Herman Harms (links) en Henk Brink waanden zich het afgelopen jaar clubbestuurder, maar waren dat niet. Foto: Jan Westman
De gemeente en FC Emmen hebben fouten gemaakt bij bestuurlijke benoemingen. Drie bestuursleden blijken niet rechtmatig in functie. De gemeente trekt zijn handen nu van de club af, FC Emmen moet de scherven lijmen.
Een jaar geleden presenteerde FC Emmen oud-politicus Henk Brink en zakenman René Dale als nieuwe leden van het stichtingsbestuur, het hoogste cluborgaan. Het tweetal kreeg een clubkostuum aangemeten, een plek op het ereterras van De Oude Meerdijk en bij uitwedstrijden vertegenwoordigen zij FC Emmen in bestuurskamers, samen met de lang dienende Herman Harms.
De dagelijkse leiding bij FC Emmen ligt bij directeur Rinse Bleeker. Hij legt verantwoording af aan het stichtingsbestuur, dat ook op de lijn komt bij belangrijke onderwerpen. De begroting, het nieuwe stadion en cruciale benoemingen bijvoorbeeld. Voor zijn aanstelling als trainer afgelopen juni ging Robin Peter op gesprek bij een delegatie van dit bestuur. Toen kort daarvoor Nico Haak gepromoveerd werd tot technisch directeur, was Harms woordvoerder namens de club.
Bestuur onbevoegd
Alleen blijkt uit onderzoek van deze krant dat Harms al die tijd niet bevoegd was om op te treden namens de stichting. Brink en Dale zijn dat zelfs nooit geweest.
FC Emmen heeft grote missers begaan bij de aanstelling van Brink en Dale. De club passeerde de gemeente, terwijl de benoemingen juist op het gemeentehuis gedaan moesten worden.
De club draait op voor de fouten. De gemeente keurt de aanstellingen van Brink en Dale achteraf niet alsnog goed. Het gevolg is dat het hoogste cluborgaan, het stichtingsbestuur, al meer dan een jaar onbevoegd is. Het derde bestuurslid Harms is namelijk al anderhalf jaar over zijn maximaal toegestane bestuurstermijn.
Rookgordijn boven De Oude Meerdijk. Foto: Cor Lasker
Beslissingen die het stichtingsbestuur het afgelopen jaar genomen heeft, zijn bij een rechter waarschijnlijk vernietigbaar. Daarnaast zijn Brink, Dale en Harms volgens bestuurskundige Dolf Segaar hoofdelijk aansprakelijk voor eventuele schade die ontstaat als gevolg van beslissingen die zij maakten namens het stichtingsbestuur, terwijl zij daartoe niet bevoegd waren. „Daardoor worden ze niet gedekt door een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering.”
Hoe kon het zover komen?
De gemeente had anderhalf jaar geleden in actie moeten komen, na het vertrek van voorzitter Ronald Lubbers bij FC Emmen. Daardoor zat alleen Herman Harms nog in het stichtingsbestuur. Alleen was hij al aan het einde gekomen van zijn maximaal toegestane termijn van negen jaar.
Om het stichtingsbestuur valide te houden, had de gemeente tenminste één nieuw bestuurslid moeten aanstellen. Er gebeurde alleen niets. Het stichtingsbestuur (lees: Harms) kwam wél in actie door Brink en Dale te presenteren, maar had die taak niet.
Met andere woorden: de gemeente kon in actie komen en deed niets, FC Emmen mocht niets, maar deed van alles. Brink en Dale werden zelfs zonder toestemming van de gemeente als bestuurders ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.
Afspraken in de vergetelheid geraakt
Pas nadat deze krant navraag deed over de benoemingen, kwamen club en gemeente tot inzicht dat zij fouten hadden gemaakt en volgden gesprekken. De uit 2005 stammende afspraken over aanstellingen in het stichtingsbestuur bleken op gemeentehuis en stadion in de vergetelheid geraakt.
Harms trekt namens FC Emmen het boetekleed aan: ,,Het is nalatig geweest.’’ De gemeente legt de suggestie dat het heeft zitten slapen naast zich neer. Wethouder Pascal Schrik: ,,We zijn geconfronteerd met deze situatie. Dingen zijn daarbij niet in de juiste volgorde gegaan.’’
Overnameclausule
De gemeente kiest er nu voor zich terug te trekken uit FC Emmen. Het wil af van de afspraken met de voetbalclub, door het benoemingsrecht voor leden van het stichtingsbestuur in te leveren. Daardoor raken club en gemeente volledig losgekoppeld.
Volgens de gemeente omdat de uit 2005 stammende afspraken geen recht doen aan de huidige verhoudingen. Schrik: ,,De afspraken zijn gemaakt toen wij nog aandeelhouder waren, alleen zijn we dat al jaren niet meer. Omdat wij als gemeente geen belang meer hebben, vinden we niet dat het benoemingsrecht nog bij ons hoort te liggen.’’ Dat inzicht komt rijkelijk laat, want de gemeente is al sinds 2012 geen aandeelhouder meer.
