Jan Borkent tussen een zee aan zonnepanelen op Fledderbosch. Eigen foto
Tienduizenden zonnepanelen op zonnepark Fledderbosch wekken sinds donderdag stroom op bij Garmerwolde. Het is de bedoeling dat de omgeving nadrukkelijk meedeelt in de opbrengst.
Een noodzakelijk kwaad, maar we hebben geprobeerd het zo goed mogelijk te regelen, concludeert Jan Borkent over het donderdag geopende Zonnepark Fledderbosch, pal achter de rioolwaterzuivering in Garmerwolde.
We willen geen gas van Poetin
,,We willen verduurzamen en van het gas af. We willen geen gas van Poetin. Wat willen we dan wel. We hebben hier nu de keuze gemaakt voor dit zonnepark, maar in het hele traject hebben we wel steeds geprobeerd de omgeving te betrekken.’’
Borkent is bestuurslid van de Energiecoöperatie Ten Boer (ECTB). In 2018 raakte ECTB betrokken bij de plannen voor Fledderbosch. Vooral op aandringen van waterschap Noorderzijlvest dat grotendeels eigenaar van de grond is. ,,Ook vanuit het verleden met de rioolwaterzuivering vond het waterschap het van belang dat de omgeving zeggenschap kreeg.’’
Borkent: ,,Wij zagen een manier om grip te houden op wat er gebeurt. En afspraken te maken met initiatiefnemer Ecorus.’’
Ja, erkent Borkent. Mensen in de omgeving waren kritisch. Niet iedereen zit te wachten op een blinkende zee aan zonnepanelen in het landschap. Er werd een rechtszaak gevoerd. En er was wantrouwen. Aangejaagd door jaren gaswinning in Groningen, waarvan de opbrengst overal terecht kwam maar amper in Groningen.
,,Er was zeker het gevoel bij mensen van ‘daar heb je weer zo’n groot bedrijf dat onze omgeving afpakt, terwijl de centen naar Verweggistan gaan’.’’
Tijd dus om met Ecorus in gesprek te gaan over lokaal eigenaarschap. ,,Dat was onze inzet, maar we kwamen er niet uit. Financieel was het onhaalbaar. Daarop volgde een taai proces dat uiteindelijk een participatie-vertegenwoordigers overeenkomst (pvo) heeft opgeleverd.
Afspraken over natuur en opbrengst
In dit pvo is vastgelegd hoe de omgeving kan profiteren van het zonnepark en hoe het landschap zoveel mogelijk intact wordt gehouden. Zo is een werkgroep in het leven geroepen die adviseerde over de inpassing van Fledderbosch. Het collectief Boerennatuur Midden-Groningen is aangesteld om de natuurontwikkeling op en rond het park te volgen en aan te geven waar bijstelling nodig is.
Daarnaast dwong ECTB af dat coöperatief energiebedrijf Energie VanOns stroom koopt van Fledderbosch. Dat levert leden van ECTB een korting op de energierekening op.
Ook krijgt ECTB uit Fledderbosch jaarlijks een bedrag van ongeveer 100.000 euro. Geld dat de coöperatie zowel individueel als collectief ten goede wil laten komen aan de gemeenschap.
Flinke bijdrage aan nieuwe koelkast
Met coöperaties in Thesinge en Woltersum en de vereniging voor dorpsbelangen is een duurzaamheidsfonds opgericht. Vanuit dat fonds worden individuele subsidies beschikbaar gesteld als mensen een energie slurpende koelkast willen vervangen door een zuiniger exemplaar. ,,En dat zijn stevige subsidies’’, zegt Borkent. Je hoeft geen lid van de coöperatie te zijn om een subsidie te krijgen. We vragen mensen wel om in gesprek te gaan met onze energiecoach om na te gaan of verder besparen mogelijk is.’’
Daarnaast wordt het fonds algemeen ingezet om bijvoorbeeld een sportvereniging te helpen verduurzamen. ,,Als dat weer leidt tot minder uitgaven voor de club en dus contributieverlaging, levert dat ook weer wat op.’’
Kritische geluiden in de omgeving over Fledderbosch zijn er nog altijd, erkent Borkent. En het is ook niet altijd halleluja. Maar we proberen steeds iedereen mee te nemen. Daardoor denk ik dat het draagvlak vrij goed is.’’
Fledderbosch beslaat een terrein van ongeveer 100 hectare. Volgens afspraak is dertig hectare vrijgehouden van panelen. Desondanks biedt het park ruimte aan bijna 187.000 zonnepanelen. De stroom die wordt opgewekt is genoeg om 33.000 huishoudens van stroom te voorzien.