De Herestraat in Groningen afgelopen zaterdag. Foto: Venema Media
Grote winkelketens vielen afgelopen jaar om. Naweeën van corona en toenemende (loon)kosten leiden ertoe dat veel retailers de winkel sluiten. Het zijn bedreigingen voor de winkelstraat. Maar in de stad Groningen lijkt er geen vuiltje aan de lucht.
Bedrijfsmakelaar Igor Feenstra van Kooistra Feenstra hoort al enkele jaren de verhalen dat de leegstand in Groningen toe zal nemen. ,,En tijdens corona dacht ik dat ook wel even. Maar eerlijk gezegd laat Groningen dat helemaal niet zien. De stad doet het gewoon heel goed.’’
Landelijk neemt leegstand toe
En daarin verschilt Groningen behoorlijk van het landelijk beeld. Onderzoeksbureau Locatus ziet vooral in de laatste maanden een toename van de leegstand in de winkelstraat.
In het Financieel Dagblad sprak sectorbankier retail Henk Hofstede van ABN Amro eind vorige maand zelfs van een ‘perfect storm’. Hij noemt in de krant de omstandigheden voor de winkelier extreem moeilijk.
Hoger minimumloon is goed idee maar het kost de winkelier veel geld
Gertjan Slob, directeur onderzoek van Locatus kent die omstandigheden. De maatregelen die de winkelier door de coronacrisis hebben gesleept, moeten terugbetaald, de hoge inflatie en energiekosten en de stevige verhoging van het minimumloon. ,,De verhoging van het minimumloon is voor velen een goed idee. Maar het kost een retailer al gauw honderden euro’s per maand.’’
Het zijn dan ook niet de faillissementen die zorgen voor leegstand, zegt Slob. Eigenaren van een onderneming stoppen, voordat een faillissement ze dwingt te stoppen. Ook hebben veel ondernemers een leeftijd waarop ze willen stoppen, maar is er geen opvolger voor het bedrijf.
Hoogeveen, de Cascade in de Hoofdstraat. Foto: Archief Gerrit Boer
Kleine plaatsen hebben last van Groningen
Slop ziet dit in allerlei middelgrote steden als Veendam, Winschoten, Assen en Emmen. ,, Ze hebben last van een grote stad in de buurt. Al speelt in Emmen vooral de structuur van de stad met allerlei winkelcentra. Dat gaat aangepakt worden.’’
De grote stad waar kleinere steden last van hebben is Groningen. In Groningen is eigenlijk geen sprake van leegstand, zegt bedrijfsmakelaar Igor Feenstra. ,,Wat we wel zien? Enkele jaren geleden was er een wachtlijst voor ondernemers die een winkel wilden starten in de Zwanestraat. Die wachtlijst is er niet meer.’’
Feenstra ziet ook een lichte verschuiving van winkelpanden die worden gevuld door ondernemers op het terrein van leisure en persoonlijke verzorging. Zo zijn er meer sportscholen te zien in de Groninger binnenstad. ,,Vroeger was het alleen winkelen, nu zien we ook vermaak.’’
Het is bijzonder knap van Groningen, voegt Feenstra toe. ,,Ik was niet zo lang geleden in Haarlem. Een prachtige stad, maar ik schrok serieus van de leegstand daar. In Groningen is het altijd druk in de stad. Let eens op de hoeveelheid mensen die iedere dag vanaf het station richting de binnenstad gaat.’’
Het zullen vaak bezoekers van buiten zijn, mensen uit Veendam of Assen die naar Groningen gaan om te shoppen. ,,Je ziet die concentratie een beetje terug in de winkels. H&M zat vroeger overal. Nu is er een grote winkel in de stad.’’
Slob herkent het beeld dat Feenstra schetst. ,,Zeggen dat er in Groningen niets leegstaat, is iets te boud, maar de stad doet het goed.’’ Factoren die er vaak toe leiden dat winkelpanden leegstaan, spelen daardoor minder in Groningen, denkt Slob. ,,Als het goed gaat in de stad, is een faillissement vaak niet aan de orde en stopt de ondernemer niet om dat bankroet te voorkomen. Ook is opvolging minder een probleem.’’
Kantoren in Groningen ook vol
Niet alleen in winkelland gaat het goed in Groningen. Ook kantoren staan bijna niet leeg in de stad, zegt Feenstra. Charles de Preter van Cushman & Wakefield bevestigt dat. Een verklaring is dat er boven Zwolle weinig ‘op risico’ wordt gebouwd. Ontwikkelaars willen wel bouwen, maar pas als duidelijk is dat er gebruikers zijn voor hun gebouwen. De Preter: ,,Elders zie je dat er meer op risico wordt gebouwd. In het Noorden gebeurt dat eigenlijk alleen in Eemshaven en Emmen.’’
Ook is in Groningen meer sprake van een wat De Preter ‘eigenaar-gebruikers markt’ noemt. De eigenaar van een bedrijfspand gebruikt dat pand ook zelf. Tegelijkertijd ziet hij een ,,giftige cocktail’’. ,,De stroomvoorziening is nu ook in Groningen een probleem, bouwkosten zijn gestegen en regelgeving wordt strenger. Dat maakt de toekomst wel spannend. Maar ik sta er wel positief in. Er is nog veel belangstelling.’’