengooi-attractie de kermissen af te gaan: hem niet gezien. ,,Ik had een droom en vroeg wat die kostte.’’
Hij liep donderdagavond, het was al donker, van de Grote Markt naar de Vismarkt. Het was de eerste dag dat de Meikermis in zijn stad geopend was en hij liep er anders rond dan al die voorgaande jaren. Trotser.
Jan Akkerman (40) uit Groningen is kermisexploitant, geboren en getogen op de kermis. ,,Ik kom uit een oud kermisgeslacht. Mijn opa en oma hadden de zweefmolen, de draaimolen en de botsauto’s. Mijn ouders hadden de skeeball, daar kun je ballen gooien. En was het kermisseizoen over, dan gingen we in de oliebollen om de winter te overbruggen.’’
Alle dagen kermis
Hij vond het als kind al machtig dat hij altijd op de kermis was. ,,Het was alle dagen kermis, kinderen mogen overal gratis in. En in drukke periodes help je al jong mee: alle handjes kunnen gebruikt worden. Kermis is niet zozeer je werk, maar je leven. Je doet elke dag wat je leuk vindt, je bent altijd druk, je hebt geen hobby’s. Ik hou van de vrijheid. Ik was vannacht om twee uur thuis, maar dat maakt niet uit.’’
Net als vrijwel alle kermiskinderen, zegt Akkerman, wilde hij de kermis in. Op zijn 18de nam hij de een van de skeeball-tenten van zijn ouders over en begon voor zichzelf. Hij ontmoette zijn vrouw Elisa, samen hebben ze twee zoons: Antoni en Johannes van 11 en 13. ,,Die jongste staat te popelen om me te helpen opbouwen!’’
Meikermis
De Meikermis in de binnenstad van Groningen - Vismarkt, Ossenmarkt en Grote Markt - duurt tot en met 19 mei. Ritprijzen zijn maximaal 3 euro. De hoogste attractie is met 80 meter de Aeronaut.
‘Als ik later groot ben!’
Dat ballen rollen - Akkerman vond het een prima attractie, echt, maar om daar nou zijn hele leven in te steken? ,,Ik zei altijd al tegen mijn vader: ‘Als ik later groot ben!’ Ik zag mensen van 60 die van de wieg tot de dood met een schiettent op de kermis stonden. Als je je hele leven met dezelfde attractie reist, waar blijft dan de uitdaging?’’
Voor hij het wist reisde hij zelf ook al 22 jaar met zijn ballengooi-attractie. ,,Verleden jaar, ik werd 39 jaar, realiseerde ik me dat ik straks ook een van die mensen ben die altijd hetzelfde doen. Ik ging eens nadenken, ik dacht: als ik wat wil....’’
Voor anderhalf miljoen was ie voor hem
Hij overlegde met Elisa, samen maakten ze een afspraak met de fabriek in Overschild die hun favoriete attractie bouwt. ,,Het zou ons anderhalf miljoen euro kosten, met alles erop en eraan: vrachtwagens, verlichting, kassa. Ik had gedacht dat het veel duurder zou zijn. We hadden gespaard, we hadden zuinig geleefd, mijn ouders en de bank wilden ons wat lenen. Nu is het haalbaar, zei ik tegen mijn vrouw. Als we het ooit willen, is dit het moment.’’
Zijn vrouw kreeg stomtoevallig in die beslissende dagen een vrouw aan de oliebollenkraam. Een helderziende. ,,Ik geloof helemaal niet in zulke dingen’’, zegt Akkerman. ,,Maar we hadden aan niemand verteld waar we mee bezig waren en uit het niets zegt die helderziende tegen mijn vrouw: ‘Ik had een droom: ik zag je zitten in de kassa van een groot reuzenrad.’ Mijn vrouw helemaal van d’r apropos, ze zegt tegen die helderziende: ‘Zal ik u eens een geheim vertellen? We zijn bezig met de aanschaf van een nieuw reuzenrad. We moeten het nog regelen met de bank.’ Nou, die helderziende stelde haar gerust, die zei: ‘Maak je maar niet druk, alles komt goed.’’’
De jongensdroom van ieder kermiskind. Foto: Corné Sparidaens
Een reuzenrad, 40 meter hoog is ie, te transporteren in vier vrachtwagens en gemakkelijk in- en uit elkaar te sleutelen. ,,We hebben een cursus gehad bij de fabriek. Met acht man zetten we ‘m in elkaar’’, zegt Akkerman.
‘Met kerst was er geen bal te doen in de stad’
Afgelopen kerstvakantiestond zijn spiksplinternieuwe reuzenrad tien dagen aan de Zuidelijke Ringweg, een aardigheidje bedacht door Combinatie Herepoort en het project Aanpak Ring Zuid. ,,Met kerst was er geen bal te doen in de stad, we hebben duizenden en duizenden mensen gehad die een rondje wilden maken. Vooral ‘s avonds vonden ze het mooi.’’
Ondertussen is Akkerman met zijn reuzenrad tijdens Pasen in Deventer geweest, op Koningsdag in Breda, op Bevrijdingsdag in Zwolle. De zomerkermis in Deventer staat voor de deur, hij reist ermee naar Zwitserland en naar de Sail. Maar het allermooiste is natuurlijk de Meikermis in Groningen, zegt hij. ,,Het reuzenrad is een van de oudste kermissymbolen, een iconische attractie waar iedereen in gaat, van baby tot bejaarde. Alleen al de opbouw ervan, met een grote kraan, is geweldig. Het reuzenrad is een jongensdroom. En nu staat ie gewoon op de Vismarkt, dat enorme apparaat in een modern jasje, opgebouwd in mijn eigen stad: dat doet je wat.’’
Toen ie stond, afgelopen donderdag, heeft Akkerman direct een rondje gemaakt. ,,Met m’n vrouw en m’n jongens.’’