Van trouwerijen tot bijzondere dieren: jubileumboek blikt terug op 90 jaar dierentuin Emmen. ‘Boek vol oh ja-foto’s’

„We hebben eerst bepaald dat we een jubileumboek heel mooi vonden passen bij de viering van negentig jaar dierentuin”, vertelt Hanneke Wijshake, redactielid van het boek Zoo Emmen 90 jaar. „Wat we vooral wilden, is bezoekers een belangrijke rol geven in het boek. Veel mensen hebben dierbare herinneringen aan het park. Dus kwamen we met de oproep om bijzondere foto’s en mooie verhalen naar ons toe te sturen.’’

„Toen de inzendingen binnenkwamen, heb ik alles heel goed bekeken en gelezen”, vertelt Wijshake. „Daarin zag ik duidelijk vier verschillende categorieën ontstaan: dierenfoto’s, familiekiekjes, liefde en oud-medewerkers.” Ook benaderde ze zelf mensen waarvan ze wist dat ze een bijzonder verhaal te vertellen hadden.

Het resultaat is een kleurrijk mozaïek van negen decennia dierentuingeschiedenis. Oude zwart-witfoto’s van leeuwen in kleine hokken staan naast kiekjes van giraffen op de savannevlakte van Wildlands. Maar het zijn vooral de mensen die het verhaal maken: bezoekers, medewerkers en families die al generaties lang in het park komen.

In het boek is ook een rol weggelegd voor burgemeester Eric van Oosterhout. „De burgemeester is gevraagd om het voorwoord te schrijven”, zegt Wijshake. „Hij kwam zelf ook met een foto van het oude dierenpark, een foto die eigenlijk iedereen wel van het park heeft: voor de ingang. Op de plaat, die in 1995 is genomen, staan zijn twee oudste dochters. Dat is echt zo’n oh ja-foto, die moest erin.’’

Het boek leest als een wandeling door het verleden: van de opening in 1935, waar de jongensdroom van Willem Oosting werkelijkheid werd, tot de overname door Jaap en Aleid Rensen in 1970. Van het recordjaar 1986 waarin het park voor het eerst meer dan een miljoen bezoekers trok tot de sluiting gevolgd door de opening in 2016 van Wildlands.

Een bijzondere foto in het boek is die van olifant Annabel, die ogenschijnlijk in haar eentje door het park loopt met op haar lichaam de tekst 'niet voeren’. Ook de kraagberen en de grote rots met steenbokken uit het oude dierenpark hebben een plek in het boek gekregen.

„De categorieën zijn grotendeels geclusterd”, legt Wijshake uit. „Als je het over trouwerijen hebt, is het ook wel mooi om wat ruimte te laten voor langere verhalen. Bij de ene foto staat er dus een heel verhaal bij en de andere heeft dan maar een enkele regel tekst. Zo blijft het lekker leesbaar.”

Een van die verhalen maakte bijzondere indruk op haar: dat van Jan Kruize, een man van 95 jaar die het oude dierenpark voor het eerst bezocht toen hij zeven was. Decennia later kreeg hij van zijn dochter een abonnement op Wildlands. Zijn dochter stuurde daarover een enthousiaste e-mail naar Wijshake, die het verhaal meteen in het boek wilde opnemen. Kort daarna kreeg ze bericht dat Kruize was overleden. Dat was vlak nadat hij had gehoord dat hij in het jubileumboek zou komen. „Dat maakt zo’n herinnering nog waardevoller”, zegt ze.

De inzendingen van bezoekers leverden volgens Wijshake veel zogenaamde oh ja-momenten op: herkenbare herinneringen die meteen een glimlach oproepen. „Juist die momenten wilden we laten terugkomen in het boek: herkenning, plezier en verbondenheid met het park.”

Voor Wijshake zelf heeft het boek ook een persoonlijke lading. „Mijn eigen oma staat er ook in”, zegt ze. „Die was toen op date met mijn opa. Ze zijn inmiddels allebei overleden.'’

Het boek groeide uit tot een omvangrijk project. „Het boek was eerst drie keer zo dik”, vertelt ze. „Het was echt kill your darlings. Iedereen die iets heeft ingezonden: heel erg bedankt. Uiteindelijk is het een mooie mix geworden.’’

Sinds het begin van dit jaar werkte Wijshake intensief aan het jubileumboek. „Ik ben supertrots”, zegt ze. „Ik krijg nu al leuke reacties van oudere mensen. Ze zien hun eigen geschiedenis terug.”

Het boek is sinds begin deze maand verkrijgbaar. In deze periode wordt ook door RTV Drenthe een driedelige documentaire uitgezonden over de historie van de Emmer dagattractie.

Volgens Wijshake is er heel bewust voor gekozen om het negentigjarig bestaan uitgebreid te vieren en niet te wachten tot het park honderd jaar bestaat. „Negentig jaar is eigenlijk een gek getal om te vieren”, geeft Wijshake toe. “Maar volgend jaar bestaat Wildlands alweer tien jaar. En als je besluit om uitgebreid stil te staan bij tien jaar Wildlands, is het heel raar om dan geen aandacht te besteden aan de voorgeschiedenis. Zonder de tachtig jaar op de oude plek was de tien jaar Wildlands er niet geweest.”