Bestuurders uit het noorden en oosten van Nederland boden vorige week dinsdag een petitie aan in de Tweede Kamer om de flessenhals bij Meppel aan te pakken. Foto: SNN/Phil Nijhuis
Bij de formerende partijen is er meer honger naar asfalt dan naar spoor. De flessenhals bij station Meppel krijgt weinig urgentie van PVV, VVD, NSC en BBB.
De radiostilte van de onderhandelende partijen PVV, VVD, NSC en BBB – die werkt behoorlijk. En druppelt er niets naar buiten, dan weten ze in Den Haag: het gaat goed met de formatie-gesprekken.
Hoe weinig we weten over wat er aan de onderhandelingstafel wordt besproken, zo veelzeggend zijn de optredens van de volksvertegenwoordigers van de formerende vier in Haagse debatten.
Wat het debat over de Haagse infrastructuurplannen maandag duidelijk maakte: PVV, VVD, NSC en BBB zijn meer hongerig naar asfalt dan spoor.
Meppel versus Mariënheem
En dat merkte de voorlopig nieuwe oppositie, van onder andere GL-PvdA, D66, CDA en ChristenUnie. Ze vonden 40 miljoen euro in de krochten van de begroting voor het wegnemen van de flessenhals Meppel, maar hun oplossing voor het smalle spoor tussen het Noorden en Zwolle werd lauwtjes ontvangen door PVV, VVD, NSC en BBB.
Die vier kwamen met hun eigen plan: 95 miljoen euro voor een rondweg om het Overijsselse Mariënheem. De N35 loopt door het dorp en dat is de inwoners een doorn in het oog. De weg is zo druk dat oversteken onveilig is. Het dorp, de gemeente en de provincie willen een rondweg óm het dorp heen.
In de Tweede Kamer wil íedereen hulp voor Mariënheem. Maar, waarschuwden GL-PvdA’er Habtamu de Hoop en CU’er Pieter Grinwis: er is géén stikstofruimte voor het miljoenenplan. ,,Geld is niet het probleem, stikstof wel’’, zei Grinwis. En De Hoop: ,,We zitten in een stikstoflockdown.’’
Hun Meppel-voorstel kost géén stikstofruimte, benadrukten ze, omdat er sprake is van verbouw en niet van nieuwbouw. NSC’er Olger van Dijk sorteerde daarop voor op geslaagde formatiegesprekken. Er wordt gezocht naar andere meetregels en meer stikstofruimte, om aanleg van wegen en bouw van huizen vlot te trekken.
‘De sleutel ligt bij de Tweede Kamer’
De demissionaire status van het kabinet maakt de politieke werkelijkheid ook een verwarrende. Staatssecretaris Vivianne Heijnen (CDA, spoor) zei met heel veel woorden dat ze heel graag de flessenhals bij Meppel wil aanpakken, ,,maar de sleutel ligt bij de Tweede Kamer’’. Ze wilde haar ,,hart’’ laten spreken, maar kan als demissionair bewindspersoon weinig.
Een jaar geleden onderkende ze het probleem bij Meppel ook, maar wilde Heijen geen geld bijpassen. De Tweede Kamer stelde toen op initiatief van de VVD 35 miljoen euro beschikbaar. Nu Heijnen geld wil, is het de nieuwe Kamer die weifelt, ook de eigen VVD.
Voor NSC is de 35 miljoen euro voldoende om te beginnen met de verbouw van het station van Meppel. Met een extra perron en spoor hoopt het rijk de verstoringen op het traject te verminderen. Die extra gevraagde 40 miljoen euro moet ingezet worden om het aantal overwegen op het traject te verminderen.
Het lijkt erop dat PVV, VVD, NSC en BBB als één blok opereren en voor het Meppel-plan gaan liggen. Deze week behandelt de Tweede Kamer de begroting van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De indieners willen dan nog een poging wagen de vier te overtuigen.
Verdeeldheid over Lelylijn
Waar de formerende partijen het niet over eens zijn, is de meerwaarde van de Lelylijn. De PVV is geen voorstander. Nieuw Kamerlid Hidde Heutink hintte in het debat om geld uit het Lelylijn-potje ook in te zetten voor asfaltprojecten en ,,als Brussel de Lelylijn zo graag wil, hen mee te laten betalen’’. De BBB ziet de ,,potentie’’ van de Lelylijn, maar is ,,kritisch’’, sprak Kamerlid Claudia van Zanten.
NSC’er Olger van Dijk en VVD’er Hester Veltman zijn uitgesproken vóór de nieuwe spoorverbinding tussen Groningen, Drachten en Lelystad. Ze weten dat de 3 miljard euro die het afzwaaiende kabinet reserveerde voor de Lelylijn niet toereikend is.
Staatssecretaris Heijnen legde de toekomst van de Lelylijn in de schoot van de onderhandelende partijen. ,,We moeten gaan zien wat de Lelylijn ons allen waard is.’’
‘Nederland is het zat om in de file te staan’
De vier Kamerleden van PVV, VVD, NSC en BBB, alle vier nieuw in de Tweede Kamer, vonden elkaar in de wens om meer te investeren in nieuwe wegen.
Verkeersminister Mark Harbers (VVD), nu demissionair, schrapte vorig jaar juni zeventien infraprojecten van zijn lijst. Door de stikstofbeperkingen, stijgende bouwprijzen en personeelstekorten moest hij op de pauze-knop drukken. De 4 miljard euro die het pakket waard was, verschoof Harbers naar het onderhoud van de bestaande infrastructuur.
NSC wil de zeventien projecten terug op de agenda en verklapte dat daar in de onderhandelingen over wordt gesproken. De PVV snakt naar een nieuw kabinet, sprak Heutink. ,,We staan in de file door de overheid, door slappe excuses als stikstof. Nederland is het zat om in de file te staan.’’
