Rob Stoker. Foto: Boudewijn Benting Foto: Boudewijn Benting
Ruim drie jaar na de doodslag op zijn dochter Kim schreef Emmenaar Rob Stoker het boek '30 Messteken' over wat hij doormaakte. ,,Doodslag? Het was gewoon moord.’’
Nee, het schrijven van het boek was geen therapie. ,,Absoluut niet.’’ Daar heeft hij trouwens een psycholoog voor. Eigenlijk hoopt Rob Stoker de lezer vooral inzicht te geven in de rechtspraak in ons land.
Stoker windt er geen doekjes om. Rauw en zonder opsmuk schreef hij op hoe hij de drie jaar na de doodslag op zijn dochter Kim beleefde. Hoe hij een paar keer probeerde om zijn werk als leraar Nederlands weer op te pakken maar zich uiteindelijk gewonnen gaf. Hoe hij zijn (tweede) vrouw kwijtraakte. ,,Zestig procent van de huwelijken strandt na zo’n ingrijpende gebeurtenis,’’ weet Stoker inmiddels.
Stoker weet van alles. Geen wonder, want voordat hij 's avonds laat achter de computer kroop om te schrijven, had de Emmenaar zich via krant en internet eerst uitgebreid op de hoogte gesteld van wat er zoal aan rechtspraak in Nederland werd gedaan bij moord en doodslag. ,,Ik beet me er als het ware helemaal in vast. Ja, het werd bijna een dwangneurose. Een fixatie.’’
Daar is ie nu wel weer af. Daar heeft niet zozeer het schrijven van het boek bij geholpen, maar eerder de reacties erop. De eerste oplage van 3000 stuks is al bijna uitverkocht, volgende week al is er een herdruk. Stoker: ,,En ik krijg veel mooie reacties. Het doet me goed dat er veel mensen zijn die net als ik niet snappen dat, wat vroeger moord was, nu opeens doodslag is.’’
, is de ondertitel van het boek. ,,De officier had me al gewaarschuwd; er is een kentering gaande in de rechtspraak. Het laatste jaar neigen steeds meer rechters ertoe om in plaats van voor moord iemand voor doodslag te veroordelen. Omdat de voorbedachte rade niet helemaal duidelijk zou zijn. Maar voor mij is het gewoon moord. Hij heeft dit gepland. Hij heeft drie verklaringen afgelegd waarin hij zegt iets gezien te hebben, waardoor, zei hij „vond dat ze dood moest”. Arjan heeft genoeg momenten gehad om te bedenken dat hij dit niet moest doen. Terwijl Kim al op bed lag, zag hij op Facebook dat er mogelijk sprake was van een andere vriend. Arjan liep naar de keuken en zocht het grootste en scherpste mes uit, 22 centimeter lang. En is daarna nog drie kamers doorgelopen voordat hij op haar instak.’’
Het boek is rauw en vaak schokkend. Het zuigt de lezer mee in Robs moeizame strijd. Nee, met de gedachte om er een roman van te maken heeft hij nooit gespeeld. ,,Dit is het verhaal wat ik wilde vertellen. Het zijn gewoon de feiten, alles wat erin staat is waar.’’ Het leest als een afrekening, in de eerste plaats met de rechtspraak en - in het verlengde daarvan - in de tweede plaats met de dader. ,,Ik snap dat je dat zegt, maar het zou jammer zijn als het puur als een afrekening wordt gezien.’’
Wrang noemt hij het - het idee dat de dader nog korter in de gevangenis zou zitten als diens eigen advocaat niet in hoger beroep was gegaan. De officier in Assen eiste tot verbijstering van Stoker en zijn familie 9 jaar, die door de rechter in 10 jaar werd omgezet. Na het hoger beroep in Leeuwarden werd de strafmaat bepaald op 12 jaar. Toen Stoker via een brief van Justitie op de hoogte werd gesteld van de vrijlatingsdatum van Arjan stuurde hij een briefje terug met de vraag of de berekening wel klopte. Hij kreeg binnen een week een briefje terug met uitleg over de kwijtschelding van een derde van de straf. ,,Dat wist ik natuurlijk ook wel, maar het was mijn manier om te laten zien hoe belachelijk ik het systeem vind.’’
