De Afghaanse vluchteling Hamed in zijn kamer in het azc Paterswolde. Foto: Marcel Jurian de Jong
Raadsleden van de gemeente Tynaarlo zitten in hun maag met de sluiting van het asielzoekerscentrum in Paterswolde. Door trage besluitvorming over een nieuw azc is er geen plek meer voor vluchtelingen die soms al jaren in de gemeente wonen.
Begin mei werd duidelijk dat het azc in de voormalige Bladergroenschool nog deze zomer moet sluiten. Dat heeft burgemeester Marcel Thijsen aan omwonenden beloofd. Het contract dat de gemeente Tynaarlo met het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) heeft gesloten loopt deze zomer af. Daarbij is het gebouw aan het eind van zijn levensduur.
Gebruikt als regulier azc
Bewoners van het azc zijn geschrokken van het besluit. Door een gebrek aan doorstroomplekken is het COA de locatie als regulier azc gaan gebruiken, zeggen zij. Een deel van hen woont al jarenlang in de crisisnoodopvang en is inmiddels stevig geworteld in het dorp.
Dat de Bladergroenschool nog zo hard nodig is voor de opvang van asielzoekers is te wijten aan het eigen beleid van Tynaarlo. Het was de bedoeling dat er een nieuw azc zou verrijzen, waar voor minstens tien jaar vluchtelingen opgevangen konden worden.
‘Kunnen het niet meer goed doen’
Onder druk van inwoners schoot de gemeenteraad plannen voor een azc in Vries af en ging het college terug naar de tekentafel. Daardoor is het proces enorm vertraagd. Meerdere raadsleden geven nu toe dat ze zich onvoldoende gerealiseerd hebben welke consequenties het uitstel heeft. Er zijn nog geen concrete plannen voor een nieuwe locatie.
Tynaarlo kan het niet meer goed doen, zegt raadslid Arie Meerman van GroenLinks. Met een aantal collega’s bezocht hij vorige week het azc, op uitnodiging van de bewoners. Daar kregen de raadsleden pas door dat het azc niet functioneert als een crisisnoodopvang. „De meeste mensen die we daar spraken wonen er al meer dan twee jaar. Ze hebben werk, vrienden en volgen een opleiding.”
‘Praktijk is anders’
Burgemeester Thijsen sprak begin mei nog van een gemiddelde verblijfsduur van zes maanden. „De praktijk schijnt toch anders te zijn”, constateert raadslid Gezinus Pieters van Tynaarlo Liberaal.
Die mensen wegsturen is volgens Meerman in strijd met een motie die Tynaarlo in 2022 unaniem aannam. Daarin wordt geconstateerd dat de gemeente ‘mensonwaardige taferelen ziet als opvanglocaties worden gesloten zonder dat er een behoorlijk alternatief is’, en is afgesproken dat te voorkomen.
COA-medewerkers leggen de laatste hand aan een kamer in het tijdelijke AZC in Paterswolde. Foto: Marcel Jurian de Jong
Soepele uitstroom
In een brief aan de gemeenteraad van deze week zoeken burgemeester Thijsen en COA-bestuurslid Anita Bastiaans een compromis. De eerder aangekondigde harde sluitingsdatum van 1 juli is van de baan, een zo soepel mogelijke uitstroom wordt het uitgangspunt. Daarbij wil het COA rekening houden met de examens; gezinnen met schoolgaande kinderen verhuizen in de zomervakantie.
Dat de bewoners moeten verhuizen zien college en COA niet als struikelblok. ‘Het is niet te vermijden in de hedendaagse asielketen’, schrijven ze in de brief. Meerdere raadsleden verwijten het COA dat ze de instroom van nieuwe bewoners niet veel eerder gestopt hebben. Het was volgens hen allang bekend dat deze plek tijdelijk was.
Bladergroenschool langer open
GroenLinks wil kiezen voor de minste van twee kwaden. De partij werkt aan een initiatiefvoorstel waarmee het azc in de Bladergroenschool openblijft tot er een nieuwe opvanglocatie is gebouwd. Volgens Arie Meerman is de pijn van een gebroken belofte voor omwonenden het minst ingrijpend.
„Als de bewoners van het azc in Paterswolde over Nederland verspreid worden, duurt het gemiddeld vier maanden voor ze overal ingeschreven staan”, zegt hij. „Met het vinden van werk of scholing zet je ze een jaar terug, terwijl het azc hier geen overlast geeft.”
‘Geloofwaardig blijven’
Marcel Elzerman van coalitiepartner Leefbaar Tynaarlo ziet dat niet zitten. „Je moet doen wat je beloofd hebt om geloofwaardig te blijven”, zegt hij. „Het is vervelend voor de mensen die er nu wonen, maar belangrijk voor de mensen die in de toekomst worden opgevangen in Tynaarlo. Het is de bedoeling dat er in de gemeente een azc komt voor tien jaar. Hoe behoud je daar draagvlak voor als je hier laat zien dat je beloftes niet nakomt?”
