Klaas Geschiere, directeur van NTS Norma in Drachten. ,,We maken hier producten tot op de micron. Je kunt het met het blote oog niet meer zien.'' Foto: Jilmer Postma
Constante luchtvochtigheid en temperatuur, geen luchtstromen of trillingen en ultra clean: de eisen aan alleen al de meetkamer van NTS Norma in Drachten zijn zeer specifiek. Het bedrijf produceert minuscule metalen onderdelen voor klanten over de hele wereld en bouwt op het moment een nieuwe ultramoderne fabriek. Directeur Klaas Geschiere vertelt over ‘zijn’ unieke bedrijf, dat nog dit jaar hoopt te verhuizen naar de fabriek van de toekomst.
NTS Norma maakt microscopisch kleine onderdelen voor de maakindustrie van onder meer chips, microscopen en medische apparatuur. Het Drachtster bedrijf werkt bijvoorbeeld voor een van de kroonjuwelen van de Nederlandse maakindustrie, de bekende chipmachinebouwer ASML in Veldhoven en het Amerikaanse KLA Tencor. Maar het levert ook onderdelen voor de protonentherapie-apparatuur voor kankerpatiënten in het UMCG en voor het inbrengen van stents in het lichaam.
De minuscule metalen onderdelen gaan de hele wereld over. ,,De technische ontwikkelingen gaan steeds verder. In de medische wereld kan steeds nauwkeuriger worden gewerkt, microscopen kunnen steeds meer zien. Wij zitten aan het begin van het maakproces en liften mee op de ontwikkelingen in de semiconductor, analytische en medische wereld”, aldus Geschiere.
Één duizendste millimeter
NTS Norma is een van de weinige bedrijven ter wereld die de bewerking van metalen tot op een nauwkeurigheid van minder dan één duizendste millimeter kan garanderen. ,,We maken hier producten tot op de micron. Je kunt het met het blote oog niet meer zien. We hebben hier de vakmensen, kennis en ervaring om met de nieuwste machines ultra precisieonderdelen te maken, legt Geschiere uit, terwijl hij een rondleiding geeft door het bedrijf dat nu nog is gevestigd op het Philips-terrein midden in Drachten. ,,We zitten hier niet voor niks. We waren vroeger onderdeel van Philips, maar zijn later overgenomen door Norma en vervolgens door NTS, dat wereldwijd op diverse locaties in Europa, Azië en Amerika vestigingen heeft. Zo komen we aan de naam NTS Norma.”
De ultra kleine onderdelen komen uiteindelijk allemaal in de meetkamer terecht, waar ze tussentijds of aan het eind van het productieproces zorgvuldig onder de loep worden genomen en worden getest om te controleren of ze voldoen aan de strenge eisen van de klant. ,,De meetkamer is een kamer in een kamer die moet voldoen aan een hele reeks gedetailleerde specificaties. Je kunt je voorstellen dat de geringste trilling of tochtstroom al van invloed kan zijn op de meting”, gaat Geschiere verder, terwijl hij door het raam in de meetkamer kijkt. Daar onderwerpen medewerkers de gefabriceerde minuscule metalen onderdelen aan diverse metingen en tests.
Omzet verdubbelen
De vraag naar de precisieonderdelen van het verspaningsbedrijf is de afgelopen jaren enorm toegenomen. Sinds 2016 zag het bedrijf de omzet verdubbelen en in de afgelopen twee jaar is het personeelsbestand met 25 procent gegroeid. Bij de bouw van de nieuwe fabriek aan de N31 bij Drachten is rekening gehouden met verdere groei in de toekomst. ,,We hebben voldoende ruimte op de nieuwe locatie om bij te bouwen.”
De nieuwbouw langs de N31 bij Drachten. Foto: DVHN
Want de vraag gaat verder toenemen. Chips worden steeds vaker gebruikt. Het aantal fysieke voorwerpen dat verbonden is met internet, de zogenaamde Internet of Things (IoT), groeit nog steeds. Zo zie je bijvoorbeeld in woningen steeds vaker geautomatiseerde gordijnen, licht- en muziekinstallaties, garagedeuren, maar ook autonoom rijdende auto’s en het 5G-netwerk zorgen voor een toename naar de vraag van chips. Het is slechts een greep uit de diverse toepassingen van chips in zowel de huishoudelijke, zakelijke en medische markt.
Heel complex
Vanuit de hele wereld weten bedrijven NTS Norma te vinden, evenals de vestiging in Hengelo waar ook (ultra)precisieverspaning plaatsvindt. ,,Bedrijven komen hier als iets heel complex is. Ze weten exact wat ze willen en wij weten hoe we het moeten maken. Goed communiceren met de klanten is heel belangrijk. Soms komen ze vanuit het buitenland naar ons toe of wij gaan naar ze toe om hun specifieke productieproces te bekijken.’’
,,Wij hebben vakmensen in dienst met veel kennis van metaal en hoe je het moet bewerken met de vele machines die hier staan. Sommige werknemers lopen hier al langer rond. Enkelen hebben nog bij Philips gewerkt. Maar we hebben ook veel jongeren, die zich bezig houden met het programmeren. We zijn traditioneel een mbo-bedrijf, maar nemen steeds meer hbo’ers aan en we hebben zelfs een phd-er van de universiteit in dienst, die materiaalkunde heeft gestudeerd.”
Daar zit de zorg
Klaas Geschiere: ,,Je moet eigenlijk al op de lagere school beginnen met het interesseren van kinderen voor techniek.'' Foto: Jilmer Postma
Goed en vakkundig personeel is cruciaal voor NTS Norma. ,,En daar zit ook zorg”, geeft Geschiere eerlijk toe. ,,Aan de ene kant groeien we hard en hebben we meer goed opgeleid personeel nodig in de toekomst. Aan de andere kan zie je een tekort aan technisch personeel. Niet alleen bij ons, maar bij heel veel bedrijven.’’
,,De vraag naar goed opgeleid personeel hebben we regionaal opgepakt. Met een aantal bedrijven en ROC’s kijken we hoe we het onderwijs beter kunnen laten aansluiten bij de vraag. Zo gaan we starten met de opleiding instrumentenmakerij. Je moet eigenlijk al op de lagere school beginnen met het interesseren van kinderen voor techniek, later moeten ze het juiste vakkenpakket kiezen en zo moet je de instroom naar de technische opleidingen stimuleren.”
Heel Noord-Nederland heeft een sterke technische en innovatieve sector. ,,Er gebeurt heel veel in Friesland, Groningen en Drenthe. We mogen dit wel wat meer laten zien aan de rest van Nederland. We zijn veel te bescheiden in het Noorden. We moeten nog meer laten zien wat we hebben en waar je terecht kunt. In het Noorden hebben we daarvoor al het samenwerkingsverband Innovatie Cluster Drachten (ICD) opgericht.”
Fabriek van de toekomst
Aan het eind van dit jaar hoopt NTS Norma te verhuizen naar de fabriek van de toekomst. Het nieuwe pand voldoet aan de hoogste eisen van duurzaamheid en sluit met de optimale condities en inrichting aan bij de toekomstambities van NTS.
Zo is het verspaningsbedrijf klaar voor de toekomst en de toenemende vraag naar chips en het maken van steeds kleinere componenten. ,,Waar het eindigt weet ik niet. Ik heb geen glazen bol, waarin ik kan kijken”, aldus Geschiere over de grens van het maakbare waarop NTS Norma balanceert.