Dat de gemeente en FC Emmen de komende jaren juist samen optrekken in de bouw van een nieuw stadion, een miljoenenproject, ziet Schrik niet reden om een stok achter de deur te houden.
Wel wil de gemeente een zogeheten overname-clausule laten opnemen nieuw te maken afspraken met FC Emmen. Daarmee kan op het gemeentehuis een eventuele verkoop van de club geblokkeerd worden. Schrik: ,,Als wij denken dat een eventuele vervreemding van aandelen de continuïteit van FC Emmen in gevaar brengt. De club is belangrijk voor onze gemeenschap.’’
Club en gemeente stellen dat de bestuursklucht geen negatieve gevolgen heeft voor de onderlinge verhoudingen.
Scherven FC Emmen
Wat betekent het voor FC Emmen dat het hoogste cluborgaan al ruim een jaar wordt geleid door een bestuur dat niet rechtsgeldig is?
De dagelijkse bedrijfsvoering van FC Emmen staat niet ter discussie. Die staat onder leiding van algemeen directeur Rinse Bleeker.
Toch is het spookbestuur van de stichting potentieel problematisch voor de continuïteit van de club. Als er op dit moment een noodzaak ontstaat om een benoeming te doen in de raad van commissarissen of directie van FC Emmen, dan is er niemand bevoegd dat te doen.
Volgens bestuurskundige Segaar kan ook de KNVB zich roeren. ,,De stichting is de aandeelhouder van FC Emmen. Als de aandeelhouder geen rechtmatige vertegenwoordiging heeft, voldoet de club niet aan de licentie-eisen op gebied van governance. De licentie zal niet gelijk op de tocht staan, maar als dit over een langere periode speelt, is een maatregel niet ondenkbaar.’’
De KNVB wilde niet op vragen reageren, omdat het volgens een woordvoerder om een vertrouwelijke kwestie gaat.
Gemeente kon club uit de brand helpen
Daarnaast kan de situatie remmend werken op grote dossiers, zoals de bouw van het nieuwe stadion. Segaar: ,,Volgens de statuten heeft de directie van FC Emmen goedkeuring van de stichting nodig voordat zij bepaalde verplichtingen aangaat. Alleen als de stichting die niet kan geven omdat er geen bestuur is, kunnen zaken stil blijven liggen. Daarom is het belangrijk dat dit snel wordt opgelost.’’
In dat licht is Segaar kritisch op de gemeente: ,,Ze zouden de club heel eenvoudig uit de brand kunnen helpen, door de aanstelling van Brink en Dale alsnog goed te keuren. Dat voorkomt mogelijke problemen op grote dossiers zoals het stadion, en ook ten aanzien van de KNVB.’’
Vreest de club in de problemen te komen door het bestuursvacuüm? Harms: ,,Wij hebben geen aanleiding om dat te denken.’’ Wel moeten overeenkomsten die het afgelopen jaar gesloten zijn door een nieuw stichtingsbestuur mogelijk (opnieuw) bekrachtigd worden.
Hoe nu verder?
De gemeente stelt Brink, Dale en Harms in de gelegenheid een voorzet te doen voor nieuwe statuten. Burgemeester en wethouders moeten deze vervolgens goedkeuren.
In deze nieuwe afspraken verdwijnt het benoemingsrecht van de gemeente. Dat komt bij de stichting zelf te liggen. Als de gemeente de nieuwe statuten goedkeurt, geeft dat Brink, Dale en Harms de gelegenheid om zich in tweede instantie alsnog te benoemen tot rechtmatige leden van het stichtingsbestuur.
Wethouder Schrik wil dat de nieuwe statuten uiterlijk dit voorjaar in werking treden.
Geitenpaadje Harms
Herman Harms is al sinds november 2023 geen bevoegd bestuurslid meer van de Stichting FC Emmen, omdat hij toen de maximale bestuurstermijn van negen jaar bereikte. Toch is Harms van plan om langer actief te blijven in het stichtingsbestuur. Dit wil hij realiseren door in de nieuwe statuten de maximale bestuurstermijn te verlengen of te schrappen. Harms: ,,Ik heb er wel over nagedacht om te stoppen, maar ik blijf mede op verzoek van mijn mede-bestuursleden.’’
Afgelopen zomer kwam Harms in opspraak toen bleek dat hij bij FC Emmen korte tijd een verboden dubbelrol had vervuld, door zichzelf naast zijn rol in het stichtingsbestuur ook een functie in de BV FC Emmen toe te bedelen. Harms beweerde dat dit per ongeluk was gegaan.
Harms is in het dagelijks leven eigenaar van Ruma Rubber uit Hoogeveen en daarnaast bestuurslid van de Stichting Tien van Emmen, dat in het verleden meermaals financieel bijsprong in de club.