Stoker noemt de huidige rechtspraak een vorm van links intellectualisme. ,,Automatisch een derde eraf, ik snap het niet. En nu de cellen leeg staan is er ook geen reden meer voor. Als je iemand op zo gruwelijke wijze van het leven berooft, heb je in mijn beleving het recht op een vooruitzicht verspeeld. Dan doe je niet meer mee, zei dammer Jannes van der Wal geloof ik ooit. En zo is het.’’
,,Ja hoor, doodstraf vind ik ook goed’’, zegt hij. En direct daarop volgend, met een glimlach: ,,De nuance ontbreekt nog wel eens in mijn boek, maar als je eigen meisje om onduidelijke redenen met dertig messteken om het leven wordt gebracht, zo’n arm weerloos kind van 50 kilo, nou, dan heb je volgens mij geen recht op een vooruitzicht.’’ En ja, als een vertegenwoordiger van ‘rechts intellectueel Nederland’, zoals hij het zelf noemt, droeg hij dit standpunt ook al uit vóór de doodslag op zijn dochter. ,,Als leerlingen bij mij een spreekbeurt hadden en het ging over dit soort dingen moest ik altijd erg mijn best doen om er niet al te zeer tegenin te gaan.’’
Rob Stoker blikt vooruit. ,,Iedereen die zo’n moord pleegt is gestoord. Maar is dat een reden om weer lekker na een paar jaar vrij te zijn? Hij zit straks weer te lachen in café De Brasserie, hij kan weer voetbal gaan kijken, hij kan zelfs weer een nieuw vriendin krijgen.’’
Hoe lang had hij dan gestraft moeten worden? ,,Ik snap best dat gestoorde mensen op een gegeven moment gerepareerd moeten worden. Maar begin daar mee als de straf voorbij is - en die zou minstens 20 jaar moeten zijn. Dan zijn de maatschappij en de nabestaanden lang genoeg van hem af en omgekeerd. Nu is er de kans dat ik hem over 5 jaar weer in Emmen tegenkom. ,,Wat er dan gebeurt? Geen idee, maar ik sta niet voor mezelf in.’’
Direct na de dood van zijn dochter kon je Rob Stoker bijna opvegen; nu gaat het zichtbaar beter. O zeker, hij heeft financiële sores, want door de scheiding moet hij de hypotheek van het huis in zijn eentje opbrengen - en dat met alleen een uitkering. Nee, van het boek hoeft hij niet rijk te worden en bovendien, de royalties deelt hij keurig met zijn twee kinderen Els en Bas. Maar toch: ,,Ik voel me ontspannener, ik geef weer muzieklessen en ik zit weer in een band, Puzzle, om live te gaan spelen. Het heeft heel lang geduurd, maar ik kan weer genieten van dingen. Ik geef mezelf een 7 voor geluk. Nou, dat is heel lang een 1 geweest.’’
De zaak-Kim Stoker
In de nacht van 10 op 11 februari 2013 wordt Kim Stoker (24) in haar flatje in de wijk Emmermeer in Emmen op gruwelijke wijze om het leven gebracht door haar vriend Arjan. Hij had na een feestje gezien hoe ze haar status op Facebook in vrijgezel had veranderd. Twee jaar later wordt de dader veroordeeld tot 12 jaar voor doodslag. Hij komt op 8 februari 2021 weer vrij.
Kims vader Rob (58) schreef uit frustratie over de rechtspraak in Nederland het boek . Naar aanleiding van dat boek verschijnt Stoker dinsdagavond bij Humberto Tan in RTL Late Night en een dag later in Hart van Nederland (SBS). Volgende week zaterdag wordt het boek ten doop gehouden tijdens en bijeenkomst in hotel Ten Cate in Emmen. ligt inmiddels in de boekhandel.