Albert Piel wordt overmand door emoties en krijgt een knuffel van burgemeester Jan Zwiers (rechts). Foto: Marcel Jurian de Jong
De uitbreiding van oefenterrein De Haar bij Assen gaat definitief door. Het kabinet gaf vrijdag een klap op de plannen van Defensie. Een aantal boeren in Laaghalerveen moet land afstaan of zelfs vertrekken uit het gebied.
Boos en emotioneel verlaat Albert Piel samen met zijn vriendin Marette de informatiebijeenkomst van Defensie in Hooghalen. „Ik heb wel genoeg gehoord”, reageert hij. „Defensie heeft niks met onze zienswijzen gedaan. Ook het gedeeld gebruik van de grond met Defensie schijnt niet te kunnen vanwege stikstofregels, zeggen ze. Nou ja, dan hoef ik niet verder te luisteren. Dat we weg moeten met ons bedrijf, dat wisten we al wel.”
Melkveehouder Albert Piel en zijn zoon Willem worden het zwaarst getroffen. Hun bedrijf met meer dan 340 koeien, 250 stuks jongvee en meer dan 200 hectare grond moet noodgedwongen plaatsmaken voor militaire activiteiten. Ook het paardenfokbedrijf van Roelof en Gerda Oldenburger moet verdwijnen. Het stel wil na afloop van de bijeenkomst niks zeggen.
‘Erg gefrusteerd’
Agrariër Geert Martens en zijn dochter Maryse wel. Ze zijn boos het zaaltje in ‘t Haolerhoes uitgelopen. Burgemeester Jan Zwiers van Midden-Drenthe komt achter het gezin aan. „Ik ben gefrustreerd”, briest Geert Martens, „heel erg gefrustreerd zelfs. Waarom zijn wij hier eigenlijk? Er is niks, maar dan ook helemaal met onze zienswijzen gedaan.”
Als de burgermeester Albert Piel nog een ondersteunende knuffel wil geven, dan breekt de stoere veehouder uit Laaghalerveen. Alle spanning komt er even uit. Met de hand voor de ogen loopt hij naar zijn bestelbus op de parkeerplaats.
Redelijke verkoopprijs
De betrokken grondeigenaren uit Laaghalerveen worden vrijdagmiddag ingelicht over het besluit door onder anderen luitenant-kolonel Egge Jan de Jonge van Defensie. Gedeputeerde Yvonne Turenhout en burgemeester Jan Zwiers van Midden-Drenthe schuiven ook aan.
Defensie had al een voorkeurrecht gevestigd op de gronden in Laaghalerveen. De gedupeerde boeren en eigenaren worden nu onteigend en moeten in de slag met Defensie voor een redelijke verkoopprijs van hun land, eventueel bedrijfspanden en/of woonhuizen.
Gemengde gevoelens
Marieke Dikboom van boerderijwinkel Smilande ziet ook een groot deel van het land verloren gaan. Maar de winkel en opstallen kunnen blijven. Toch heeft ze gemengde gevoelens. „Opluchting wel. Want ik wil samen met mijn broer Gertjan het bedrijf overnemen van onze ouders. Dat kan nog steeds, maar hoe gaat het straks met de grond? Zonder grond geen bedrijf. De compensatiegronden bij Smilde zijn geen optie. Onze landbouwvoertuigen zijn te breed en kunnen bijvoorbeeld de brug niet over.”
Agrariër Geert Martens (midden) doet gefrustreerd zijn verhaal bij burgemeester Jan Zwiers. Foto: Marcel Jurian de Jong
Een deel van de boeren kan straks terecht op nieuwe compensatiegrond ten westen van de N371 van Hoogersmilde naar Bovensmilde. In totaliteit gaat het om net iets meer dan 143 hectare. Die percelen zijn onlangs aangekocht door het Rijksvastgoedbedrijf, in opdracht van Defensie. Het melkveebedrijf van Albert en Willem Piel is echter te groot om naar deze locatie te verhuizen.
De ministerraad besliste vrijdag positief over het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD). De vele zienswijzen die zijn ingediend, onder andere van de provincie Drenthe, de gemeente Midden-Drenthe, betrokken grondeigenaren en omwonenden, hebben bij Defensie niet tot andere inzichten geleid. Tegen het besluit is geen bezwaar of beroep meer mogelijk.
‘Het raakt de mensen en mij ook’
Burgemeester Jan Zwiers van Midden-Drenthe staat bekend als een gevoelsmens. Het verdriet en de boosheid van de getroffen boeren kan hij als geen ander invoelen. „Zo’n harde en trieste boodschap raakt de mensen en mij dus ook. Dit is een heel beroerde en verdrietige dag voor iedereen. Daar blijf ik ook niet ongevoelig onder”, laat de burgemeester na afloop van de twee informatiesessies weten.
„Dit besluit van Defensie heeft enorm veel impact. Hooghalen en Laaghalerveen is een heel hechte gemeenschap. Deze gemeenschap wordt nu gesplitst.” Zwiers laat weten dat de gemeente de komende tijd de gedupeerden zal bijstaan in de processen en de onderhandelingen met Defensie.
Egge Jan de Jonge van Defensie kan zich de emotionele reacties van de boeren heel levendig voorstellen. „We komen als Defensie niet alleen bij mensen in de achtertuin, maar zelfs in hun woonkamer. Die er straks niet meer is. Dat heeft enorme impact. Het is logisch dat mensen daar boos en teleurgesteld over zijn.”
„Dit komt keihard binnen bij alle betrokkenen”, kijkt gedeputeerde Yvonne Turenhout terug op een bewogen middag in Hooghalen. „We zijn net als alle gedupeerden onaangenaam verrast dat er zo weinig met alle zienswijzen is gedaan. De komende tijd zullen we als provincie Drenthe de betrokkenen zeker begeleiden in de gebiedsprocessen die nu worden opgetuigd en bij het verkrijgen van een ruimhartige compensatie. Want dat is toegezegd.”