De oogst van leliebollen tussen Grolloo en Schoonoord. Foto: Duncan Wijting
De nieuwe beleidsnota van de provincie Drenthe over de leliebollenteelt moet de belangen van de telers en de zorgen van de inwoners dichter bij elkaar brengen én de polarisatie terugdringen. In de vergadering van het Drents Parlement kwam daar maar bitter weinig van terecht.
Is de provincie Drenthe eigenlijk wel bevoegd om de beleidsregels rond de bollenteelt zelf vast te stellen? Dat was de vraag die werd opgeworpen door jurist/natuurbeschermer Henk Baptist, voorafgaand aan debat nummer zoveel in het Drents Parlement over de lelieteelt. De provincie vindt van wel, de gepensioneerd ecologisch adviseur niet. Baptist mocht als inspreker bij de commissievergadering zijn kritische noten over de beleidsnota Lelieteelt Drenthe kraken.
Volgens hem zijn de beleidsregels die de provincie heeft opgesteld voor de lelieteelt „onrechtmatig.” De provincie handhaaft in elk geval niet tot 1 januari 2026. Bij overtredingen wordt voorlopig alleen gewaarschuwd. Volgens Baptist is de uitspraak van de Raad van State van april dit jaar kraakhelder. „Handhaven is een plicht. GS dwingt zichzelf tot een onrechtmatige daad.”
‘Bergen juridische procedures’
De natuur en de mens moeten beschermd worden, vindt Baptist. „Dit gaat bergen juridische procedures opleveren.” Hij kreeg bijval van Frans Rooijers, voorzitter van burgerinitiatief Meten=Weten. „De provincie moet zich aan de wet houden, dat is geen keuze.”
Opvallend genoeg vond de juridische haarkloverij van Baptist weinig weerklank bij de meeste Statenfracties. Het leek Sam Pormes wel zinvol om extern advies in te winnen. Anry Kleine Deters, fractievoorzitter van D66, probeerde dapper verschillende keren antwoord te krijgen op de vraag of de beleidsnotitie juridisch wel stand houdt. Volgens gedeputeerde Gert-Jan Schuinder is dat zeker het geval. De landsadvocaat Pels Rijcken is bij de totstandkoming van de nota nadrukkelijk betrokken geweest, zei hij.
Anry Kleine Deters, fractievoorzitter van D66 Drenthe. Foto: Marcel Jurian de Jong
Een groot deel van de fracties was van mening dat deze notitie wel erg op de hand was van de lelieleters. Plus dat er wel heel eenzijdig werd gekeken naar de effecten van gewasbeschermingsmiddelen op omliggende natuur. „Waar zijn de zorgen om de gezondheid van omwonenden”, vroegen meerdere volksvertegenwoordigers zich af.
Verrassend genoeg was de kritiek van JA21 het felst. Commissielid Dick van den Brand nam de meeste wind uit de zeilen van de linkse oppositie. „Dit is alleen een technisch verhaal. Planten en telers zijn belangrijker dan onze kinderen. Leg dat maar eens uit in de gemeente Westerveld.” Hij kondigde aan met een amendement te komen bij de Provinciale Statenvergadering.
‘Rapport niet gevalideerd’
De coalitiepartijen VVD en BBB stonden schouder aan schouder als het ging om het (ontbreken van) een causaal verband tussen gewasbeschermingsmiddelen en ziekten als parkinson en kanker. Derk Evert Waalkens van BBB, in het dagelijks leven landbouwdocent, kraakte het rapport van Meten=Weten waarop de Raad van State zijn uitspraak baseerde. „Dit rapport is niet wetenschappelijk gevalideerd.” Hetgeen door Frans Rooijers van Meten=Weten werd bevestigd.
Jur Faber van Partij voor de Dieren hoorde het allemaal hoofdschuddend aan. Vinnig: „Ik mag het niet over vergif hebben... Die zogenaamde gewasbeschermingsmiddelen beschermen dan misschien wel het gewas, maar alles eromheen gaat dood.”
VVD-Statenlid Roelof Oosting. Foto: Marcel Jurian de Jong
„Ik baseer me op deugdelijke wetenschap, geen activistisch geschreeuw”, stelde Waalkens nuchter vast. VVD’er Roelof Oosting viel Waalkens bij. „Laten we meer vertrouwen hebben in onze onderzoeksinstituten.”
Oostings oproep om minder te polariseren bleek echter aan dovemansoren gericht. PvdA’er Rudolf Bosch kwam nog met een wetenschappelijk artikel in het Engels op de proppen waar volgens met hem een correlatie werd aangetoond tussen gewasbeschermingsmiddelen en neurodegeneratieve aandoeningen, maar toen vond voorzitter Annigje Udinga het welletjes. „Dit gaat te veel over details.”
