Met de jury op pad langs levende standbeelden in Westerbork. 'Als mensen gaan twijfelen, dan doe je het echt goed'

Als jurylid van Stiefkiekn bof je maar. Alle bezoekers van het evenement moeten lopend langs de levende standbeelden, maar de juryleden maken gebruik van een golfkarretje. Dat is al jaren zo, en dat weten veel vaste bezoekers. En dus doe je als jurylid allesbehalve onbespied je werk.

,,Ik wil me nergens mee bemoeien, maar ik vind die deelnemer daar wel heel erg goed’’, roept een vrouw richting het karretje terwijl ze met een vrolijk gezicht haar duim omhoog steekt. Behoedzaam rijdt Josh Hassing (64) uit Odoorn verder. Hij is vandaag jurylid, samen met dorpsgenoot Richard Saptenno (61) en Geke Hoogstins (68) uit Eext.

Het is druk in het centrum van Westerbork. Naar schatting zo’n achtduizend mensen zijn op de dertiende editie van Stiefkiekn afgekomen. En ook dit jaar vallen er weer heel wat opmerkelijke levende standbeelden te bewonderen, ruim dertig stuks. Van Pietje Bell tot een Chinese keizer, van Klaas Vaak tot Napoleon. De juryleden hebben flink wat muntjes meegenomen. Want doe je bij een standbeeld geld in een bakje, dan volgt er een korte act. Dat kan van alles zijn, een buiging, maar ook een klein toneelstukje. ,,De act is een van de dingen waar we naar kijken’’, zegt Saptenno.

Op zijn schoot ligt een papier waar op andere beoordelingscriteria staan: kleding, schmink en algemene indruk. Bij een deel van de namen van de deelnemers heeft de visagist en kapper uit Odoorn al wat plusjes en minnetjes gezet. Voor hem is het de eerste keer dat hij in de jury zit, net als voor Geke Hoogstins, die onder meer actief is als theatermaker en schilder. Josh Hassing, ook theatermaker, deed de klus al een keer eerder.

Een standbeeld dat veel aandacht trekt, zeker van kinderen, is een gorilla. De Denker staat erbij op een bordje, een verwijzing naar het beroemde beeld Le Penseur van Auguste Rodin. De drie juryleden zijn ervan onder de indruk. ,,Heel indringend, ook hoe hij kijkt. Het is bijna eng. Ik moest meteen aan King Kong denken’’, zegt Geke Hoogstins.

Josh Hassing knikt. ,,De aap zit op een sokkel, maar degene die dit standbeeld uitbeeldt staat, dat kan niet anders.’’ Richard Saptenno: ,,Dat het net een echt standbeeld lijkt en dat je bijna gaat twijfelen, dan doe je het gewoon heel goed.’’ Even verderop staat een klein jochie naar de aap te kijken. Hij lijkt te twijfelen of hij nog wel een stapje dichterbij durft te komen.

De rit door Westerbork gaat verder. Langs onder meer langs Amor, een buitengewoon kleurrijk levend standbeeld. ,,Ook wel leuk gedaan. Dit is een beeld dat vroeger bij mijn oma in de kast had kunnen staan, van porselein. Het is net een snoepje’’, zegt Josh Hassing.

Elk standbeeld wordt goed bekeken. Vaak volgen complimenten, over de gebruikte kleding, over de act en de strakke blik en strakke houding van deelnemers. Maar er worden ook kritische opmerkingen geplaatst. Over een klein stukje bloot been dat even zichtbaar was, bijvoorbeeld. En over een deelnemer die handschoenen draagt in een kleur die afwijkt van de rest van het outfit. Geke Hoogstins: ,,Dat past niet echt, vind ik. Bij echte beelden zie je dat ook niet.’’

Lof is er voor de deelnemer die een standbeeld van een conducteur uitbeeldt. ,,Ook zo’n beeld waarbij je even gaat twijfelen of het niet echt een beeld is’’, zegt Richard Sappento. De zestiger heeft de woorden nog maar net uitgesproken over de conducteur komt in beweging. Een bezoeker heeft geld het bakje gegooid. De conducteur pakte treinkaartjes en een kniptang.

Opvallend is ook het standbeeld het Kousenmeisje, een jonge vrouw die een kous aantrekt. Een verwijzing naar de tijd waarin veel jonge vrouwen panty’s en kousen maakten in de Danlon-fabriek in Emmen. In het centrum van Emmen staat sinds kort een echt standbeeld dat ook het Kousenmeisje heet.

Na meerdere ritten heen en weer door Westerbork en een vergadering zijn de juryleden eruit. De gorilla verdient de eerste prijs bij de volwassenen. Bij de jonge deelnemers krijgt het meisje met de hoepel die eer. Geke Hoogstins: ,,Als ze stilstond, leek het net een echt standbeeld. En ze had een heel verrassende, originele act, waarbij haar rode rok als een soort harmonica tevoorschijn kwam.’’